DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Juszkiewicz, Piotr: Hermeneutyka biografii
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29070#0333
PIOTR JUSZKIEWICZ
HERMENEUTYKA BIOGRAFII
I
Jak można jeszcze pytać o biografię artysty i jej znaczenie dla rozu-
mienia artystycznego dzieła? To pytanie mające jednocześnie i formę wy-
rzutu - oczywistego w sytuacji przecięcia kwestii przez Barthes'a ponad
40 lat temu i szybkiego, acz mało pomyślnego jej odnowienia niewiele
później przez historyczno-artystyczny kontekstualizm - stawiam przy
okazji rozmowy na temat sztuki Szapocznikow w przestrzeni pomiędzy
biografiofilią i biografiofbbią. W przestrzeni zatem, w której trudno po-
zbyć się wrażenia wagi biograficznych wydarzeń dla odnajdowanego sen-
su prac Szapocznikow i w której jednakże jednocześnie trudno poddać się
biograficznej mitologizacji sztuki. Agata Jakubowska - autorka mono-
grafii artystki - wybierając tę przestrzeń pomiędzy, dobitnie określa
swoje w niej miejsce: „Ta sztuka jest autobiograficzna. Upieranie się
przy pozostawaniu ślepym na życie byłoby tu równie szkodliwe jak trak-
towanie tego życia jako punktu wyjścia do opowieści o sztuce"b Nie chcąc
być ani upartym ślepcem, ani interpretacyjnym szkodnikiem, będę pytał
o to, jak wobec tego można pytanie o biografię i sztukę postawić i czy
można je postawić nieco z boku, dystansując się zarówno od biografiofi-
lów i biografiofobów. Interesuje mnie tu bowiem biografia jako fragment
przeszłości, a więc widziana w perspektywie pytań o czas, animujących
zwłaszcza dwie kwestie: możliwość uzgodnienia czasowego aspektu
sztuki i historii oraz możliwość rozumienia wydarzeń z przeszłości.
II
Syntetyczne żywice, które pojawiają się w pracach Szapocznikow
w latach 60. pozostają w widocznym napięciu ze stosowanym wcześniej
i równolegle brązem jako materiałem utrwalającym odlewy fragmen-
tów ciała czy twarzy. Plastik to materiał niewątpliwie ambiwalentny
A. Jakubowska, Por^rg^ ang/oProPry <PAgU AP?ry Sxąpocz7u4oŁg, Poznań 2008, s. 21.
HERMENEUTYKA BIOGRAFII
I
Jak można jeszcze pytać o biografię artysty i jej znaczenie dla rozu-
mienia artystycznego dzieła? To pytanie mające jednocześnie i formę wy-
rzutu - oczywistego w sytuacji przecięcia kwestii przez Barthes'a ponad
40 lat temu i szybkiego, acz mało pomyślnego jej odnowienia niewiele
później przez historyczno-artystyczny kontekstualizm - stawiam przy
okazji rozmowy na temat sztuki Szapocznikow w przestrzeni pomiędzy
biografiofilią i biografiofbbią. W przestrzeni zatem, w której trudno po-
zbyć się wrażenia wagi biograficznych wydarzeń dla odnajdowanego sen-
su prac Szapocznikow i w której jednakże jednocześnie trudno poddać się
biograficznej mitologizacji sztuki. Agata Jakubowska - autorka mono-
grafii artystki - wybierając tę przestrzeń pomiędzy, dobitnie określa
swoje w niej miejsce: „Ta sztuka jest autobiograficzna. Upieranie się
przy pozostawaniu ślepym na życie byłoby tu równie szkodliwe jak trak-
towanie tego życia jako punktu wyjścia do opowieści o sztuce"b Nie chcąc
być ani upartym ślepcem, ani interpretacyjnym szkodnikiem, będę pytał
o to, jak wobec tego można pytanie o biografię i sztukę postawić i czy
można je postawić nieco z boku, dystansując się zarówno od biografiofi-
lów i biografiofobów. Interesuje mnie tu bowiem biografia jako fragment
przeszłości, a więc widziana w perspektywie pytań o czas, animujących
zwłaszcza dwie kwestie: możliwość uzgodnienia czasowego aspektu
sztuki i historii oraz możliwość rozumienia wydarzeń z przeszłości.
II
Syntetyczne żywice, które pojawiają się w pracach Szapocznikow
w latach 60. pozostają w widocznym napięciu ze stosowanym wcześniej
i równolegle brązem jako materiałem utrwalającym odlewy fragmen-
tów ciała czy twarzy. Plastik to materiał niewątpliwie ambiwalentny
A. Jakubowska, Por^rg^ ang/oProPry <PAgU AP?ry Sxąpocz7u4oŁg, Poznań 2008, s. 21.