DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Soćko, Adam: Pałac Parysów czy pałac Leśniowolskich?: uwagi do badań nad siedzibami szlacheckimi w trybunalskim Lublinie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29069#0029
ADAM SOĆKO
PAŁAC PARYSÓW CZY PAŁAC LEŚNIOWOLSKICH?
UWAGI DO BADAŃ NAD SIEDZIBAMI SZLACHECKIMI
W TRYBUNALSKIM LUBLINIE
WPROWADZENIE
Nowożytną architekturę Lublina współtworzą zarówno liczne świą-
tynie i kamienice mieszczan, jak i szlacheckie i magnackie domostwa
- dwory i pałace wznoszone tu od XVI do XVIII wieku w związku z po-
trzebą zakwaterowania podczas corocznych sesji trybunału. Do naszych
czasów przetrwało około dwudziestu murowanych siedzib szlacheckich
wzniesionych na przedmieściach ludnego miastah Jednym z nich jest in-
teresujący, choć mocno zdegradowany pod względem architektonicznym
gmach czworoboczny z wewnętrznym dziedzińcem, zwany pałacem Pary-
sów (il. 1, 2). Dziś budynek pełni funkcje handlowe. Jak dotąd, oprócz krót-
kich wzmianek w literaturze popularnej lub katalogowej, pałac doczekał
się jedynie krótkiego artykułu autorstwa Wojciecha Koziejowskiegcć,
powstałego w następstwie prowadzonych prac remontowych i sondażo-
wych badań architektonicznych oraz zdawkowego i niefortunnego omó-
* Na ten temat zob.: ZaAyAi arcAdgA^ary 7 &adoa7a7c^777a 777 Po/sce, t. 22, Woyg777Ódz-
^a&g/sAie, Warszawa 1995, passim; I. Rolska-Boruch, „Dowy pa/isAie" aa LaAe/szczyź-
aie od późaego goĄyAa do a7czes7?.ego AaroAa, Lublin 2003, s. 49-55; W. Bondyra, DTeory
szArcAecAie 777 LaAńaig 777 czasacA sasAicA, „Res Historica", t. 20, 2005, s. 181-188; A. Soć-
ko, Pajace dtuory 777 Uy&aaaPAiTa La&Paie. WpĄy^ sz/acAgcAicA /a^ńacA' aa oAPcze ao-
Łooźytaego adasdr - zarys pro&ParaćyAi, (w:) Mecgaat ar^ys^yczay a oAńcze Taias^a. Ma-
teriały LVI Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki Kraków
8-11 XI 2007, Kraków 2008, s. 101-116. Ponieważ tylko nieliczne z rozpoznanych pałaców
doczekały się osobnych studiów i publikacji, tym bardziej warto zwrócić uwagę na ostatnie
wzorcowe pod tym względem opracowanie Romana Zwierzchowskiego (LaAePAi paAac
EasdrcAego Po^ocAiggo, w: Stadia 77ad szńaAa rgagsaas77 i AaroAa, t. 8, PaadaP)r i dzig7o
TT sztace 77oa70żytagy, cz. 3, red. J. Lileyko, I. Rolska-Boruch, Lublin 2007, s. 187-215).
2 W. Koziejowski, Pa7ac ParysÓ777 777 - Tys Ais^oryczay i soadażo777g Andn7un
arcAdgA^oaiczag, Studia i Materiały Lubelskie, t. 15, 1988, s. 43-56.
PAŁAC PARYSÓW CZY PAŁAC LEŚNIOWOLSKICH?
UWAGI DO BADAŃ NAD SIEDZIBAMI SZLACHECKIMI
W TRYBUNALSKIM LUBLINIE
WPROWADZENIE
Nowożytną architekturę Lublina współtworzą zarówno liczne świą-
tynie i kamienice mieszczan, jak i szlacheckie i magnackie domostwa
- dwory i pałace wznoszone tu od XVI do XVIII wieku w związku z po-
trzebą zakwaterowania podczas corocznych sesji trybunału. Do naszych
czasów przetrwało około dwudziestu murowanych siedzib szlacheckich
wzniesionych na przedmieściach ludnego miastah Jednym z nich jest in-
teresujący, choć mocno zdegradowany pod względem architektonicznym
gmach czworoboczny z wewnętrznym dziedzińcem, zwany pałacem Pary-
sów (il. 1, 2). Dziś budynek pełni funkcje handlowe. Jak dotąd, oprócz krót-
kich wzmianek w literaturze popularnej lub katalogowej, pałac doczekał
się jedynie krótkiego artykułu autorstwa Wojciecha Koziejowskiegcć,
powstałego w następstwie prowadzonych prac remontowych i sondażo-
wych badań architektonicznych oraz zdawkowego i niefortunnego omó-
* Na ten temat zob.: ZaAyAi arcAdgA^ary 7 &adoa7a7c^777a 777 Po/sce, t. 22, Woyg777Ódz-
^a&g/sAie, Warszawa 1995, passim; I. Rolska-Boruch, „Dowy pa/isAie" aa LaAe/szczyź-
aie od późaego goĄyAa do a7czes7?.ego AaroAa, Lublin 2003, s. 49-55; W. Bondyra, DTeory
szArcAecAie 777 LaAńaig 777 czasacA sasAicA, „Res Historica", t. 20, 2005, s. 181-188; A. Soć-
ko, Pajace dtuory 777 Uy&aaaPAiTa La&Paie. WpĄy^ sz/acAgcAicA /a^ńacA' aa oAPcze ao-
Łooźytaego adasdr - zarys pro&ParaćyAi, (w:) Mecgaat ar^ys^yczay a oAńcze Taias^a. Ma-
teriały LVI Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki Kraków
8-11 XI 2007, Kraków 2008, s. 101-116. Ponieważ tylko nieliczne z rozpoznanych pałaców
doczekały się osobnych studiów i publikacji, tym bardziej warto zwrócić uwagę na ostatnie
wzorcowe pod tym względem opracowanie Romana Zwierzchowskiego (LaAePAi paAac
EasdrcAego Po^ocAiggo, w: Stadia 77ad szńaAa rgagsaas77 i AaroAa, t. 8, PaadaP)r i dzig7o
TT sztace 77oa70żytagy, cz. 3, red. J. Lileyko, I. Rolska-Boruch, Lublin 2007, s. 187-215).
2 W. Koziejowski, Pa7ac ParysÓ777 777 - Tys Ais^oryczay i soadażo777g Andn7un
arcAdgA^oaiczag, Studia i Materiały Lubelskie, t. 15, 1988, s. 43-56.