DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0025
24
Α'. Α
ί αναακαφαι και ερευναι
ε) Ό δεύτερος ανασκαφείς μέγας ττυργος μετά στηλών.
(Παρένθετος πίναξ Γ).
Άφ' ου είχον ήδη αποκαλύψει επαρκώς τον πρώτον
μέγαν πύργον, και καθορίσας το διάγραμμα αύτοΰ εν ταΐς
γενικαΐς γραμμαΐς, έβεβαιώθην περί της πανταχόθεν γενο-
μένης έπαυξήσεως αύτοΰ τε και των συνερχομένων βρα-
χιόνων τών τειχών, ήτο έπιβεβλημένον πρώτον μεν να εξα-
κριβώσω δια μερικών ανασκαφών, άν ή τοιαύτη εργασία
είχε τότε περιορισθή έκεϊ μόνον της πόλεως ή έπεξετάθη
και εις άλλα σημεία αυτής, ως ύπεδείκνυε γενόμενον νέα
περιήγησις μου καΐ απλή έρευνα, δεύτερον δε, άν κατά τάς
περαιτέρω έπι άλλων σημείων τοϋ περιβόλου έπισκευάς και
επαυξήσεις έγένετο χρήσις ομοίου πολυτίμου ύλικοϋ και
όπόση τις.
Ούτω λοιπόν έδοκίμασα εν έ'τει 1908 εννέα πύργους1,
κείμενους Ανατολικώς τοϋ πρώτου άνασκαφέντος, έπι τών
πλευρών κσ.1 κρασπέδων τοϋ αύτοΰ λόφου, έπι τοϋ λαιμυϋ
τοϋ συνδέοντος αυτόν μετ' άλλων ταπεινότερων γηλόφων
και έπ' αυτών τούτων (άκων 21' 24).
Επτά εξ αυτών ευρέθησαν όντως έπεσκευασμένοι- και
ό μεν πρώτος τών εννέα κείται εγγύτατα τοϋ μεγάλου
(είκών 21 το Α), είναι λίαν μικρός, χρησιμεύων ώς άπλοϋν
Είκών 21. "Λποψις τοΰ δευτέρου μεγάλου πύργου έξ Ανατολών προς Δυσμάς μετά τήν πλήρη άνασκαφήν. Α = 6 πρώτος μέγας πύργος•
Ζ = ό έβδομος και Η = ό όγδοος τών μικρών μεταξύ δοκιμασΟέντων εΐϊ=ό εσωτερικός πύργος• Τ-Ί"= τό προστατευτικών τοιχάριον Δ = ή Δυσμική πλευρά
τοΰ έπηυξημένου πύργου• δ = τό διάκενον Κ —κίων ευρεθείς έντετειχισμένος• ΒΒ —βράχοι έν τω διακένω αυτοφυείς.
στρατηγικόν στήριγμα αύτοϋ, ή ώς συμπλήρωμα τι άμυν-
τικόν, και φαίνεται αρχαιότερος τοϋ υπό τοϋ βασιλέως Δη-
μητρίου ποιηθέντος περιβόλου, ύπ' αύτοϋ προχείρως τότε
επισκευασθείς άνευ επεκτάσεως τίνος- άλλ' επαρκής έ'ρευνα
έν αύτώ δεν έγένετο άχρι τούδε, ίνα ταϋτα πάντα βεβαιω-
θώ σι και δ Γ ανασκαφών.
Ό δε μετ' αύτοΛ', μικρός επίσης, σύγχρονος τοϋ προη-
γουμένου και όμοιον σκοπόν επιτελών, φαίνεται ότι ού μό-
νον δεν έπεσκευάσθη ποτέ ούδ' έπηυξήθη, άλλα και ότι
έγκατελείφθη ήδη ύπ' αύτοϋ τοϋ Δημητρίου ώς άχρηστος,
τοϋ νέου τείχους διελθόντος απλώς έπ' αύτοΰ έν μέρει" ση-
μειοοτέον όμως ότι δεν άνέσκαψα ούτε έπ' αύτοΰ εισέτι, ίνα
ταϋτα καΐ απολύτως βεβαιώσω.
Περαιτέρω, κατά το τέρμα τοϋ λόφου τοϋ μεγάλου
άνασκαφέντος πύργου, υπάρχει τρίτος, ίκανώς μείζων τών
δύο προηγουμένων, υπό τοϋ Δημητρίου ποιηθείς και βρα-
δύτερον επαυξηθείς δια κατασκευής τριών τοίχων, έξω τών
ισαρίθμων πλευρών τής προβολής.
Οι νέοι ούτοι τοίχοι έποιήΟησαν έκ τοϋ ύλικοϋ τοϋ
παλαιοτέρου, όστις προφανώς εΐχε κρημνισθή ή καταπέσει
ποτέ• το διάκενον έπληρώθη κοινών λίθων καΐ χαλίκων, το
δε περαιτέρ(ο ϋψος άπ' αύτοϋ τε και τών λιθίνο>ν τοίχων
ήρθη δι' ωμών πλίνθων κατά το σύστημα τοϋ μεγάλου- έκ
τής όμοιότητος ταύτης βεβαιοϋται το σύγχρονον τής έπαυξή-
σεως και επισκευής αυτών.
*) Βλ. περί αυτών Πρακτικά 1908 203-207. Θεασαλ. Μνημ. 1
87 - 90.
Α'. Α
ί αναακαφαι και ερευναι
ε) Ό δεύτερος ανασκαφείς μέγας ττυργος μετά στηλών.
(Παρένθετος πίναξ Γ).
Άφ' ου είχον ήδη αποκαλύψει επαρκώς τον πρώτον
μέγαν πύργον, και καθορίσας το διάγραμμα αύτοΰ εν ταΐς
γενικαΐς γραμμαΐς, έβεβαιώθην περί της πανταχόθεν γενο-
μένης έπαυξήσεως αύτοΰ τε και των συνερχομένων βρα-
χιόνων τών τειχών, ήτο έπιβεβλημένον πρώτον μεν να εξα-
κριβώσω δια μερικών ανασκαφών, άν ή τοιαύτη εργασία
είχε τότε περιορισθή έκεϊ μόνον της πόλεως ή έπεξετάθη
και εις άλλα σημεία αυτής, ως ύπεδείκνυε γενόμενον νέα
περιήγησις μου καΐ απλή έρευνα, δεύτερον δε, άν κατά τάς
περαιτέρω έπι άλλων σημείων τοϋ περιβόλου έπισκευάς και
επαυξήσεις έγένετο χρήσις ομοίου πολυτίμου ύλικοϋ και
όπόση τις.
Ούτω λοιπόν έδοκίμασα εν έ'τει 1908 εννέα πύργους1,
κείμενους Ανατολικώς τοϋ πρώτου άνασκαφέντος, έπι τών
πλευρών κσ.1 κρασπέδων τοϋ αύτοΰ λόφου, έπι τοϋ λαιμυϋ
τοϋ συνδέοντος αυτόν μετ' άλλων ταπεινότερων γηλόφων
και έπ' αυτών τούτων (άκων 21' 24).
Επτά εξ αυτών ευρέθησαν όντως έπεσκευασμένοι- και
ό μεν πρώτος τών εννέα κείται εγγύτατα τοϋ μεγάλου
(είκών 21 το Α), είναι λίαν μικρός, χρησιμεύων ώς άπλοϋν
Είκών 21. "Λποψις τοΰ δευτέρου μεγάλου πύργου έξ Ανατολών προς Δυσμάς μετά τήν πλήρη άνασκαφήν. Α = 6 πρώτος μέγας πύργος•
Ζ = ό έβδομος και Η = ό όγδοος τών μικρών μεταξύ δοκιμασΟέντων εΐϊ=ό εσωτερικός πύργος• Τ-Ί"= τό προστατευτικών τοιχάριον Δ = ή Δυσμική πλευρά
τοΰ έπηυξημένου πύργου• δ = τό διάκενον Κ —κίων ευρεθείς έντετειχισμένος• ΒΒ —βράχοι έν τω διακένω αυτοφυείς.
στρατηγικόν στήριγμα αύτοϋ, ή ώς συμπλήρωμα τι άμυν-
τικόν, και φαίνεται αρχαιότερος τοϋ υπό τοϋ βασιλέως Δη-
μητρίου ποιηθέντος περιβόλου, ύπ' αύτοϋ προχείρως τότε
επισκευασθείς άνευ επεκτάσεως τίνος- άλλ' επαρκής έ'ρευνα
έν αύτώ δεν έγένετο άχρι τούδε, ίνα ταϋτα πάντα βεβαιω-
θώ σι και δ Γ ανασκαφών.
Ό δε μετ' αύτοΛ', μικρός επίσης, σύγχρονος τοϋ προη-
γουμένου και όμοιον σκοπόν επιτελών, φαίνεται ότι ού μό-
νον δεν έπεσκευάσθη ποτέ ούδ' έπηυξήθη, άλλα και ότι
έγκατελείφθη ήδη ύπ' αύτοϋ τοϋ Δημητρίου ώς άχρηστος,
τοϋ νέου τείχους διελθόντος απλώς έπ' αύτοΰ έν μέρει" ση-
μειοοτέον όμως ότι δεν άνέσκαψα ούτε έπ' αύτοΰ εισέτι, ίνα
ταϋτα καΐ απολύτως βεβαιώσω.
Περαιτέρω, κατά το τέρμα τοϋ λόφου τοϋ μεγάλου
άνασκαφέντος πύργου, υπάρχει τρίτος, ίκανώς μείζων τών
δύο προηγουμένων, υπό τοϋ Δημητρίου ποιηθείς και βρα-
δύτερον επαυξηθείς δια κατασκευής τριών τοίχων, έξω τών
ισαρίθμων πλευρών τής προβολής.
Οι νέοι ούτοι τοίχοι έποιήΟησαν έκ τοϋ ύλικοϋ τοϋ
παλαιοτέρου, όστις προφανώς εΐχε κρημνισθή ή καταπέσει
ποτέ• το διάκενον έπληρώθη κοινών λίθων καΐ χαλίκων, το
δε περαιτέρ(ο ϋψος άπ' αύτοϋ τε και τών λιθίνο>ν τοίχων
ήρθη δι' ωμών πλίνθων κατά το σύστημα τοϋ μεγάλου- έκ
τής όμοιότητος ταύτης βεβαιοϋται το σύγχρονον τής έπαυξή-
σεως και επισκευής αυτών.
*) Βλ. περί αυτών Πρακτικά 1908 203-207. Θεασαλ. Μνημ. 1
87 - 90.