DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#0956
S.
IportioJCAsv. Sicut petita bon poſſ-contra tabulas, exceptis
erſonis debentur legata: ita ſi aliqua portio eſt eis relicta,
illa debetur. ſed ſi repudiata eſt portio, pertinet ad filiu emanci-
patum, qui petit contra tab. & tenetur preſtare legata exceptis
perſonis. VIVIAN.
a Legis, pratori etiã
& Imperatoris:vt S. eo.
l nm ſecundum.
q Repudietur. aliàs,
reſpuetur. ACCVRS.
cq Praſtabit. quia nec
excepta perſona aliis
erat prſtatura:vt S.eo.
l filium. S. fin.
Onorum poſſeſſione.)
CASVS. Si filius
emancipatus prateri-
tus petit bon. poſſeſſ.
contra tabulas, indu-
bitanter ſcriptus heres
in illo teſtamento, qui
forté bonorum poſſeſ-
accepit, vel iure ciuili
ſucceſſit, legata ſibi re-
licta non debet habe-
re prxcipua: quia ipſi
emancipato legata re-
licta non debentur.
VIVIAN.
* relictum n d Bonorum poſſfſione
virilem portio- contra tabulas. cõmiſſo
nem ex l. 7. S. edicto. 2. Vel dic cor-
eod. poraliter volens eſſe
iure ciuili heres. Vel
ſine poſſeſſione ſola
voluntate adiit, vt ſub-
iicit, quod fieri poteſt:
vt Inſti. de hered. qualit.
& differen. S fin.
e Non habebit. ſc. vl-
tra portionemvirilem,
ſed virilem ſic:vt s. eo.
l. virilis. ſi quis ex libe-
ris. & l. filium. S omni-
bus qu ſunt contrà.
f YI, quibusJ Con-
ſtituit vt S. eod.
l.nam, ſecundum.
g Accepiam. Teſta-
tor filium emancipatu
Sie tenprs preteriit, & duos in
mortis debet ſtituit. vni ſeruos præ-
inſpici in l, legauit:quos & mant
Iitate filij, cui legauit: quos & manu-
eſt facta ſubti mitti ab eo voluit. hic
tutio. in l. commiſſo edicto pe-
humanitaiinl tiit contra tab. & ſic li-
el C.de impub. ....
Ie. bertas non tenet, erit
& aliis ſubſtit. ; 3.
indignus, vr partem
habeat in ſeruis, qui
per eum libertaté per-
XXI. PAPINIANVS libro tertiodecimo
Quaſtionum.
Iportio hereditatis, quã ex-
Seepra perſona heneſin le
gis a habere potuit, repudieturb:
pro ea quoque parte filius, qui
bonorum poſſeſſionem accepit,
non aliis, quam exceptis perſo-
nis, legata preſtabitc.
xXII. IDE M libro quinto
Reſpon ſorum.
Onorum poſſeſſione contra
B.ls ’eſtamenti praete.
rito emancipato filio data, ſcri-
ptus heres alter filius, qui poſſeſ-
ſionẽ accepit, vel iure ciuili con-
tentus non accepit, legata præ
cipuanon habebite.
XXIII. HERMOGENIANVS lib.3.
iuris Epitomarum.
I, quibus vel relictu *, vel
H iilen aius Pius conſer
uari conſtituitf, ex ſeruis, qui li-
bertatem propter bonorum poſ-
ſeſſionem contra tabulas acce-
ptam conſequi non potuerunt,
nihil habebunt.
XXIV. TRYPHONINVS libro ſexto-
decimo Diſputationum.
Nteruenit illa queſtio, quan
do numero liberorum eſſe de-
beat is, cui legatû datum eſt, vt
id ferre h poſſit à filio contra ta-
bulas bonorum poſſeſſioné ac-
cipiẽte. Et placet, ſufficere, in ea
neceſſitudine tunc eſſe, quando
dies legatii cedit f.
XxV. MARCELLVS libro nono
Digeſtorum.
OV ſilium emancipauerat,
& nepotem ex eo retinue-
rat in poteſtate, teſtamento filiu
exheredauit, nepotem ex aliqua
parte inſtituit heredem, & alium
diderun:. ſecundûm hoc dic acceptam bonorum poſſeſſ.à ſeipſis
ex eodem filio nepotem retinuit in poteſtate: illum pro parte
inſtituit:ahos pro alia parte. reliquit legata nepotibex filia, vel
matri-nunquid legata debentur perſonis exceptis? & certé ſie.
VIVIANVS.
RParte aliàs eſt, pro ea parte qua quiſque inteſtato, ſi ſuus heres
non eſſet. id eſt,emanci-
patus, ſubau. ſuccede-
ret bon, poſſ-&caliàs,
hoc plus inteſtate ſiuu
heres eſſet, ſi pater ſuus
heres non eſſet:quia eſſet
emancipatus. ſic & S.de
inoffic teſtam l. ſi propo-
nas, & j de coniungend.
li .. j S ſed & ſi patruus.
& j.eod. l-qui duos. &
S eod.l nam, ſecundum.
ACCVRS.
l Emantipatum patré
huius nepotis: & ſecü-
filium emancipatu prætériit. Po-
teſt defendi, nepotem quoque
bonorum poſſeſſionẽ contra ta-
bulas petere poſſe. Nam pro ea
parte , qua quiſque inteſtato
ſuus heres eſſet, ſi pater ſuus he-
res non eſſet, bonorum poſſeſſio
defertur. 1. J Is, cuius filius in
adoptione erat, nepotem, quem
filius poſtea procreauerat, ſcri-
pſit heredemtemancipatu l filiũ
prateriit. Num habet * nepos ex
edicto bonorum poſſeſſionem?
tuendus tamen exemplo paren-
tium & liberorum, quibus lega-
ta preſtare coguntur, qui bonoru
poſſeſſionem contra tabulas ac-
ceperunt. 2. Si forte ex eodem
filio retinuerat nepotem vnum,
pluréſve:indubitatè pro ea parte
tuendus eſt, pro qua parte tue-
tur *, ſi ex filia nepos, aut mater
defuncti heredes inſtituti eſ-
ſent-nam his comparatur n.
inferior, non respon. &c.
non tamen vide tur hie
caſus conſonare lite-
r, cum hîc dicit, tuen-
dus tamen, &c. quia tüc
nõ tuetur propter hoc
edictum, imô iure cõ-
muni: quia inſtitutus
eſt, cum nullus ſit qui
committit ei edictum.
vel hîc loquitur de a¬
hoc reprobo dictam
gloſſam. vel forté po-
terit approbari, vt di-
cas huic non poſſe cõ-
mitti ei exiſtenti in a¬
doptione: alioquin
aliud eſſet: vt S. de bon.
C
DE COLLATIONE
BONORVM.
cipatus. S. fin. & l. ſi ex
duobus. S fin li cét ſit in-
ſtitutus: quia pater eû
pracedit:vt ſup tit j lſi
ex duobus. . filium. ſe-
cus autem conſtat eſſe
in filio. vt ſup.tit. j. l. ſi
poſt mortẽ. in princ. &S.
j.& l.nõ putauit. ij. &
S. ſed & ſi. & Svt auté.
m Defuncti non reſp.
quaſtioni propoſit.
Sed reſp. quia non pe-
tet cõtra tabulas: quia
per patrem ſuum non
eſt ſibi commiſſum
edictum: vt S- de bon.
peſſ cõtra tabll ſi in ado-
ptionem.
n Comparatur. non omnino: quia hîc petit contra tabulas:
non ibi.
TITVLVS VI.
Liberis emancipatis prætor promittit
bonorum poſſeſſionem contra tabulas an-
tequam eos iubeat ſuis bon propria
conferre. quad iubet hoc edicto. itaque
hic ordo demonſtrat collationem fieri poſt
petitam bonorum poſſeſſionem contra ta-
bulas. Collatio eſt confuſio bonorum pro-
priorum cum paternis. Conferunt propria
vt ferant tam ex propriis quam ex pa-
ternis contingentem portionem. & locus
eſt huic collationi etiam inter eos, quibus
data eſt bonorum poſſeſſio, Vnde liberit
CVIAC-
1899 Digeſtorum Liber xxxvij. Titv. 19o0
dõ hoc bona eſt gloſſa *non habet.
lio filio: & ſecundûma
cund * tuentur.
peſſcontra tab l ſi emã-
liberis vel parentibus. 2. Vel dic quod inſtitutus non petit
contra tabul. ſed prœteritus: & tunc eſt ratio bona: quia hi
ſerui inter cetera pecuniaria commoda relicti fuerunt parenti-
bus vt cos manumitterent, petita contra tab. euaneſcit liber-
tas, & remanet penès eos qui acce perant contra tabul. non pe-
nes parentes, quos de proprietate teſtator nil voluit habere.
ACCVRS.
Nteruenit.J OASVS. Petita bonorum poſſeſſ. contra
tab. debentur legata exceptis perſonis. ſed quando debet eſ-
ſe in numero liberorum cui debetur legatum? certè quando
dies legati cedit. hoc dicit. Cedit autem dies legati à mor-
te teſtatoris. C. de caduc. tollen. S. cum igitur. & . ſin autem.
VIVIAN.
h qFerrei. capere à filio. ACCVRS.
a Legati dies i LLegati quod a eſt tempore mortis, niſi in caſibus. vt not. In-
cedit à mortis ſtit de leg. Sſi prculium & facit s.eo. ſed & ſi pro dote S eſſe autem.
tempore. & j de iure fiſ lii S. quando & forté etiam teſtamenti ſecundûm
quod, vt non obſtet . de rebus dub.l, ſi cognatis. & de hered inſtit.l.
ſi alienum . in extraneis.
Vi filium. J CASVS. In lege iſta dicitur, Paterfami-
lias filium emancipauit, ne potem retinuit in poteſtate,
filium exheredauit, neporem inſtituit, quemdam emancipa-
tum prteriit. nunquid iſte nepos poteſt petere contra tabu¬ quaſi. vt not.j.l.1.. nec c. ete. ſ orsvr¬. 1
las? Certé ſic, quia non debet petere ſecundum tabulas, cui hodie conſerintur ſola profectiria, non aduentitia C.vlt. filius
ſperatur moueri contra tab. Or ponamus: Filius eſt datus in emancipatus non emancipato cõfert. C.cod. lemancipati. Item not.
adoptionem, nepos procreatus eſt ſcriptus heres. emancipatus olim erat locus collationi ab inteſtato, non à teſtamẽtohodie ſecu.C.
eſt prteritus: nunquid ne pos eſt tuendus? Certè ſic. ſed quid? eod-Authen ex reſtamento.VIVIANVS.
2 1 it
In indice tit.
Flo. & i vulg.
edit. & manu-
DE COLLATIONE BONORVM.
Id eſt, communicatione, quaſi in cõmune latio nam quod erat pro-
ſcript. addi-
tur, bonorum.
prium, confertur,i communioni ſubiiciturADDITIO. Quia peti-
tur bon poſſ. contra tabulas à filio emancipato praterito contra filium
in pot ſtate conſtitutum heredem inſtitutun, de cuius petitione ha-
buiſtis s de bon poſſ-contra tab aquum eſt, quod emancipatus cõfe-
rat ſuo vnde dicit rubrica de collat ſc faciendis ab emancipatis pra-
teritis, qui petierunt contra tab, ſuis. & hic eſt dupliciter ſeripta rubr.
vna dicit, de collatione, ſc facienda: alia dicit, de collatione bono-
rum, ſe. facienda ab emancipatis prateritis. vel de omnibus bonis, vt
colligitur j.ti.ul. 2.S ſi tres. & l. Prtor S. Iulianus. & jeol vlt.
Et vt vos loco cuiuſdum ſummæ teneatis totum iſtum titulum mẽti,
& intelligatis plura contraria arg. debetis ita dicere: Iſte titulus vin-
dicat ſibi locum in caſu tali: Pater inſtituit filium in poteſtate con-
ſtitutum, emantipatum prateriit. emancipatus petit contra tabulas.
rumpit teſtamentum. Ceo lvt liberis iſte emancipatus omnia pro-
fectitia tenetur ſuo conferre qua tempore mortis fuerint, & alia ad-
uentitia ſecundi hec tempora. C.eo l. poſtumo. item caſtrenſia vel
quaſi vt not. j.l.. SSnec caſtrenſe. hos eſt correctum in aliquo: quia
2