Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Your session has expired. A new one has started.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0181
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
33 De Senatuſconſulto Tertylliano. Tit.

aIn co genere.

B Sueceſſionem non eſſe.
tos locum non habere, ſei

cognatos ſic:vt infrà ſeq

ſeiure ſucceſſionis.

id eſt, ſucceſſoriu edictum inter agna-
ilicet de perſona in perſonam:ſed inter
uitur. vt ffade ſuec edie.l.j.S. quibus- ſed de

aNott proe ordine in ordinem: ſeu de capite in caput ſiet, vt de liberis in

uidẽtia quod
caput, ſiue or-
doeſt genera-

agnatos, de agnatis in
cognator, & poſt i ¬
n. & ſune rum, & vxorem, vt ſe-
qurt vnne quituraur iſi tab, teſta.
liberi, vnde co nulex.lj. jreſponſ.
at, & vnde e T Nihilo magis, id eſt.
it & vao & non ideo magis.
porun on. dſ Se nos loquitur lu-
tinet ſub ſe ſtinianus...
plures gradus, e Protulimus. ſcil. in
putà in vnde reco-
lile ſunt pri fs cum ſatiu ratio pri-
ma.

nepotes:
ceti’ppon. g y Apertum eſt ſe ſuc-
ves:& ſie de ceſſorium edictum de
inceps &eodé perſona in perſonam.
Euo n ularine ratio ſe-
cunda.
i 5 Gradu. agnatorum.
4 Ad legitimam. eſt
enim filius agnatus pa
tri proximus: vt ff. de
ſuis, & legitimis. l filius.
quod ius non tollitur
per capitis deminutio-
nem, ſieut neque inter
fratres: vt hie, & Cod.de
legi. tutoliiy. AcCvRS.
ADDITIo. Quam-
uis tamen parer ſucce-
dat filio ab inteſtato, &
ſie ſecundûm tacitam
cius voluntatem: vt l.
confitiuntur ffde iure co-
di. non tamen contra
voluutatem, ſi ab ipſo
filio aliquid, vel tantum
acceperit, quod ſatis ſit
ad legitimam L jS, ſi pa-
en ſi à pa qui fier.
ma. de qua materia dic
vt per Angel. hic.
I Parens. ſecus econ-
trà:vt ſuprtit. j. S eman-
Etat rar cipati.
liuerſitatis: aJ Qui contracta fidu-
uia patet cia Fiducia eſt redhibẽ-
nultum con¬ u.r zLi¬¬¬
erebat fli di, aut reuẽdendi lex vẽ-
eremancipa- ditioni appoſita. Igitur
ionem, ſe ex-in emancipatione filii,
oliando pri tune pater contrahit fi-
legqis patis dutian, cum vendit
n recompen- cum interpoſita reuen-
ationem ad¬ dendi, aut remancipan-
nittebatur ad di fide: atque ea re
ius haredita-quidem is qui ea con-
am As ditione emit, pater dici-
tur fiduciarius. Hanc
verô legem pater natu-

genere? percipiendarum hœ-
reditatum, ſucceſſionem non eſ-
ſe b: id eſt, vt quamuis proxi-
mus qui ſecundûm ea qu dixi-
mus, vocatur ad hreditatem:
aut ſpreucrit hæreditatem: aut
antequam adeat, deceſſerit: ni-
hilô magist legitimo iure ſe-
quentes admittantur. Quod ite-
rum prtores iure imperfecto
corrigentes, non in torum ſine
adminiculo relinquebant: ſed
ex cognatorum ordine eos vo-
cabant, vt pore agnationis iure
eis recluſo. Sed nos nihil per-
fectiſſimo iuri deeſſe cupientes
noſtra cõſtitutione, quam de iu-
re parronatus humanitate ſug-
gerẽte protulimus, ſanximus,
ſucceſſionem in agnatorum he-
reditatibus non eſſe eis dene-
gandam: cum ſatis abſurdum
erat, quod cognatis à prætore
apertum eſts, hoc agnatis eſſe
recluſum: maxime cûm in
onus quidem tutelarum primo
gradui deficiente, ſequens ſuc-
cedit: & quod in onere obtine-
bat, non erat in lucro permiſ-
ſum.
Olim pater admittebatur ad le-
gitimam hareditatẽ fili emãcipati,
ſi in emancipatione fuerat cõtracta
fiducia. Hodie ver praſumitur,
contractam eſſe fiduciam. ARET.
8. 5 Ad legitimam l ſucceſ-
ſionem nihilominus vocatur
etiam parensl qui contracta fi-
ducia filium, vel filiam: ne-
potem, vel neptem, ac dein-
ceps emancipat. quod ex no-
ſtra conſtitutione omnino
inducitur, vt emancipatio-
nes liberorum ſemper videan-
tur quaſi contracta fiducia n fie-

ralis interponit, vt ſibi ex ea filius reuendatur, atque ita à ſe
manumittatur, & per manumiſſionem vt ſibi iura legitimæ
ſucceſſiouis adquirantur. auctore Caio lib. 1. Inſti. alioquin ma-

numiſſione emptor legiti

imus fieret: fiducia igitur lex eſt red-

hibendi, aut reuendendi; vt in l.2. Cod de pact inter empt. & vend.
vel empti ſerui manumittendi, vt in l.4.ſi ab ignoto.ffde manu-
miſſd ffde obſeq à lib praſt Lex denique commiſſoria exemplu
eſt fiducix, ideſt. fiduciaria emptionis, aut fiduciarit pignoris:

& ideô Paul li. 2. ſent. ſub

tit de lege commiſ non niſi de fiducia;

& actione fiducia. tractat. Cæterum hodie fiduciaria emptio re-
cté fit, id eſt, ſub lege commiſſoria, non etiam fiduciarium pi-

gnusl vlt. C de pact pig.

quod tamen ante cam conſtitutionem

& ex Ciceroue, & ex Paulo, & ex Iſidoro æque probatum fuiſſe

conſtat. Cvrac.

m Conſlitutione.vtC de emancipa lib.l. fin.
8 JOmnino. Vet omnimodo. Ergo ex couſtit. Iuſtiniani inter le-
gitimos vocantur qui non contracta fiducia emancipauerunt. &
ſuperuacua eſt bon, poſſ. Vnde decem perſon. Cvrac.
nS Contracta fiducia. ſie dicendo: ius ſuccedendi in bonis tuis
mihi reſeruo vel etiam ſie:emancipo te contracta fiducia.
S Apud vteres. Libri ſcripti, apud antiquos CvIac.
Hac Glnon o Non aliter c quod non erat rectum: vt ffde reg iuris.l. ſecun-

Acurſ ſed
ditio.

dm naturam, & ſupr de legi patro. tute in fi. y infr.de empt. vẽ.
Saum autom-circa medium. Nam qui ſentit incommodum, ſenti-

re debet cõmodum:vt dicunt iura ſuperius allegata, & ecõuer-



nj. 314

ſo. non eſt enim ferendus, qui lucrum amplectitur, onus autem
ſubire recuſat. C. de cad, toll. l. vnica. S. pro ſecundo. infine. habent
canoniſtæ regulam iuris, qui ſentit onus. de reguaur in vi.
p Manumiſiſſet. id eſt, emaucipaſſet: ſie ff-quando at. de pe. eſt

ann. l.j. 5. alienatio.

ri: cum apud veteres non ali-
ter e hoc obtinebat, niſi ſpe-
cialiter contracta fiducia parens
manumiſiſſetP.

DE SENATVSCONSVL-
to Tertylliano.
TITVLVS III.
Lege duodecim tabularũ mater
nõ ſuccedebat filio ab inteſtato, nec
econtrà filius matri:ſed ex cõſtitu-
tione ſenatuſconſulti Tertylliani, ſi
ingenua tres, libertina quatuor, li-
beros enixa fuerat, illis ab inteſta-
to ſuccedebat. ARET.
Annot, Filiam etiam nuptui
datam in paterna ſemper reſidere
poteſtate.

cto iure vtebatur
& præponebat
maſculorum pro-
geniem, & eos qui per fœmi-
nini ſexus neceſſitudinem ſſibi
iunguntur, adeo expellebat, vt
ne quideminter matrem, & fi-
lium t filiamve, vltrô citrõque
hœreditatis capiendæ ius da-
ret eniſiquod prætores ex pro-
ximitate cognatorum cas per-
ſonas ad ſucceſſionẽ, bonorum
poſſeſſione Unde cognati accom-
modata, vocabant. i. Sed h
iuris anguſti poſtea * emen-
data ſunt. Et primus quidem di-
uus Claudius matri ad ſolatium
liberorum amiſſorum y legiti-
mam eoru? detulit hœreditatẽ.
2. Poſteà autẽ ſenatuſcõſulto
Tertylliano, quod diui Hadria-
ni tẽporibus factû eſt, pleniſſi-
me de triſti y ſucceſſione matri:
non etiã auize, deferẽdæ cau-
tu eſt:vt mater ingenua trium
liberorú b ius habens, libertina

u J Iuris anguſtiaJ Not.d ius dici anguſtioſum, alias iniquum

DE SENATVS.
conſulto Ter-
tylliano.

Poſt * agnatos, de qui- a Cõtinuatle
bus ſuprà, ſuccedunt co-
gnatiides ſequebatur vi-
dere de cognatis. Verum
licet mater & filius ſint
cognati: tamen ex ſpe-
ciali prouiſione ſibi ad-
inuicem vt agnati ſucce-
dunt. vt ſupra, de ſucce.
cogna. in princip. ide?
poſt alios agnatos ante co-
gnatos ponit de ſucceſſione
matris ad filium. & ecõ-
trà. Aret. Differentia hu-
ius tituli, & ſequẽtis no-
tari poteſt in his verſibus:
Matri dat moeſta geni-
ti bona Tertyllianum.
Fili maternas tibi res
dabit Orficianum.
Ex duodecim.
E Totus iſte britu¬ bDiuiſie.
lus diuiditur in quinq;
partes. Primô quôd ex
leg. xij- tabul. mater ad
hœreditatem filij, & e¬
contrà non admitteba-
tur. Secundô, qualiter
admittebatur ex ſena-
tuſconſultoTerty. Ter-
tiô quæ perſonæ præ-
ponebãtur tune matri.
Quartô, cõſtitutionem lAl daretur.
Tertylliani remouet.
Quintô, remouet alias
cõſtitutiones. Secunda
ibi; Et primus. Tertia.
ibi; Praferuntur. Quarta
ibi; Sed nos. Quinta ibi;
Sed cum anteà.
qJ Praponobat. impro-
prie . nam cognatos
nullo modo vocabat, proponl ii
vt ſequitur. quod non ſe-
r Maſculorum proge- quitur: quam-
niem.id eſt, agnatos: vt uis proprie
ſupr. tit. in princ. proximus dica
ſsNNceſſitudiné. id eſt, e dntte
cognationem, nam di tr ſeoreecrg.
cutur cognati neceſſa- las prozAng.
rijvt ffde iuſt &iur dfi. t Succeſſioſi-
tJ Matrem, & filiu qui berorum eſt
adinuicé ſunt cognati: triſtis.Egid.
eLI. . ..LTBEN Perr.
vi . de ſue cogn S vull. d’us quando-
que dicitur

c Nam proprie
non dicitur id

dicitur: vr j de ſuce. lib.in prin, & ffquod quiſque iurlij in princ. iniquun.
x Poſteà poſt legem xij tabularum, & per diuum Claudium,
& per ſendtuſconſultum Tertyl vt ſequitur.
y JAmiſſori ſ in acie principis:vt arg.S. de exc tut in prin. 2. Vel
dic p generaliter ſtatuit vt C.de inofte.liberi Prima verior eſt.

z Eorum ſcilicet filiorum.

8 JD.Hadriani. ld eſt, D.Pii, Tertullo, & Sacerdote Coſſ. ſie in
l.acceptis. ffad leg. Falci-l. deducta. S numinis.ad Trebel. coniuncta
l. in quartamad leg. Falc ſie in l. ſi de vi de iud. coniuncta l.5.de vi
pub.lic epiſtola D. Hadriani de diuidenda actione ex ſtipulatu,
vel mandati:id eſt, D.Pij,l ſi teſtamento.S. quod ſi duo ff.de fideiu.
quam appellationem D.Pius ſortitus eſt adoptionis iure, ſie l.3.
ſi pars here, pet. l.3. de ſepul. viol. CvIAc.
a Auia. etiam hodie auia ſuccedit ſieut mater:vt in Auth.de

hare. qua inteſta.S conſequens. coll ix.

eJNon etiam auia. Vt ex conſtitutionibus nepos, neptiſve auia
ſuccedit, ira miror cur ante Iuſtinianum non extiterit conſtitu-
tio aliqua, que aui muruam ſucceſſionem dares. Cvrac.

Z Mater ingenua. Ingenua vel ciuis, vel Latina ius

uiritium

conſecuta, item libertina. Latina ingenua, & Latina libertina
non conſecuta ius Quiritium ex S. C. Tertulliano non ſuccedit
auctore Paul. lib. ii. Sentent Latina ingenua eſt, que nata eſt ex

Latinis libertinis. CVIAC.

bTrium liberorum. ld eſt, tres habẽs filios, non autem in pore-

ſtate:
 
Annotationen