DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1049
1993 De temporib. & reparat. Tit lx
corrigitur per authent. de iudi. S. appellationes. colla. vj.
e Decernimus admoneri. ad hoc vt ſciat qualiter reparatio pe-
T
Empora fatalium. JCAS VS. Olim ſtatuta erant tempora
in exercenda cauſa appellationis, & illa dicebantur fatalia:
quia fatum, id eſt, mortem, vel terminum imponebant cauſa:
quia ſi aliquis appellabat à ſententia clariſſimi, vel ſpectabilis,
ſex menſes dabantur, & hec tempora dicebantur primi fatalis
diei, elapſis his tempor?¬
bus videbatur termina-
ta cauſa, vel mortua de
rigore iuris: ſed de æqui-
tate dabatur ſecundus
fatalis dies, cuius ſe-
cundi diei tẽpora erant
triginta & vnus dies, &
tertius, & quartus, &
quilibet totidem die-
rum: & ſi appellator
non proſequebatur cau-
ſam appellationis intra
il la tempora, adhuc po-
terat petere reparatio-
nem, vel refectionem
cauſ à principe intra
tres menſes, qui com-
putabantur à tempore,
quo quartus fatalis dies
clabebatur. Si verô ap-
pellatum eſt à delega-
to à principe: tempora
primi fatalis diei erunt
ſex menſium, & poſt-
quam eſt elapſus prior
dies fatalis, dantur tres
fatales, & tempora cu-
iuſlibet fatalis ſunt xxx.
& vnus.elapſis his tem-
poribus non poreſt pe-
ti reſtitutio à principe:
ſed ſententia mandatur
executioni. Si autem ſit
appellatum à delegato
prœfecti prætorio, vel
alterius, primus fatalis
dies erit duorum men-
ſium, & alij tres dies fa-
tales, & computabuntur
in his diebus fatalibus
dies fertati: his tempo-
ribus elapſis, ſi appella-
tor nõ proſequatur cau.
ſam appellationis, pri-
ma ſententia remanet
firma. VIVIAN.
Tempora. Vide de his
appellationum tempo-
ribus c. 16. de praſcript.
Vide etiam Nou. 82. &
I26. CVIAC.
a J Tempora fatalium.
fatales a dies dicuntur:
quia fatum: id eſt, finis
cauſ imponitur: vt S.
de aduo. di iudic. l.aduo-
cati. & S. de iudic. l. prope-
randum. S. huius. & j-eo.
l.nemo. ACCVRSIVS.
G Fataliũ. Fatales dies
ideo dicuntur, quod iis
diſceptetur cauſa Eſt in
diſceptatione cauſarum
fatum aliquod: vnde di-
cimur experiri de iure
noſtro, l.41. C. Theod. de
appell. CVIAC.
b Amputantes. que
denegari debent, niſi
vrgentiſſima cauſa, vel
ratio poſtulet: vt ſuprà
de dilatl.j. Sed eur di-
Empora fatalium a die-
l rum pro ſeculi noſtri bea-
titudine credimus emendanda,
vbique dilationû materias am-
putantes b. Et primi quidem fa-
talis diei tempora poſt appel-
lationem, ſiue à viro clariſſimo
rectore prouinciæ, ſiue à ſpecta-
bili iudice fuerit appellatu, ſex
menſium eſſe iubemus. Quôd
ſi primo fatali die lapſus eſt ap-
pellator, triceſimum primum
diem alterum volumus eſſe fa-
talem. Quôd ſi eo quoque ap-
pellator exciderit: tertium ſimi-
liter totidem diebus intermiſſis
fatalem obſeruari decernimus.
Quôd ſi tertius quoque lapſus
fuerit temporalis: quartû etiam
fatalem poſt triceſimum pri-
mum diem ſimiliter obſeruari
decernimus. Quod ſi ita conti-
gerit, vt quatuor fatalibus die-
bus, qui appellauit, exciderit:
tune intra trium aliorum men-
ſium ſpacium à noſtro numine
reparationẽ d peti præcipimus.
qua petita nec aduerſarium de-
cernimus admoneri , nec tem-
poralemf diem ad petitionem
reparationis numerari: ſed triu
menſium ſpacio ex quarto fatali
numerando cauſam iudici præ-
cipimus, licèt ante vnum diem
reparatio fuerit impetrata: licet
allegara in iudicio virorum il-
luſtrium prfectorum non fue.
rit g. Nec hoc h parti nocebit
aduerſæ: cum non dubius, ſed
notus omnibus dies fatalisi ap-
pareat. Et hoc ſi aduerſus viri
clariſſimi rectoris prouinci, vel
ſpectabilium iudicum ſenten-
tias fuerit appellatum. Quôd ſi
ab arbitro in prouinciaex de-
legatione ſacra diſceptante ap-
pellatio ſequatur: poſt priorem
fatalem lapſum tres alij tantûm
fatales dies ſimiliter(vt ſuprà di-
ctum eſt) ſerdabuntur nulla re-
paratione à noſtro numine po-
ſtulanda:ita, vt nonaginta tribus
l diebus elapſis iudicata cõgru
executioni m mandentur. Sin
autem ex ſententia prætorian
præfecturæ, vel magiſtri officio-
citur hic fatalium, cûm & alij dentur? Reſpond.ideo quia mero
ture cauſa in fatum conceſſit, & finem accepit:licèt de quita-
te aliæ adhuc dentur dilationes.
c Tempora. id eſt, dies fatalis.
d Reparationem. quia cûm cauſa accepit fatum, petitur à D
principe vt reparetur: quod fieri poreſt intra tres menſes: tri-
bus menſibus computandis à fine quarti fatalis, vt ſubiicit: nec
in hac petitione reparationis, vel poſt eam petitam neceſſe eſt
vocari aduerſarium pro hoc, vt ſubiicit. Sed hodie iure Co-
dicis non videtur habere locum reparatio:vt infrà l proxim niſi
dicatur illam correctam per vltimam legem huius tituli: vltima
Codex.
tita ſit, nec étiam in cius petitione.
computatur ſtatim,ex quõ datur: ſed
rum, vel ab alio illuſtri dignitate
decorato arbiter in hac ſacratiſ-
ſima ciuitate fuerit delegatus,
& appellatio contra definitionẽ,
vel ſententiam eius ſubſecuta
duorum menſium:alij verô tres
ad ſimilitudinẽ ſupradictorum
fatalium numerentur. Qui verô
delegatu vel à ſpectabili iudice,
ſeu præſide prouinciæ arbitrum
appellauerit n: primum quidem
fatalem diem duorum mẽſium:
tres verô alios ad ſimilitudinem
prdictorú fatalium dierum ha-
beat. Illud etiam circa obſerua-
tionem fatalium dierum cuſto-
diri decernimus, vr ſi forte tem-
porales in feriatos dies quoquo
modo inciderint: prcedentes
eos dies vt tẽporales sà litigan-
tibus obſeruentur. Quod ſi quis
ſecus, ac iura præcipiunt, lapſus
dies fuerit temporalis, & hoc
primo loco vel à prſente ad-
uerſario, vel etiam à iudice, ſi
ſolus litigatP appellator, fuerit
oppoſitum, probatumque: pro
eo habebitur appellator, ac ſi
ſententiam quoquo modo non
coactus ſuſceperit. Dat. XII.
Ralend. Maij Valent. A. V. &
Anatolio Coss.
IN AVTHENT. DE
his, qui ingrediunt. ad appell.
S.j colla-v. conſtit.xj.
Hæc authent. dicit quod tem-
pus exercendæ, & finiendæ appel-
lationis eſt annus, & ex cauſa ſci-
licet impedimenti eſt bienniũ, in-
tra quod tempus vtraque, & al-
tera pars poteſt cauſam proſequi:
quo tempore tranſacto, iudice ap-
pellationis nihil pronunciante, ſen-
tentia prima tranſit in rem iudi-
catam. Si ergo appellans vult ab-
ſente aduerſario pronunciari, ne
ſententia prima confirmetur, debet
vltimo menſe comparere, & facere
aduerſarium citari. Iudex ver
ſententiam infirmabit, vel confir-
mabit, prout acta dictabunt, ab-
ſente ſemper propter abſentiam
condemnando in expenſis. BALD.
El, qui l appelat, imperir.
tur annus, intra quem ſe-
opponeret fatalia cucurriſſe.
5 Et not hic quod iudex ſupplet e de
non vt iudici: & ſic ſup. titu.jl fin.
fuerit: primus quidẽ fatalis dies
cural filiusfamilias. S milites. & dixi ſuprà vt qua deſunt aduoc.
part.lj. Vel dic quodammodo eieſſe notum vt iudici.
Sequitur auth ei qui appellat, quæ corrigit legem iſtam, & quod ei quo-
eſt de his, qui ingred.ad appell.S.jcollav. ACCVRS.
O 6
Ij. 1994
f Temporalem ſcilicet reparationis indultum. quaſi dicat, non
a Appellãs, qui
non proſequi-
tur appella-
tionem, non
habet quadri-
menſtre tem-
demum finito quarto,
cum forte intra tem-
pora quarti petita ſit re-
paratio, & hoc ſubiicit
hic, & ſuprà qui ad-
mit. ad bo. poſſeſſl. finali. pus, v. Guido-
Alij dicunt quod hic nem Papa
dicit, quod non eſt alid ſingulari 32.
tempus dandum poſt
illam reparationem: &
quod infra ſubiicit, non
mutatur.
gJ Non fuerit. ante fini-
tum quartum, & poſt
quintum incœptum.
h Nec hoc. quod ſic pe-
titur ea abſente: quia
non b debet certiorari,
ui ſcit, vel ſcire de¬ bCertiorari
bet: vt hle ſubiicit, & ff. non debet, qui
de act emp-l j in ſine. fcit, vel ſcire
i SFatalis. finis quarti, paria ſunt
& principium quinti. ſcire, & ſcire
Item non nocebit ſimi- debere.
liter: quia cûm voluerit
in fato principali pete-
re, qui reparationem
petiit, debebit aduerſa-
rium vocare.
Quod ſi ab arbitro.
id d’eſt, delegato prin-
cipis.
l Nonaginta tribus.
præter primum, ſcilicet
fatalẽ, qui eſt ſex men-
ſium: vt õ l proxi. & Jl.
final.9. j. verbo, curaui-
m Executioni. Sed mus. in med. ex-
nonne dabitur ſpacium tra de poſtul.
duorum menſium, vel prala.
quatuor poſt omnes fa-
tales: ſicut poſt confir-
mationem: quod vide-
tur: vt ſupr de vſur. rei
iudicat. l. ij. Sed reſpon-
deo, non: quia iudex ap-
pellationis non iudica-
uerat: quia non vene-
rat pars ad iudicium.
Perinde eſt ergo ac ſi
non fuiſſet appellatum.
vnde ex prima ſenten-
tia fit executio, vt in fi-
ne huius legis, ſecun-
dum Azo.
n Appellauerit. id eſt.
appellationem repule-
rit, ſecundûm H.
O Pracedentes eos dies
vt temporales. Conſtrue
ſic: temporales, id eſt, fe-
riati dies obſeruentur à
litigantibus:vt infrà ſi-
cut pracedẽtes eos dies
feriatos, q. d. feriati &
non feriati cõputentur:
vt ſupr. de fer. y dilatio.
l. ſiue pars. S feria. Alij
dicunt quod præceden-
tibus diebus debet ex-
pediri negotium, cum
ſuperueniunt fatales.
ACCVRSIVS.
p Si ſolus litigat. quia
d Arbiter pro
delegato prin-
cipis.
J Facit ad hüe
S. gl. in ca. bonæ
memoriæ. ſuper
* Conc. cû has
auth. cap. cum
ſit Romana. ex-
tra de appel.
non eſt præſens aduerſarius, contra quem eſt appellatum, qui
facto, quod notum eſt ei e Iudex ſup-
Sſin autem abſens & ff de pro¬ plet de facto
quod notû eſt
ei, non vt iudi-
ci: aut certe
dammodo no-
tum eſt, vt iu-
I, qui appellat.) CASVS. In legibus erant plures fatales dici.
1 dies conſtituti, ſicut dictú eſt ſuperius. Auth. ſtatuit vnum
RRr 3 tantûm
3
corrigitur per authent. de iudi. S. appellationes. colla. vj.
e Decernimus admoneri. ad hoc vt ſciat qualiter reparatio pe-
T
Empora fatalium. JCAS VS. Olim ſtatuta erant tempora
in exercenda cauſa appellationis, & illa dicebantur fatalia:
quia fatum, id eſt, mortem, vel terminum imponebant cauſa:
quia ſi aliquis appellabat à ſententia clariſſimi, vel ſpectabilis,
ſex menſes dabantur, & hec tempora dicebantur primi fatalis
diei, elapſis his tempor?¬
bus videbatur termina-
ta cauſa, vel mortua de
rigore iuris: ſed de æqui-
tate dabatur ſecundus
fatalis dies, cuius ſe-
cundi diei tẽpora erant
triginta & vnus dies, &
tertius, & quartus, &
quilibet totidem die-
rum: & ſi appellator
non proſequebatur cau-
ſam appellationis intra
il la tempora, adhuc po-
terat petere reparatio-
nem, vel refectionem
cauſ à principe intra
tres menſes, qui com-
putabantur à tempore,
quo quartus fatalis dies
clabebatur. Si verô ap-
pellatum eſt à delega-
to à principe: tempora
primi fatalis diei erunt
ſex menſium, & poſt-
quam eſt elapſus prior
dies fatalis, dantur tres
fatales, & tempora cu-
iuſlibet fatalis ſunt xxx.
& vnus.elapſis his tem-
poribus non poreſt pe-
ti reſtitutio à principe:
ſed ſententia mandatur
executioni. Si autem ſit
appellatum à delegato
prœfecti prætorio, vel
alterius, primus fatalis
dies erit duorum men-
ſium, & alij tres dies fa-
tales, & computabuntur
in his diebus fatalibus
dies fertati: his tempo-
ribus elapſis, ſi appella-
tor nõ proſequatur cau.
ſam appellationis, pri-
ma ſententia remanet
firma. VIVIAN.
Tempora. Vide de his
appellationum tempo-
ribus c. 16. de praſcript.
Vide etiam Nou. 82. &
I26. CVIAC.
a J Tempora fatalium.
fatales a dies dicuntur:
quia fatum: id eſt, finis
cauſ imponitur: vt S.
de aduo. di iudic. l.aduo-
cati. & S. de iudic. l. prope-
randum. S. huius. & j-eo.
l.nemo. ACCVRSIVS.
G Fataliũ. Fatales dies
ideo dicuntur, quod iis
diſceptetur cauſa Eſt in
diſceptatione cauſarum
fatum aliquod: vnde di-
cimur experiri de iure
noſtro, l.41. C. Theod. de
appell. CVIAC.
b Amputantes. que
denegari debent, niſi
vrgentiſſima cauſa, vel
ratio poſtulet: vt ſuprà
de dilatl.j. Sed eur di-
Empora fatalium a die-
l rum pro ſeculi noſtri bea-
titudine credimus emendanda,
vbique dilationû materias am-
putantes b. Et primi quidem fa-
talis diei tempora poſt appel-
lationem, ſiue à viro clariſſimo
rectore prouinciæ, ſiue à ſpecta-
bili iudice fuerit appellatu, ſex
menſium eſſe iubemus. Quôd
ſi primo fatali die lapſus eſt ap-
pellator, triceſimum primum
diem alterum volumus eſſe fa-
talem. Quôd ſi eo quoque ap-
pellator exciderit: tertium ſimi-
liter totidem diebus intermiſſis
fatalem obſeruari decernimus.
Quôd ſi tertius quoque lapſus
fuerit temporalis: quartû etiam
fatalem poſt triceſimum pri-
mum diem ſimiliter obſeruari
decernimus. Quod ſi ita conti-
gerit, vt quatuor fatalibus die-
bus, qui appellauit, exciderit:
tune intra trium aliorum men-
ſium ſpacium à noſtro numine
reparationẽ d peti præcipimus.
qua petita nec aduerſarium de-
cernimus admoneri , nec tem-
poralemf diem ad petitionem
reparationis numerari: ſed triu
menſium ſpacio ex quarto fatali
numerando cauſam iudici præ-
cipimus, licèt ante vnum diem
reparatio fuerit impetrata: licet
allegara in iudicio virorum il-
luſtrium prfectorum non fue.
rit g. Nec hoc h parti nocebit
aduerſæ: cum non dubius, ſed
notus omnibus dies fatalisi ap-
pareat. Et hoc ſi aduerſus viri
clariſſimi rectoris prouinci, vel
ſpectabilium iudicum ſenten-
tias fuerit appellatum. Quôd ſi
ab arbitro in prouinciaex de-
legatione ſacra diſceptante ap-
pellatio ſequatur: poſt priorem
fatalem lapſum tres alij tantûm
fatales dies ſimiliter(vt ſuprà di-
ctum eſt) ſerdabuntur nulla re-
paratione à noſtro numine po-
ſtulanda:ita, vt nonaginta tribus
l diebus elapſis iudicata cõgru
executioni m mandentur. Sin
autem ex ſententia prætorian
præfecturæ, vel magiſtri officio-
citur hic fatalium, cûm & alij dentur? Reſpond.ideo quia mero
ture cauſa in fatum conceſſit, & finem accepit:licèt de quita-
te aliæ adhuc dentur dilationes.
c Tempora. id eſt, dies fatalis.
d Reparationem. quia cûm cauſa accepit fatum, petitur à D
principe vt reparetur: quod fieri poreſt intra tres menſes: tri-
bus menſibus computandis à fine quarti fatalis, vt ſubiicit: nec
in hac petitione reparationis, vel poſt eam petitam neceſſe eſt
vocari aduerſarium pro hoc, vt ſubiicit. Sed hodie iure Co-
dicis non videtur habere locum reparatio:vt infrà l proxim niſi
dicatur illam correctam per vltimam legem huius tituli: vltima
Codex.
tita ſit, nec étiam in cius petitione.
computatur ſtatim,ex quõ datur: ſed
rum, vel ab alio illuſtri dignitate
decorato arbiter in hac ſacratiſ-
ſima ciuitate fuerit delegatus,
& appellatio contra definitionẽ,
vel ſententiam eius ſubſecuta
duorum menſium:alij verô tres
ad ſimilitudinẽ ſupradictorum
fatalium numerentur. Qui verô
delegatu vel à ſpectabili iudice,
ſeu præſide prouinciæ arbitrum
appellauerit n: primum quidem
fatalem diem duorum mẽſium:
tres verô alios ad ſimilitudinem
prdictorú fatalium dierum ha-
beat. Illud etiam circa obſerua-
tionem fatalium dierum cuſto-
diri decernimus, vr ſi forte tem-
porales in feriatos dies quoquo
modo inciderint: prcedentes
eos dies vt tẽporales sà litigan-
tibus obſeruentur. Quod ſi quis
ſecus, ac iura præcipiunt, lapſus
dies fuerit temporalis, & hoc
primo loco vel à prſente ad-
uerſario, vel etiam à iudice, ſi
ſolus litigatP appellator, fuerit
oppoſitum, probatumque: pro
eo habebitur appellator, ac ſi
ſententiam quoquo modo non
coactus ſuſceperit. Dat. XII.
Ralend. Maij Valent. A. V. &
Anatolio Coss.
IN AVTHENT. DE
his, qui ingrediunt. ad appell.
S.j colla-v. conſtit.xj.
Hæc authent. dicit quod tem-
pus exercendæ, & finiendæ appel-
lationis eſt annus, & ex cauſa ſci-
licet impedimenti eſt bienniũ, in-
tra quod tempus vtraque, & al-
tera pars poteſt cauſam proſequi:
quo tempore tranſacto, iudice ap-
pellationis nihil pronunciante, ſen-
tentia prima tranſit in rem iudi-
catam. Si ergo appellans vult ab-
ſente aduerſario pronunciari, ne
ſententia prima confirmetur, debet
vltimo menſe comparere, & facere
aduerſarium citari. Iudex ver
ſententiam infirmabit, vel confir-
mabit, prout acta dictabunt, ab-
ſente ſemper propter abſentiam
condemnando in expenſis. BALD.
El, qui l appelat, imperir.
tur annus, intra quem ſe-
opponeret fatalia cucurriſſe.
5 Et not hic quod iudex ſupplet e de
non vt iudici: & ſic ſup. titu.jl fin.
fuerit: primus quidẽ fatalis dies
cural filiusfamilias. S milites. & dixi ſuprà vt qua deſunt aduoc.
part.lj. Vel dic quodammodo eieſſe notum vt iudici.
Sequitur auth ei qui appellat, quæ corrigit legem iſtam, & quod ei quo-
eſt de his, qui ingred.ad appell.S.jcollav. ACCVRS.
O 6
Ij. 1994
f Temporalem ſcilicet reparationis indultum. quaſi dicat, non
a Appellãs, qui
non proſequi-
tur appella-
tionem, non
habet quadri-
menſtre tem-
demum finito quarto,
cum forte intra tem-
pora quarti petita ſit re-
paratio, & hoc ſubiicit
hic, & ſuprà qui ad-
mit. ad bo. poſſeſſl. finali. pus, v. Guido-
Alij dicunt quod hic nem Papa
dicit, quod non eſt alid ſingulari 32.
tempus dandum poſt
illam reparationem: &
quod infra ſubiicit, non
mutatur.
gJ Non fuerit. ante fini-
tum quartum, & poſt
quintum incœptum.
h Nec hoc. quod ſic pe-
titur ea abſente: quia
non b debet certiorari,
ui ſcit, vel ſcire de¬ bCertiorari
bet: vt hle ſubiicit, & ff. non debet, qui
de act emp-l j in ſine. fcit, vel ſcire
i SFatalis. finis quarti, paria ſunt
& principium quinti. ſcire, & ſcire
Item non nocebit ſimi- debere.
liter: quia cûm voluerit
in fato principali pete-
re, qui reparationem
petiit, debebit aduerſa-
rium vocare.
Quod ſi ab arbitro.
id d’eſt, delegato prin-
cipis.
l Nonaginta tribus.
præter primum, ſcilicet
fatalẽ, qui eſt ſex men-
ſium: vt õ l proxi. & Jl.
final.9. j. verbo, curaui-
m Executioni. Sed mus. in med. ex-
nonne dabitur ſpacium tra de poſtul.
duorum menſium, vel prala.
quatuor poſt omnes fa-
tales: ſicut poſt confir-
mationem: quod vide-
tur: vt ſupr de vſur. rei
iudicat. l. ij. Sed reſpon-
deo, non: quia iudex ap-
pellationis non iudica-
uerat: quia non vene-
rat pars ad iudicium.
Perinde eſt ergo ac ſi
non fuiſſet appellatum.
vnde ex prima ſenten-
tia fit executio, vt in fi-
ne huius legis, ſecun-
dum Azo.
n Appellauerit. id eſt.
appellationem repule-
rit, ſecundûm H.
O Pracedentes eos dies
vt temporales. Conſtrue
ſic: temporales, id eſt, fe-
riati dies obſeruentur à
litigantibus:vt infrà ſi-
cut pracedẽtes eos dies
feriatos, q. d. feriati &
non feriati cõputentur:
vt ſupr. de fer. y dilatio.
l. ſiue pars. S feria. Alij
dicunt quod præceden-
tibus diebus debet ex-
pediri negotium, cum
ſuperueniunt fatales.
ACCVRSIVS.
p Si ſolus litigat. quia
d Arbiter pro
delegato prin-
cipis.
J Facit ad hüe
S. gl. in ca. bonæ
memoriæ. ſuper
* Conc. cû has
auth. cap. cum
ſit Romana. ex-
tra de appel.
non eſt præſens aduerſarius, contra quem eſt appellatum, qui
facto, quod notum eſt ei e Iudex ſup-
Sſin autem abſens & ff de pro¬ plet de facto
quod notû eſt
ei, non vt iudi-
ci: aut certe
dammodo no-
tum eſt, vt iu-
I, qui appellat.) CASVS. In legibus erant plures fatales dici.
1 dies conſtituti, ſicut dictú eſt ſuperius. Auth. ſtatuit vnum
RRr 3 tantûm
3