DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.11220#0007
In paucis taiilummodo partibus corporis humani et anatomici et artifices, qui quidem in illud insumunt operam,
ul eas exacle descrihant seu imitentur, in tantas incurrunt difficullales, quantas in cerebro superandas essc patet. Quippe
cum illud organum ea sil conditione, ut manibus facile cedat, cumque eius partes, si ex ossea capsula tolliinlur, facillime
dehiscant et in dissectionibus, quae hac vel illa directione per molem eius ducuntur, concidant, liquet, opus esse, u t summa
cautione tractetur, si, quemadmodum partes, e quibus organum illud adeo complicilum constat, invicem disposilae aique
dissitae sint, recte cognoscere vel eliam alios docere velimus. Hac in re eliam sine dubio praecipua causa sila est, cur
paucissimae tantum nobis exstent bonae imagines parlium ccrebri; etenim nulla fere earum est, in qua non hoc vel Ulnd
desideretur. Quin ille Samuel Thomas Soemmerringius, qui tam praeclare in arte organa sensuum aliaque corporis humani
inslrumenta iconibus effingendi alque repraesentandi versatus erat, paucas illas imagines, quibus externa cerebri et non-
nulias partes internas imitatus est, non tales effecit, quales eas imagines esse debere recle exislimamus, quae simililudinem
naturae prae se ferre dicuntur. Idem dici poiest de multis aliis tabulis, in quibus cerebruin repraesentatur. Eae namque
oculis eorum, qui harum rerum gnari sunt, facile produnt, se non ad praeparata cerebri in situ in cavitale cranii esse
descriptas, sed postquam illud de ea sublatum sit, id quod nunquam fieri polest, quin ea, quae ad veram DJius organi
formam pertinent, aliquantulum mutentur. Vel auctores etiam ad imagines effingendas usi sunt cerebris spirilu vini
induratis, in quibus similiter vitari non potest, ne magni errores in iis, quae externam vel internam formam allingunt,
existant; imo haec saepe eliam non amplius cognosci alque iterum describi possunt. Eiusmodi imagines haud raro eliain
apertius indicia pravitatis prae se ferunt, quam illae, quae in recenlibus cerebris extra cavitatem cranii factae suut
Haec igitur milii prae omnibus antiquissima erat cura, ut illa praeparala, quibus externae et internae forma-
tiones cerebri, eaque, quae ad figuras eius referuntur, erant explicanda, in recenlibus cerebris iu situ in cranio confice-
rem. Id ut melius succederet, cavitas cranii a superioribus vel inferioribus, a latere, a postcrioribus vel anterioribus
cautissime aperiebatur et dura meninx cerebri subtiliter auferebatur; deinde delineationes extcrnoruin fiebant et lum demum
a pia matre denudabatur, cum in ea detrahenda, etiamsi summa cautione usus fueris, parles de suo silu aliquaiilulum demo-
veantur. Denique postquam facies repraesenlanda perfecte explicata erat, delineationes absolvendas et adumbralionem
quandam constituendam dedi, quae descriptioni planius conficiendae inserviret. In diversis cerebri dissectionibus Franciscum
Wagnerum, arlificem repraesentationum analomicarum perilissimum, semper ad latus habebam; nec raro accidebat, ut
ille ductus cultri rnei plumbeo suo calamo in charta quasi calcem calce lerens sequerclur. Quodsi ille vir, ingenio
quaeque solerter et vere imaginandi clarus inque iis, quae vidit, fideliter et exacle imitandis exercitatissimus inihi non
adfuisset, has a me praeparatorum imagines exhibere non potuissem. llli in aeslimandis his tabulis ex aequo gloria
tribuatur. Quicunque has repraesenlaliones cum natura et imaginibus ab aliis factis coinparaverint, iis persuasum fore
speramus et anatomicum et auctorem delinealionum eodem verilalis studio incensos esse atque teneri. Si his tabulis in
eomparatione ad .imagines, quae exstant, nalurae vere adumbralae palma debetur, utrique-aeque pars tribuenda est;
nisi enim ulerque eodem consilio et eadem mentis persuasione ducalur, neuter eorum palmam illam ferre polest.
In pluribus iconibus facile cognoscilur, quemadmodum parles cerebri in cranio et ad cranium silae sint, si cranium
cum annexis parlibus simul designatur. Id autem iis praecipue utilitati esse potest, qui accuratam cognilionem siius relalivi
cerebri et singularum eius partium habere cupiunt; maxime autem eius rei ralionem habere debent chirurgi, scilicet ul,
si qua laesio cerebri facta sit, ex eius directione iudicare possiiit , quacnam parles tactae sint. Huius rei gratiain pluribus
imagmibus orbilam cum bulbo oculi et eius musculis, sinum maxillarem, auriculam, cavitatem oris etc. simul delineandam
curavi, ita ut has tabulas etiam ad usus practicos adhibere liceat. Analomicos in imaginibus, quibus partes corporis
humani monslrantur, quarumcunque possunt rerum rationem habere oportel.
Dlas figuras, quae secundum cerebra spirilu vini indurata faclae sunt, quaeque ad hoc praecipue destinatac sunt, ut
iis fibrationes cerebri et mcdullac spinalis earumque coniunclio explicentur, acaeleris, quae secundum pracparata recenlia
descriplae sunt, separavi, illas in tabulam nonam et decimam reluli, hae spalium primarum octo tabularum iinplent. Quae
a me in disquisiiionibus meis inventa et illis figuris consignata sunt, cum iis, quae ab illis aucloribus qui ante me exsli-
terunt, praecipue a Iteiiio disquisila sunt, parlim consentiunt, partim ab iis discrepanl. Sic etiam ab illis, quos poslerilas
laiura est, viris, in hoc genere doclrinac de cerebro diversae sententiae proferentur; non enim ficri polest, ut in disquisi-
ul eas exacle descrihant seu imitentur, in tantas incurrunt difficullales, quantas in cerebro superandas essc patet. Quippe
cum illud organum ea sil conditione, ut manibus facile cedat, cumque eius partes, si ex ossea capsula tolliinlur, facillime
dehiscant et in dissectionibus, quae hac vel illa directione per molem eius ducuntur, concidant, liquet, opus esse, u t summa
cautione tractetur, si, quemadmodum partes, e quibus organum illud adeo complicilum constat, invicem disposilae aique
dissitae sint, recte cognoscere vel eliam alios docere velimus. Hac in re eliam sine dubio praecipua causa sila est, cur
paucissimae tantum nobis exstent bonae imagines parlium ccrebri; etenim nulla fere earum est, in qua non hoc vel Ulnd
desideretur. Quin ille Samuel Thomas Soemmerringius, qui tam praeclare in arte organa sensuum aliaque corporis humani
inslrumenta iconibus effingendi alque repraesentandi versatus erat, paucas illas imagines, quibus externa cerebri et non-
nulias partes internas imitatus est, non tales effecit, quales eas imagines esse debere recle exislimamus, quae simililudinem
naturae prae se ferre dicuntur. Idem dici poiest de multis aliis tabulis, in quibus cerebruin repraesentatur. Eae namque
oculis eorum, qui harum rerum gnari sunt, facile produnt, se non ad praeparata cerebri in situ in cavitale cranii esse
descriptas, sed postquam illud de ea sublatum sit, id quod nunquam fieri polest, quin ea, quae ad veram DJius organi
formam pertinent, aliquantulum mutentur. Vel auctores etiam ad imagines effingendas usi sunt cerebris spirilu vini
induratis, in quibus similiter vitari non potest, ne magni errores in iis, quae externam vel internam formam allingunt,
existant; imo haec saepe eliam non amplius cognosci alque iterum describi possunt. Eiusmodi imagines haud raro eliain
apertius indicia pravitatis prae se ferunt, quam illae, quae in recenlibus cerebris extra cavitatem cranii factae suut
Haec igitur milii prae omnibus antiquissima erat cura, ut illa praeparala, quibus externae et internae forma-
tiones cerebri, eaque, quae ad figuras eius referuntur, erant explicanda, in recenlibus cerebris iu situ in cranio confice-
rem. Id ut melius succederet, cavitas cranii a superioribus vel inferioribus, a latere, a postcrioribus vel anterioribus
cautissime aperiebatur et dura meninx cerebri subtiliter auferebatur; deinde delineationes extcrnoruin fiebant et lum demum
a pia matre denudabatur, cum in ea detrahenda, etiamsi summa cautione usus fueris, parles de suo silu aliquaiilulum demo-
veantur. Denique postquam facies repraesenlanda perfecte explicata erat, delineationes absolvendas et adumbralionem
quandam constituendam dedi, quae descriptioni planius conficiendae inserviret. In diversis cerebri dissectionibus Franciscum
Wagnerum, arlificem repraesentationum analomicarum perilissimum, semper ad latus habebam; nec raro accidebat, ut
ille ductus cultri rnei plumbeo suo calamo in charta quasi calcem calce lerens sequerclur. Quodsi ille vir, ingenio
quaeque solerter et vere imaginandi clarus inque iis, quae vidit, fideliter et exacle imitandis exercitatissimus inihi non
adfuisset, has a me praeparatorum imagines exhibere non potuissem. llli in aeslimandis his tabulis ex aequo gloria
tribuatur. Quicunque has repraesenlaliones cum natura et imaginibus ab aliis factis coinparaverint, iis persuasum fore
speramus et anatomicum et auctorem delinealionum eodem verilalis studio incensos esse atque teneri. Si his tabulis in
eomparatione ad .imagines, quae exstant, nalurae vere adumbralae palma debetur, utrique-aeque pars tribuenda est;
nisi enim ulerque eodem consilio et eadem mentis persuasione ducalur, neuter eorum palmam illam ferre polest.
In pluribus iconibus facile cognoscilur, quemadmodum parles cerebri in cranio et ad cranium silae sint, si cranium
cum annexis parlibus simul designatur. Id autem iis praecipue utilitati esse potest, qui accuratam cognilionem siius relalivi
cerebri et singularum eius partium habere cupiunt; maxime autem eius rei ralionem habere debent chirurgi, scilicet ul,
si qua laesio cerebri facta sit, ex eius directione iudicare possiiit , quacnam parles tactae sint. Huius rei gratiain pluribus
imagmibus orbilam cum bulbo oculi et eius musculis, sinum maxillarem, auriculam, cavitatem oris etc. simul delineandam
curavi, ita ut has tabulas etiam ad usus practicos adhibere liceat. Analomicos in imaginibus, quibus partes corporis
humani monslrantur, quarumcunque possunt rerum rationem habere oportel.
Dlas figuras, quae secundum cerebra spirilu vini indurata faclae sunt, quaeque ad hoc praecipue destinatac sunt, ut
iis fibrationes cerebri et mcdullac spinalis earumque coniunclio explicentur, acaeleris, quae secundum pracparata recenlia
descriplae sunt, separavi, illas in tabulam nonam et decimam reluli, hae spalium primarum octo tabularum iinplent. Quae
a me in disquisiiionibus meis inventa et illis figuris consignata sunt, cum iis, quae ab illis aucloribus qui ante me exsli-
terunt, praecipue a Iteiiio disquisila sunt, parlim consentiunt, partim ab iis discrepanl. Sic etiam ab illis, quos poslerilas
laiura est, viris, in hoc genere doclrinac de cerebro diversae sententiae proferentur; non enim ficri polest, ut in disquisi-