DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0008
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
' Ο κάλλιστος τών έν Ελλάδι κόλπων, ό Παγασιτικός, βαθέως
είοχωρών μεταξύ της χερσονήσου Μαγνησίας, τον Πηλίου και
των τελευταίων Βορείων προπόδων της "Οθρνος, παρέχων
δ' εμφασιν μεγάλης λίμνης, ύπήρξεν άπδ παλ.αιτάτων χρόνων
ή φυσική διέξοδος προς τήν θάλασσαν των λαών, των νεμο-
μένων μίαν των μεγίστων και εύδαιμονεστάτων χωρών της
Ελλάδος, έκτεινομένην άπδ του Όλνμπον και τών Καμβου-
νίων μέχρι της Πίνδου.
Περιλαμβάνουσα δε αυτή προς Νότον εντεύθεν τα κράτι-
στα τών πεδίων, ΰπδ άφθονων υδάτων διαρρεόμενα, και τά
τερπνότατα και πλουσιότατα τών ορέων, υπό πυκνών και εκ-
τεταμένων δασών περιστεφόμενα, ήδύ-
νατο ύπερ πάσαν αλλην της 'Ελλ.άδος
καϊ τους εαυτής κατοίκους όαψάώς να
τρέφη και σημαντικήν περίσσειαν προϊ-
όντων, μάλιστα δημητριακών και θρεμ-
μάτων, να έξάγη προς πώλησιν εις αλ-
λάς χώρας.
Αϊ φυσικαι λοιπόν αύται δυνάμεις,
ώθούσαι προς τον Παγασιτικόν τά εξα-
γώγιμα εις ίκανδν πλήθος, και κατ,
ανάγκην έκεΐσε προσελκύουσαι τά εισα-
γώγιμα, καθιστών τον μυχόν αυτού έπί-
νειον τής όλης χώρας και κοιτίδα εμπο-
ρίου, ήδη άπδ τής εμφανίσεως του πρω-
τογενούς άνθρωπου εν τινι αξιολογώ
μορφή πολιτείας" τό δε τέρμα τοιούτων
τάσεων και αγώνων αυτού φαίνεται ότι
εκφράζει ή αρχαία παράδοσις δια τής
Αργοναυτικής εκστρατείας, ύποδηλού-
σης τήν έπικράτησιν και έπιβολήν αυτού
ώς λίαν σπουδαίου εμπορικού λιμένος τής Βορείου Ελλάδος.
Τούτων μάλιστα ένεκεν ήδύνατο ή Επιστήμη να θεώρηση
εξ ύπαρχής τήν χώραν ταύτην ώς σημαντικόν κέντρον προς
διάγνωσιν τής γενέσεως και ιστορίας τού πολιτισμού, να ανα-
ζήτηση δε και έν αυτή ιδιαζόντως τά πρώτα σπέρματα τής
αναπτύξεως τής μεγαλοφυούς εκείνης φυλής, ήτις συνετέλεσε
και συντελεί τά μέγιστα εις τήν μόρφωσιν και πρόοδον τού
ανθρωπίνου γένους, τής Ελληνικής.
"Οτι δ' αϊ προς τοιαύτας ζητήσεις προσπάθειαι δεν δύναν-
ται νά άποβώσιν άκαρποι, άποδεικνύουσι καίρια τίνα σημεία
τής αρχαίας παραδόσεως, ήτις, τους πρώτους ανθρώπους τής
Ελληνικής χερσονήσου καλούσα «Πελασγούς», ώνόμασε τήν
Α. 2. Αρβανιτοπουλλου• γραπται ςτηλαι Δημητριαδος-Παγαςων.
Εΐχων 2. Ό δωρητής '<>? Ι* Βόλφ Μουσείο
κ. Αλέξιος Αθανασάκης.
Θεσσαλίαν κατ εξοχήν «Πείασγικδν "Αργός», άπέδωκε τήν
μετά τόν κατακλυσμών διατήρησιν τού άνθρωπου τω ενταύθα
που περισωθέντι Δευκαλίωνι, απεκάλεσε δ' έν αυτή λαδν
«"Ελληνας» και πάλιν «Ελλάδα». Περαιτέρω δ' έ'τι ή χώρα
αύτη κατέχει τήν βάσιν τής Ελληνικής θεο?Μγίας, διαρκούς
οϊκητηρίου τών αθανάτων θεωρουμένου τού γηραιού αυτής
' Ολύμπου.
Δια τούτων και τών ομοίων, άτινα κάί άλλαχοϋ εύρύτερόν
πως διετύπωσα (έν τοις Πρακτικοϊς τής 'Αρχαιολογικής Εται-
ρείας 1908 187-201), επιθυμώ νά καταδείξω ότι ή Θεσσαλία
αποτελεί κέντρον έν τοις μάλιστα άξιον νά προσέλευση τους
έρευνητάς, καίτοι αϊ πρώται έν αυτή
διάπειραι, προ δεκάδος και τι πλέον ετών
ύπό τής έν Αθήναις ΑρχαιολΜγικής
Εταιρείας γενόμεναι, και κατόπιν ύπδ
τής Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής
και τού Πανεπιστημίου τής Κανταβρι-
γίας, δεν έ'σχον αποτελέσματα τοιαύτα
και τοσαϋτα, οία αϊ τελεσθεΐσαι εις άλλα
κέντρα αρχαιολογικά.
Άλλ', ώς ελπίζω, θά άναγνωρισθή
ταχέως ύπδ τών επιστημόνων ή ανάγκη
τής εκτελέσεως μεγάλων και ενδελεχών
έν Θεσσαλία ανασκαφών, ερευνώ μένων
ουχί τριών ή τεσσάρων τών εκεί πο-
λυαρίθμων νεολιθικών και άλλων συνοι-
κισμών, άλάά πολλών και μάλλον ση-
μαντικών, και τών ευρημάτων μελετω-
μένων μετά τής προσηκούσης ανεξαρ-
τησίας και αυτοτέλειας, ούχϊ κατά τον
άχρι τούδε στενόν και υποτελή τρόπον.
Καϊ τή Ιστορική περιόδω παρέσχε σπουδαίαν συμδολήν ή
Θεσσαλία εις εκτασιν γενικωτέρου διαφέροντος- τούτο συνέβη
διά τής ευρέσεως τών γραπτών στηλ,ών, περί ών δ λύγος
ένθάδε, ήτις ύπήρξεν αποτέλεσμα τής επίσης ύπδ τής Αρχαιο-
λογικής Εταιρείας γενομένης προ επταετίας ειδικής άποστολ-ής
μου εις Θεσσαλίαν.
Άλλ ή [έκδοσις αυτών άνεβλήθη έπί τίνα χρόνον κατ ανάγ-
κην άπητεϊτο δήλα δη πρώτον μεν νά ποιηθώσιν αντίγραφα τών
στηλών όσον πιστότατα, εκ τούτων δε πίνακες, τήν άλ^ήθειαν
επίσης αποδίδοντες" αμφότερα δε κατανήλωσαν χρόνον ίκανόν,
έν ποικίλαις διαπείραις μάλιστα προς ποίησιν τών πινάκων, εως
ου οριστικώς καθόρισε και προσηκόντως έξετέλ,εσε τά περί
2
' Ο κάλλιστος τών έν Ελλάδι κόλπων, ό Παγασιτικός, βαθέως
είοχωρών μεταξύ της χερσονήσου Μαγνησίας, τον Πηλίου και
των τελευταίων Βορείων προπόδων της "Οθρνος, παρέχων
δ' εμφασιν μεγάλης λίμνης, ύπήρξεν άπδ παλ.αιτάτων χρόνων
ή φυσική διέξοδος προς τήν θάλασσαν των λαών, των νεμο-
μένων μίαν των μεγίστων και εύδαιμονεστάτων χωρών της
Ελλάδος, έκτεινομένην άπδ του Όλνμπον και τών Καμβου-
νίων μέχρι της Πίνδου.
Περιλαμβάνουσα δε αυτή προς Νότον εντεύθεν τα κράτι-
στα τών πεδίων, ΰπδ άφθονων υδάτων διαρρεόμενα, και τά
τερπνότατα και πλουσιότατα τών ορέων, υπό πυκνών και εκ-
τεταμένων δασών περιστεφόμενα, ήδύ-
νατο ύπερ πάσαν αλλην της 'Ελλ.άδος
καϊ τους εαυτής κατοίκους όαψάώς να
τρέφη και σημαντικήν περίσσειαν προϊ-
όντων, μάλιστα δημητριακών και θρεμ-
μάτων, να έξάγη προς πώλησιν εις αλ-
λάς χώρας.
Αϊ φυσικαι λοιπόν αύται δυνάμεις,
ώθούσαι προς τον Παγασιτικόν τά εξα-
γώγιμα εις ίκανδν πλήθος, και κατ,
ανάγκην έκεΐσε προσελκύουσαι τά εισα-
γώγιμα, καθιστών τον μυχόν αυτού έπί-
νειον τής όλης χώρας και κοιτίδα εμπο-
ρίου, ήδη άπδ τής εμφανίσεως του πρω-
τογενούς άνθρωπου εν τινι αξιολογώ
μορφή πολιτείας" τό δε τέρμα τοιούτων
τάσεων και αγώνων αυτού φαίνεται ότι
εκφράζει ή αρχαία παράδοσις δια τής
Αργοναυτικής εκστρατείας, ύποδηλού-
σης τήν έπικράτησιν και έπιβολήν αυτού
ώς λίαν σπουδαίου εμπορικού λιμένος τής Βορείου Ελλάδος.
Τούτων μάλιστα ένεκεν ήδύνατο ή Επιστήμη να θεώρηση
εξ ύπαρχής τήν χώραν ταύτην ώς σημαντικόν κέντρον προς
διάγνωσιν τής γενέσεως και ιστορίας τού πολιτισμού, να ανα-
ζήτηση δε και έν αυτή ιδιαζόντως τά πρώτα σπέρματα τής
αναπτύξεως τής μεγαλοφυούς εκείνης φυλής, ήτις συνετέλεσε
και συντελεί τά μέγιστα εις τήν μόρφωσιν και πρόοδον τού
ανθρωπίνου γένους, τής Ελληνικής.
"Οτι δ' αϊ προς τοιαύτας ζητήσεις προσπάθειαι δεν δύναν-
ται νά άποβώσιν άκαρποι, άποδεικνύουσι καίρια τίνα σημεία
τής αρχαίας παραδόσεως, ήτις, τους πρώτους ανθρώπους τής
Ελληνικής χερσονήσου καλούσα «Πελασγούς», ώνόμασε τήν
Α. 2. Αρβανιτοπουλλου• γραπται ςτηλαι Δημητριαδος-Παγαςων.
Εΐχων 2. Ό δωρητής '<>? Ι* Βόλφ Μουσείο
κ. Αλέξιος Αθανασάκης.
Θεσσαλίαν κατ εξοχήν «Πείασγικδν "Αργός», άπέδωκε τήν
μετά τόν κατακλυσμών διατήρησιν τού άνθρωπου τω ενταύθα
που περισωθέντι Δευκαλίωνι, απεκάλεσε δ' έν αυτή λαδν
«"Ελληνας» και πάλιν «Ελλάδα». Περαιτέρω δ' έ'τι ή χώρα
αύτη κατέχει τήν βάσιν τής Ελληνικής θεο?Μγίας, διαρκούς
οϊκητηρίου τών αθανάτων θεωρουμένου τού γηραιού αυτής
' Ολύμπου.
Δια τούτων και τών ομοίων, άτινα κάί άλλαχοϋ εύρύτερόν
πως διετύπωσα (έν τοις Πρακτικοϊς τής 'Αρχαιολογικής Εται-
ρείας 1908 187-201), επιθυμώ νά καταδείξω ότι ή Θεσσαλία
αποτελεί κέντρον έν τοις μάλιστα άξιον νά προσέλευση τους
έρευνητάς, καίτοι αϊ πρώται έν αυτή
διάπειραι, προ δεκάδος και τι πλέον ετών
ύπό τής έν Αθήναις ΑρχαιολΜγικής
Εταιρείας γενόμεναι, και κατόπιν ύπδ
τής Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής
και τού Πανεπιστημίου τής Κανταβρι-
γίας, δεν έ'σχον αποτελέσματα τοιαύτα
και τοσαϋτα, οία αϊ τελεσθεΐσαι εις άλλα
κέντρα αρχαιολογικά.
Άλλ', ώς ελπίζω, θά άναγνωρισθή
ταχέως ύπδ τών επιστημόνων ή ανάγκη
τής εκτελέσεως μεγάλων και ενδελεχών
έν Θεσσαλία ανασκαφών, ερευνώ μένων
ουχί τριών ή τεσσάρων τών εκεί πο-
λυαρίθμων νεολιθικών και άλλων συνοι-
κισμών, άλάά πολλών και μάλλον ση-
μαντικών, και τών ευρημάτων μελετω-
μένων μετά τής προσηκούσης ανεξαρ-
τησίας και αυτοτέλειας, ούχϊ κατά τον
άχρι τούδε στενόν και υποτελή τρόπον.
Καϊ τή Ιστορική περιόδω παρέσχε σπουδαίαν συμδολήν ή
Θεσσαλία εις εκτασιν γενικωτέρου διαφέροντος- τούτο συνέβη
διά τής ευρέσεως τών γραπτών στηλ,ών, περί ών δ λύγος
ένθάδε, ήτις ύπήρξεν αποτέλεσμα τής επίσης ύπδ τής Αρχαιο-
λογικής Εταιρείας γενομένης προ επταετίας ειδικής άποστολ-ής
μου εις Θεσσαλίαν.
Άλλ ή [έκδοσις αυτών άνεβλήθη έπί τίνα χρόνον κατ ανάγ-
κην άπητεϊτο δήλα δη πρώτον μεν νά ποιηθώσιν αντίγραφα τών
στηλών όσον πιστότατα, εκ τούτων δε πίνακες, τήν άλ^ήθειαν
επίσης αποδίδοντες" αμφότερα δε κατανήλωσαν χρόνον ίκανόν,
έν ποικίλαις διαπείραις μάλιστα προς ποίησιν τών πινάκων, εως
ου οριστικώς καθόρισε και προσηκόντως έξετέλ,εσε τά περί
2