DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0039
36
Α'. Αι άναακαφαΐ και έ'ρευναι
ΈπΙ τοΰ εσωτερικού πύργου (εΐκών 30' 31' 33• 34' 35)
ούδεμίαν έ'ρευναν έξετελέσαμεν, δντες σχεδόν βέβαιοι εκ της
έπι τοΰ δευτέρου πύργου γενομένης ήδη δοκιμασίας ότι εν
«ύτώ δεν ύπάρχουσιν αρχαία αντικείμενα.• άλλ' επειδή, ως
προκύπτει εκ των κάτο) εν κεφ. ια' έδαφ. Ι λεγομένων, εντεύ-
θεν που εγγύς διήρχετο το τείχος των Παγασών, και έξω
αύτοΰ άρα θα ύπήρχον παρά τον πύργον τούτον τάφοι και
στηλαι, άρχαιότεραι της κτίσεως τοΰ τείχους τοΰ Δημητρίου,
ύποπτεύομεν οτι δεν ήτο αδύνατον ήδη οι κτίσται τοΰ
βασιλέως τούτου να εΐχον εΰρει και έντειχίσει τοιοΰτον ύλι-
κόν πρέπει αρα να τελεσθή και εν αύτώ μικρά τις έρευνα.
Σημειωτέον δε οτι έπι της γωνίας της Νοτίας και Δυ-
σμικής πλευράς τοΰ έπηυξημένου πύργου και παρ' αυτήν
είναι έκτισμένοι τεράστιοι κυβόλιθοι λαξευτοί (άκων 31• 38-
39), ών ούδαμοΰ εϊδομεν ομοίως μεγάλους, εξ άλλου μεν τί-
νος ληφθέντες προγενεστέρου οικοδομήματος, εμφανώς δε
συγγενείς άλλήλοις αυτοί τε και έτεροι ολίγον (ακρότεροι,
τοΰ αύτοΰ ρυθμοΰ και κατεργασίας• εκ τούτο>ν καθίσταται
πιθανόν ότι παρέκειτο τω πύργω τούτω ση μαντικό ν τι οικο-
δόμημα, εξ ου ελήφθησαν οι λίθοι ούτοι πάντες.
Ίο οικοδόμημα τοΰτο δύναται τις νά σχετίση προς έπι-
τάφιον μεγαλοπρεπές μνημεϊον πιθανώτερον, ή προς ναόν
ή τι όμοιον διότι ουδεμία αναθηματική στήλη ή τμήμα
αυτής ευρέθη ενταύθα, ούδ' άλλο τι ανάθημα, πλην δύο
Είκών 37. Ή Ανατολική πλευρά τοΰ έπηυξημένου πύργου μετά την κρήμνισιν εκ των έσω όρωμένη. Ν ή Νοτία πλευρά1 Β βάΟρον, έντετειχισμένον
ΕΠ τό έσω τέρμα τοΰ πάχους τοΰ τοίχου• Δ=-τό διάκενον, έξερβυνηθέν ΦΒ φυσικοί βράχοι• ΕΛ -είσοδος νεωτέρων λατόμων.
βωμών παραλληλεπιπέδων, μελανολίθου, καλώς λελαξευπέ-
νων, ών ό έτερος φέρει άπλα ανάγλυφα κοσμήματα κλά-
διυν οι βωμοί ούτοι Οά άνήκωσι μάλλον άφηρωϊσθεΐσι
νεκοοϊς, ήττον δε ίερώ τινί θεοΰ ή ήρωος.
Διό έκφράζομεν εν τω παρόντι τήν ύποψίαν, μήπως
τό οικοδόμημα ήτο ήηώόν τι ή [ΐαυσσωλλεΐον έπίσημον,
έκτισμένον εν τω έμφανεϊ έπι βαθέως υποκειμένου τάφου,
μεγάλου τινός ή πλουσίου ανδρός, καθ' ά τό ύφ' ημών εν
Φεραΐς εύρεθέν '• ϊσως λοιπόν και προς τον τάφον αύτοΰ
τοΰ βασιλέως Δημητρίου δύναται τις νά σχετίση αυτό, λαμ-
βάνων ύπ' όψιν τήν περί της μεγαλόπρεπους ταφής τών
οστών αύτοΰ διήγησιν τοΰ Πλουτάρχου2 ύπύ τοΰ υιοΰ
αύτοΰ Αντιγόνου, μάλιστα την φράσιν οτι ταύτα εις Δη-
μητριάδα κομίσας, εθηκεν (ενν. έ'θαψεν έν Δημητριάδι).
Τον τάφον δε τοΰ Δημητρίου άναμένομεν βεβαία)ς τοΰ
Μακεδόνικου όντα τρόπου, θα,λαιιοειδή δήλον ότι, βαθύτατα
έκτισμένον και ήρωον επάνω έχοντα- και αυτό μεν θά έκρη-
μνίσθη κατά τάς συχνάς εφόδους εναντίον τών τειχών τής
πόλεως, περί ών βλ. κάτω κεφ. ια' έδάφ. 3• ό δε τάφος
δεν θά ευρέθη, ή δεν Οά κατεσκάφη υπό τών επισκευαστών
διότι λίθοι πώρινοι, εξ ών συνήθως έποιοϋντο οι θαλα-
μοειδεΐς τάφοι3, δεν ευρέθησαν εν τω πύργοι τούτω, ούδ'
εν άλλω τών άνασκαφέντων.
') ΠρΟ. Πρακτικά 1907 153-157 πίν. Β' εΊκ. 2. Και εν (Γον-
νοκονδυλώνι) Όλυμπιάδι Γόννων φαίνεται οτι υπάρχει παρά θαλα-
μοειδή τάφον ήρώόν τι, περί ου βλ. Πρακτικά 1!>11 323-329.
-') Έν βίφ Δη|ΐητρίου κεφ.
;>,» «
Αντίγονος . . . εθετο την ύδρίαν
χρυσήλατον ουσαν. αί δε πόλεις . . . στεφάνους επέφερον τί] υδρία .
ή τε κάλπις . . περιφανής εωράτο πορφυρά βασιλική και διαδήματι
κεκοσμημένη .... Ιπενεχθεισών δέ τιμών και στεφάνων περί Κόριν-
θον, εις Δημητριάδα κομίσας εθηκε τά λείψανα, πόλιν επώνυμον εκείνου».
■'') Βλ. της έν τη Άρχ. Έφημ. 1909 πραγματείας μου σελ. 27-30,
καΐ δί) τά περί τών υπό τοΰ Πλάτωνος λεγομένων «ποτίμων λίθων»
έρμηνευόμενα εκεΐ εν σελ. 43-44.
Α'. Αι άναακαφαΐ και έ'ρευναι
ΈπΙ τοΰ εσωτερικού πύργου (εΐκών 30' 31' 33• 34' 35)
ούδεμίαν έ'ρευναν έξετελέσαμεν, δντες σχεδόν βέβαιοι εκ της
έπι τοΰ δευτέρου πύργου γενομένης ήδη δοκιμασίας ότι εν
«ύτώ δεν ύπάρχουσιν αρχαία αντικείμενα.• άλλ' επειδή, ως
προκύπτει εκ των κάτο) εν κεφ. ια' έδαφ. Ι λεγομένων, εντεύ-
θεν που εγγύς διήρχετο το τείχος των Παγασών, και έξω
αύτοΰ άρα θα ύπήρχον παρά τον πύργον τούτον τάφοι και
στηλαι, άρχαιότεραι της κτίσεως τοΰ τείχους τοΰ Δημητρίου,
ύποπτεύομεν οτι δεν ήτο αδύνατον ήδη οι κτίσται τοΰ
βασιλέως τούτου να εΐχον εΰρει και έντειχίσει τοιοΰτον ύλι-
κόν πρέπει αρα να τελεσθή και εν αύτώ μικρά τις έρευνα.
Σημειωτέον δε οτι έπι της γωνίας της Νοτίας και Δυ-
σμικής πλευράς τοΰ έπηυξημένου πύργου και παρ' αυτήν
είναι έκτισμένοι τεράστιοι κυβόλιθοι λαξευτοί (άκων 31• 38-
39), ών ούδαμοΰ εϊδομεν ομοίως μεγάλους, εξ άλλου μεν τί-
νος ληφθέντες προγενεστέρου οικοδομήματος, εμφανώς δε
συγγενείς άλλήλοις αυτοί τε και έτεροι ολίγον (ακρότεροι,
τοΰ αύτοΰ ρυθμοΰ και κατεργασίας• εκ τούτο>ν καθίσταται
πιθανόν ότι παρέκειτο τω πύργω τούτω ση μαντικό ν τι οικο-
δόμημα, εξ ου ελήφθησαν οι λίθοι ούτοι πάντες.
Ίο οικοδόμημα τοΰτο δύναται τις νά σχετίση προς έπι-
τάφιον μεγαλοπρεπές μνημεϊον πιθανώτερον, ή προς ναόν
ή τι όμοιον διότι ουδεμία αναθηματική στήλη ή τμήμα
αυτής ευρέθη ενταύθα, ούδ' άλλο τι ανάθημα, πλην δύο
Είκών 37. Ή Ανατολική πλευρά τοΰ έπηυξημένου πύργου μετά την κρήμνισιν εκ των έσω όρωμένη. Ν ή Νοτία πλευρά1 Β βάΟρον, έντετειχισμένον
ΕΠ τό έσω τέρμα τοΰ πάχους τοΰ τοίχου• Δ=-τό διάκενον, έξερβυνηθέν ΦΒ φυσικοί βράχοι• ΕΛ -είσοδος νεωτέρων λατόμων.
βωμών παραλληλεπιπέδων, μελανολίθου, καλώς λελαξευπέ-
νων, ών ό έτερος φέρει άπλα ανάγλυφα κοσμήματα κλά-
διυν οι βωμοί ούτοι Οά άνήκωσι μάλλον άφηρωϊσθεΐσι
νεκοοϊς, ήττον δε ίερώ τινί θεοΰ ή ήρωος.
Διό έκφράζομεν εν τω παρόντι τήν ύποψίαν, μήπως
τό οικοδόμημα ήτο ήηώόν τι ή [ΐαυσσωλλεΐον έπίσημον,
έκτισμένον εν τω έμφανεϊ έπι βαθέως υποκειμένου τάφου,
μεγάλου τινός ή πλουσίου ανδρός, καθ' ά τό ύφ' ημών εν
Φεραΐς εύρεθέν '• ϊσως λοιπόν και προς τον τάφον αύτοΰ
τοΰ βασιλέως Δημητρίου δύναται τις νά σχετίση αυτό, λαμ-
βάνων ύπ' όψιν τήν περί της μεγαλόπρεπους ταφής τών
οστών αύτοΰ διήγησιν τοΰ Πλουτάρχου2 ύπύ τοΰ υιοΰ
αύτοΰ Αντιγόνου, μάλιστα την φράσιν οτι ταύτα εις Δη-
μητριάδα κομίσας, εθηκεν (ενν. έ'θαψεν έν Δημητριάδι).
Τον τάφον δε τοΰ Δημητρίου άναμένομεν βεβαία)ς τοΰ
Μακεδόνικου όντα τρόπου, θα,λαιιοειδή δήλον ότι, βαθύτατα
έκτισμένον και ήρωον επάνω έχοντα- και αυτό μεν θά έκρη-
μνίσθη κατά τάς συχνάς εφόδους εναντίον τών τειχών τής
πόλεως, περί ών βλ. κάτω κεφ. ια' έδάφ. 3• ό δε τάφος
δεν θά ευρέθη, ή δεν Οά κατεσκάφη υπό τών επισκευαστών
διότι λίθοι πώρινοι, εξ ών συνήθως έποιοϋντο οι θαλα-
μοειδεΐς τάφοι3, δεν ευρέθησαν εν τω πύργοι τούτω, ούδ'
εν άλλω τών άνασκαφέντων.
') ΠρΟ. Πρακτικά 1907 153-157 πίν. Β' εΊκ. 2. Και εν (Γον-
νοκονδυλώνι) Όλυμπιάδι Γόννων φαίνεται οτι υπάρχει παρά θαλα-
μοειδή τάφον ήρώόν τι, περί ου βλ. Πρακτικά 1!>11 323-329.
-') Έν βίφ Δη|ΐητρίου κεφ.
;>,» «
Αντίγονος . . . εθετο την ύδρίαν
χρυσήλατον ουσαν. αί δε πόλεις . . . στεφάνους επέφερον τί] υδρία .
ή τε κάλπις . . περιφανής εωράτο πορφυρά βασιλική και διαδήματι
κεκοσμημένη .... Ιπενεχθεισών δέ τιμών και στεφάνων περί Κόριν-
θον, εις Δημητριάδα κομίσας εθηκε τά λείψανα, πόλιν επώνυμον εκείνου».
■'') Βλ. της έν τη Άρχ. Έφημ. 1909 πραγματείας μου σελ. 27-30,
καΐ δί) τά περί τών υπό τοΰ Πλάτωνος λεγομένων «ποτίμων λίθων»
έρμηνευόμενα εκεΐ εν σελ. 43-44.