DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0045
ζ. Τέταρτος μέγας ηύργος ένέχων στήλας- τά κατά την Φεραϊκην πύλην «αι. την άνω άκρόπολιν
41
νων της κτίσεως της Δημητριάδος, έφ' ου έβη όιά τίνων
επισκευών το ύπό τοΰ βασιλέως Δημητρίου κτισθέν περί
το μέσον της αποστάσεως ταύτης εΰρομεν πύργον καΐ ϊχνη
διπλής πύλης εκατέρωθεν αύτοΰ κατά την συνάντησιν δύο
βουνών, οπόθεν βαίνει ατραπός εκ Βορρά προς Νότον, παρά
τίνα μεγάλα ποιμενικά λίθινα έ'ρκη• ύ πύργος ούτος φαίνε-
Ε
Ι
ΤΔ
/
Π'
Ι ----------------
ι ι ι
π -ί ί_^ [^ι
Ι
\τδ \ εττ
Ι
Ι
(.Τ) οια.κ.ρι νομ,&να. \ \
Κλ 1 Μ•<Χ<ί \
\ £.
.
Είκών 43. Πρόχειρον διάγραμμα της Φεραϊκής πύλης.
Ε = έξοδος έκ της πόλεως• β=είσοδος εις αυτήν ΤΔ-ΤΔ' τείχος της πό-
λεως, χωρούν προς Βορράν• τδ-τδ' = τείχος αυτής, χωρούν προς Νότον
«- π'=δ αρχαιότερος πύργος- επ = ε'ίσοδος εις αυτόν
Π-Π' =ό έπηυξημένος πύργος.
ται ένέχων ξένον ύλικόν, καίτοι δεν άνεσκάψαμεν έπ' αύ-
τοΰ• πλείονα περί τοΰ σημείου τούτου τί]ς πόλεως λέγομεν
εν τοις κάτω κεφ. ια' έδαφ. 1.
Αύτη δε ή Φεραϊκή πύλη (βίκων 43' 44' 45) κείται κατά το
βάθος μεταξύ βουνών, οπόθεν χωρίζεται το άρχαιότερον τεί-
χος, βαΐνον προς Δυσμάς, εν ω το της Δημητριάδος, αυτο-
τελές ήδη, χωρεί προς Βορράν έχει δε ή πύλη αυτί] άμυν-
τήριον μέγαν πύργον, εμφανώς έπηυξημένον, καθ' α μάλιστα
ό προειρημένος τέταρτος• έπ' αύτοϋ ούδεμίαν μεν σκαφικήν
διάπειραν έξετελέσαμεν, ε'ικάζρμεν όμως έκ τίνων εύρεθει-
σών περί αυτόν σχιζών έκ στηλών μαρμάρινων, ότι πιθα-
νώς ενέχει ξένον πολύτιμον ύλικόν, καίπερ ουχί πολύ• διότι
έκ τών ύπό τοΰ χρόνου γενομένων καταπτώσεων αύτοΰ
θά διεφαίνοντο νΰν έν τοις τοίχοις στήλαι, αν ύπηρχον
πολλαί, ώς έν τοις προηγουμένοις πύργοις.
Και το πέριξ δ' έδαφος, μετά πρόχειρον έξερεύνησιν άνευ
σκάφης, δεν ένεφάνιζε τάς συνήθεις έν νεκροταφείοις και οίκο-
δομήμασι πτυχώσεις, είναι δε και πετρώδες τά πολλά- αλλά δυ-
νάμεθα νά θεωρήσωμεν λίαν πιθανήν την ύπαρξιν ολίγων
τινών τάφων ένταΰθα, ϊσως δε καί τίνος μικροΰ ίεροΰ, και
νά συστήσωμεν τούτου ένεκα την έκτέλεσιν δοκιμαστικής
τίνος ανασκαφής και έπ' αύτοΰ.
Άπό τοΰ πύργου τούτου άναβαίνοντες Βορείως επί τοΰ
τείχους, συναντώ[ΐεν μικρόν πύργον καί μετ' αυτόν μείζονα,
όστις παρουσιάζει μεν εμφανή έπαύξησιν, άλλ' ουδέν ίχνος
στηλών (είκών 45 το α)• χωροΰσι δε περαιτέρω μέχρι τής κο-
ρυφής τοΰ όρους μεγάλοι και ισχυρότατοι πύργοι, άριστα ή
καθ' άπαντα τά λοιπά μέρη τής αρχαίας πόλεως διατηρού-
μενοι- τούτου ένεκα φαίνεται ότι εκρίθη κατόπιν ουχί αναγκαία
ή έπαύξησις αυτών ϊσως μόνον επισκευή τις έτελέσθη, ήτις
όμως δεν εΐναι εμφανής, διότι καί μετ' αυτήν εΐναι πιθανόν
ότι έκρημνίσθησαν πάλιν τά τείχη επίτηδες.
ΈπΙ δε τής πρώτης έντεΰθεν κορυφής τοΰ όρους συναν-
τώμεν μέγαν πύργον, έξ ίσου σχεδόν προβεβλημένον έσω-
Λικων 44. Αποψις της Φεραΐκής πύλης έκ Βορρά προς Νότον. Ε = έ"ξοδος έκ της πύλης• ε = ε'ίσοδος δι' αυτής εις την πόλιν π = ό άμυντήριος τής πύλης
πυΟΥ°ζ- Π-Π =ο έπηυξημένος περί αυτόν πύργος• ΤΔ-ΤΔ' = τύ τείχος τής Δημητριάδος• ΤΠ-ΤΠ' = τό τείχος τών Παγασών Λ=τό Λιγαρόρρεμα.
θέν τε καί έξωθεν (είκών 45 το α), δν οι Τούρκοι μετέτρε-
ψαν, κατά το έτος 1878 ώς λέγεται, εις μέγα πυροβολείο ν,
διανοίξαντες πολλούς καί βαθεΐς χάνδακας• έκ τούτων κα-
τέστη εμφανής ή έπαύξησις• πολλαί δε πλίνθοι, έκ τών εκά-
στοτε ύπο τών στρατιωτών καί τών ποιμένων άναπτομένων
πυρών, μετετράπησαν έξ ωμών ε'ις όπτάς καί διατηρούν-
ται έτι ούτως.
Άλλ' ύλικόν στηλών ή άλλων ομοίων αντικειμένων δεν
ευρίσκεται που έν τω έμφανεΐ αύτοΰ, ουδέ μετά τοσαύτας
γενομένας ύπ' εκείνων σκαφάς• μόνον δύο μικράς σχίζας
ωραίου λευκού μαρμάρου εΰρομεν, έρευνήσαντες προχείρως,
έξ ων είκάζομεν ότι καί ούτος δύναται νά ένέχη τι καλόν
Α. Σ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΛΟΥ• ΓΡΑΠΤΑΙ ΣΤΗΛΑΙ ΛΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ-ΠΑΓΑΣΩΧ
(Ιά προέρχηται δε τοΰτο έκ στηλών αναθηματικών πιθανώς,
ιδρυμένων ποτέ έν τω ίερω τής έντεΰθεν αρχομένης ακρο-
πόλεως ('βλ. κάτο) ευθύς)• διότι κατά το ΰψος τοΰτο και το
λίαν πετρώδες έδαφος ουδείς λόγος βεβαίως περί νεκροτα-
φείου ή τάφων δύναται νά γένηται.
Όμοίως έχοντα εϊδομεν καί περαιτέρω Βορείως έτερον
πύργον, τον πάντων πιθανώτατα μέγιστολ' (είκών 4ΰ το Τί),
μετατραπέντα όμοίως ε'ις μέγα πυροβολεΐον ύπό τών Τούρ-
κων [ΐετ' αυτόν συναντά τις τρίτον ευρύτατης προβολής, ού
ή βραχεία έπαύξησις διακρίνεται, καί δύο ετέρους ίκανώς
μεγάλους, διατηροΰντας πολύ τοΰ χώματος τών πλινθίνων
τοίχων, έπεσκευασμένους άρα- ένταΰθα δέ που ύπάρχουσι δύο
6
41
νων της κτίσεως της Δημητριάδος, έφ' ου έβη όιά τίνων
επισκευών το ύπό τοΰ βασιλέως Δημητρίου κτισθέν περί
το μέσον της αποστάσεως ταύτης εΰρομεν πύργον καΐ ϊχνη
διπλής πύλης εκατέρωθεν αύτοΰ κατά την συνάντησιν δύο
βουνών, οπόθεν βαίνει ατραπός εκ Βορρά προς Νότον, παρά
τίνα μεγάλα ποιμενικά λίθινα έ'ρκη• ύ πύργος ούτος φαίνε-
Ε
Ι
ΤΔ
/
Π'
Ι ----------------
ι ι ι
π -ί ί_^ [^ι
Ι
\τδ \ εττ
Ι
Ι
(.Τ) οια.κ.ρι νομ,&να. \ \
Κλ 1 Μ•<Χ<ί \
\ £.
.
Είκών 43. Πρόχειρον διάγραμμα της Φεραϊκής πύλης.
Ε = έξοδος έκ της πόλεως• β=είσοδος εις αυτήν ΤΔ-ΤΔ' τείχος της πό-
λεως, χωρούν προς Βορράν• τδ-τδ' = τείχος αυτής, χωρούν προς Νότον
«- π'=δ αρχαιότερος πύργος- επ = ε'ίσοδος εις αυτόν
Π-Π' =ό έπηυξημένος πύργος.
ται ένέχων ξένον ύλικόν, καίτοι δεν άνεσκάψαμεν έπ' αύ-
τοΰ• πλείονα περί τοΰ σημείου τούτου τί]ς πόλεως λέγομεν
εν τοις κάτω κεφ. ια' έδαφ. 1.
Αύτη δε ή Φεραϊκή πύλη (βίκων 43' 44' 45) κείται κατά το
βάθος μεταξύ βουνών, οπόθεν χωρίζεται το άρχαιότερον τεί-
χος, βαΐνον προς Δυσμάς, εν ω το της Δημητριάδος, αυτο-
τελές ήδη, χωρεί προς Βορράν έχει δε ή πύλη αυτί] άμυν-
τήριον μέγαν πύργον, εμφανώς έπηυξημένον, καθ' α μάλιστα
ό προειρημένος τέταρτος• έπ' αύτοϋ ούδεμίαν μεν σκαφικήν
διάπειραν έξετελέσαμεν, ε'ικάζρμεν όμως έκ τίνων εύρεθει-
σών περί αυτόν σχιζών έκ στηλών μαρμάρινων, ότι πιθα-
νώς ενέχει ξένον πολύτιμον ύλικόν, καίπερ ουχί πολύ• διότι
έκ τών ύπό τοΰ χρόνου γενομένων καταπτώσεων αύτοΰ
θά διεφαίνοντο νΰν έν τοις τοίχοις στήλαι, αν ύπηρχον
πολλαί, ώς έν τοις προηγουμένοις πύργοις.
Και το πέριξ δ' έδαφος, μετά πρόχειρον έξερεύνησιν άνευ
σκάφης, δεν ένεφάνιζε τάς συνήθεις έν νεκροταφείοις και οίκο-
δομήμασι πτυχώσεις, είναι δε και πετρώδες τά πολλά- αλλά δυ-
νάμεθα νά θεωρήσωμεν λίαν πιθανήν την ύπαρξιν ολίγων
τινών τάφων ένταΰθα, ϊσως δε καί τίνος μικροΰ ίεροΰ, και
νά συστήσωμεν τούτου ένεκα την έκτέλεσιν δοκιμαστικής
τίνος ανασκαφής και έπ' αύτοΰ.
Άπό τοΰ πύργου τούτου άναβαίνοντες Βορείως επί τοΰ
τείχους, συναντώ[ΐεν μικρόν πύργον καί μετ' αυτόν μείζονα,
όστις παρουσιάζει μεν εμφανή έπαύξησιν, άλλ' ουδέν ίχνος
στηλών (είκών 45 το α)• χωροΰσι δε περαιτέρω μέχρι τής κο-
ρυφής τοΰ όρους μεγάλοι και ισχυρότατοι πύργοι, άριστα ή
καθ' άπαντα τά λοιπά μέρη τής αρχαίας πόλεως διατηρού-
μενοι- τούτου ένεκα φαίνεται ότι εκρίθη κατόπιν ουχί αναγκαία
ή έπαύξησις αυτών ϊσως μόνον επισκευή τις έτελέσθη, ήτις
όμως δεν εΐναι εμφανής, διότι καί μετ' αυτήν εΐναι πιθανόν
ότι έκρημνίσθησαν πάλιν τά τείχη επίτηδες.
ΈπΙ δε τής πρώτης έντεΰθεν κορυφής τοΰ όρους συναν-
τώμεν μέγαν πύργον, έξ ίσου σχεδόν προβεβλημένον έσω-
Λικων 44. Αποψις της Φεραΐκής πύλης έκ Βορρά προς Νότον. Ε = έ"ξοδος έκ της πύλης• ε = ε'ίσοδος δι' αυτής εις την πόλιν π = ό άμυντήριος τής πύλης
πυΟΥ°ζ- Π-Π =ο έπηυξημένος περί αυτόν πύργος• ΤΔ-ΤΔ' = τύ τείχος τής Δημητριάδος• ΤΠ-ΤΠ' = τό τείχος τών Παγασών Λ=τό Λιγαρόρρεμα.
θέν τε καί έξωθεν (είκών 45 το α), δν οι Τούρκοι μετέτρε-
ψαν, κατά το έτος 1878 ώς λέγεται, εις μέγα πυροβολείο ν,
διανοίξαντες πολλούς καί βαθεΐς χάνδακας• έκ τούτων κα-
τέστη εμφανής ή έπαύξησις• πολλαί δε πλίνθοι, έκ τών εκά-
στοτε ύπο τών στρατιωτών καί τών ποιμένων άναπτομένων
πυρών, μετετράπησαν έξ ωμών ε'ις όπτάς καί διατηρούν-
ται έτι ούτως.
Άλλ' ύλικόν στηλών ή άλλων ομοίων αντικειμένων δεν
ευρίσκεται που έν τω έμφανεΐ αύτοΰ, ουδέ μετά τοσαύτας
γενομένας ύπ' εκείνων σκαφάς• μόνον δύο μικράς σχίζας
ωραίου λευκού μαρμάρου εΰρομεν, έρευνήσαντες προχείρως,
έξ ων είκάζομεν ότι καί ούτος δύναται νά ένέχη τι καλόν
Α. Σ. ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΛΟΥ• ΓΡΑΠΤΑΙ ΣΤΗΛΑΙ ΛΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ-ΠΑΓΑΣΩΧ
(Ιά προέρχηται δε τοΰτο έκ στηλών αναθηματικών πιθανώς,
ιδρυμένων ποτέ έν τω ίερω τής έντεΰθεν αρχομένης ακρο-
πόλεως ('βλ. κάτο) ευθύς)• διότι κατά το ΰψος τοΰτο και το
λίαν πετρώδες έδαφος ουδείς λόγος βεβαίως περί νεκροτα-
φείου ή τάφων δύναται νά γένηται.
Όμοίως έχοντα εϊδομεν καί περαιτέρω Βορείως έτερον
πύργον, τον πάντων πιθανώτατα μέγιστολ' (είκών 4ΰ το Τί),
μετατραπέντα όμοίως ε'ις μέγα πυροβολεΐον ύπό τών Τούρ-
κων [ΐετ' αυτόν συναντά τις τρίτον ευρύτατης προβολής, ού
ή βραχεία έπαύξησις διακρίνεται, καί δύο ετέρους ίκανώς
μεγάλους, διατηροΰντας πολύ τοΰ χώματος τών πλινθίνων
τοίχων, έπεσκευασμένους άρα- ένταΰθα δέ που ύπάρχουσι δύο
6