Archivio storico dell'arte (1.1888)

NUOVI DOCUMENTI

79

familiari 1 confidens in eius probitate et bonitate, sicut
so hactenus ostendit et verbis et facto demonstravit et
demonstrat de presenti, quùd memoriam sui semper
habebit et post eius niortom Deo preces effundere et
effundi facere non doerit prò salute animae suae, re-
putans etiam quod idem Antonius maiore dignus esset
remuneratione et condonatone ob suam probitatem,
habita per eum notitia quod dictus Antonius dictas
summas habitas et receptas ab ipso D. Michaelo non
in malos usus, ut sepissime faciunt iuvenes, convertit,
sed investivit et de eorum parte varia et diversa bona
stabilia emit in territorio eiusdem Castri Durantis de
qua oriundus existit dictus Antonius et etiam emore
vult, et intendit ut in et super eis seu dictarum pe-
cuniarum summis super quod redditione computorum
suae administrationis et negotiorum gestorum et exac-
tionum factarum per dictum Antonium prò ipso I). Mi-
chaelo, et ds. Antonius et sui heredes et successores ab
heredibus et successoribus ipsius D. Michaelis et aliis
quibuscumque, prò dato et facto seu causa, culpa sua,
contractu ipsius domini Michaelis nullo unquam tem-
pore possint molestali, vexari, perturbari noe inquietari
in judicio nec extra, et dare constet de voluntate et
niente ipsius D. Michaelis erga dictum Antonium et ab
aliquibus non cóntingat dubitali: hinc est quod hac pre-
senti die 14 mensis Aprilis 1563, iterum sponte fatetur et
recognoscit predictus D. Michael dictum Antonium probe
fideliter et diligenter se gessisse in sorvitiis suis, et
cum omni bona industria, fide et sinceritate ei fecisso
et bonum computimi et rationem sepissime ab eo Im-
buisse et ci redditum fuisse, et integram satisfactionem
ab eodem Imbuisse reliquorum, et propter ultra aliam
recognitionem et quietantiam desuper ei factam per
acta domini Curtii Saccoccie Curie Capitolii publici no-
tarli inde rogati sub die anno et mense et indictione
in eo contentis, mine et de presenti confirmando et
comprobando, illas denuo, tam prò illis quam aliis inde
et hactenus usque in presentem diem sequtis, de quibus
pariter asserit habuisse bonum et fidelem computum,
rationem et satisfactionem, dictum Antonium presentem
acceptantem et legitimo stipulantem prò se suisque he-
redibus et in futurum successoribus quibuscumque,
quietat, liberat et penitus absolvit, per pactum expres-
sum de ulterius non petendo seu peti possendo et pre-
tendendo, promittens nomine suo et suorum heredum
et successorum quorumeumque, quod dictus Antonius
et sui heredes et successores, nullo unquam tempore,

1 II Vasari nella vita del Bonarroti racconta il fatto diversa-
mente, confondendo Urbino con Antonio. Eccone le parole :

«... se si può chiamare avaro chi sovveniva molti poveri,
e maritava segretamente buon numero di fanciulle, ed arricchiva
chi l'aiutava nelle opere, e chi lo servì, come Urbino suo ser-
vidore che lo fece ricchissimo, ed era suo creato, che l'aveva
servito molto tempo, e gli disse: se io muoio che farai tu ? ri-
spose : servirò un altro. Oli povero a te ! gli disse Michelangelo,
io vo' riparare alla tua miseria, e gli donò scudi duemila in una
volta : cosa che è solita datarsi per i Cesari e Pontefici grandi».

premissorum cuusa et occasione non inolestabuntur in

judicio nec extra, etc...... ceterum dictas recognitiones

bonae et gratae familiaritatis, et impensa recompensa-
tionis, et renuntiationes seu donationes per ipsum
D. Michaelom dicto D. Antonio ut profertur factas,
et quamdam precipue donationem et quietantiam factam
per acta eiusdem D. Curtii Saccocij notarii Curie Ca-
pitolarne sub die ut supra, confirmando, approbando et
ad potiorem... cautelanti innovando, habet et habere vult
et intendit, et pariter per suos heredes et successores
quoscumque, prò bonis, validis, autenticis et iuridicis,
confìrmatis et benefactis, prò ut etiam facit et donat
de presenti inrevocabiliter et inter vivos dicto D. An-
tonio presenti stipulanti et acceptanti et gratias refe-
renti dicto D. Michaeli, prò se et suis heredibus et
successoribus quibuscumque, adeo quod nullo unquam
tempore, quovis pretextu et causa in corpore iuris
clausa, non possint revocari, annullali, infringi seu in-
validali, etc... et quatenus opus sit et ad maiorem cau-
telarti dicti Antonii requiratur et sua quomodolibet in-
tersit, etiam habet et habere intendit, bona per dictum
Antonium acquisita ut supra dictum est, prò bene ac-
quisite et per ipsum D. Michaelem et suos heredes et
successores non posse quomodolibet molestali nec per-
turbari, quovis pretextu et causa et quovis quesito co-
lore vel ingenio, attentis causis et rationibus predictis,
et quatenus in totum vel in parteni non surficerent
seu [in]efiìcaces essent, quia tandem sic ipsi Domino
Michaeli tanquam homini libero et sui juris de rebus
et substantia suis por eum et suis laboribus et indu-
stria acquisitis dicto Antonio tanquam personae sibi
benevolae et gratae facere placuit et placet, et si non
fecisset id denuo faceret: ad nullum onus propterea
onerans nec submittens dictum D. Antonium nisi prò
quanto processorit ex sua mera voluntate et benepla-
cito: promittens dictas recompensationes seu renarne-
rationes et donationes et alia premissa et infrasenpta
semper attendere, compiere etc... propterea ex mine prò
ut ex tunc et ex tunc prò ut ex mine eundem D. An-
tonium presentem et acceptantem, et D. Jo. Baptistam
Casnedo mediolanensem, licet absentem tanquam pre-
sentem, et unumquemque eorum in solidum procura-
tores inrevocabiliter et cum juramento tactis sacris li-
teris ut supra ad faciendam dictam insinuationem, et
tam respectu presentis quam etiam si videbitur aliarum
precedentium ut prefertur factarum donationum coram
quocumque judice seu judicibus compotentibus, et huius-
modi insinuationem admitti petenduin, et faciendum, et
alia faciendum in premissis et circa premissa necessaria
et opportuna quomodolibet, etiam si talia forent que man-
datimi exigerent specialem quam presentibus est expres-
sum: promittens irisuper idem D. Michael mini notario
publico infrascripto tanquam publicae et autenticae per-
sonae solemniter stipulanti et recipienti vice ac nomine
omnium et singulorum quorum interest, intererit aut
interesse poterit quomodolibet in futurum, se ratum,
gratum atque firmum perpetuo habiturum totum id et