Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0287
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
531 Inſtitutionum Imperialium Libiiij. 532

tais ideua ſiei arbiter a Duodetima diuiſio eſt quod alix unt impli-

oc titulo cõ-

ces, ali duplices, vt fam ereiſcund. communi diuidun, finium

tineri tantum
ſex diuifiones.
Prima in 9. 2.

tegunn & quadan ineedicta vr inſe de autrdis tertia dautiſie,
Eſt autem & extrauagans, de qua hic dicitur.

Secunda in . a Proponemus vt infr.tit.j.S. cum autem.

ſed ſta Terta by Maritum. vel eius
in pſe Quer haredes: ſcilicet filios
aim me communes b: ſecus
Aan r in extraneis haredibus:
hie. laſ & eſt vr ffſoluto. mat. Letiam
de mente alioe filios mulieris. & l. ma-
rum. ritum. & l ſeq.

i
Set mett e ratuluater vt tamen

in Gloſll eurm. ipſe maritus non e¬
in verboateres geatS: ve ffade re iudic.
aAſrfr ſiri, linter ions d rde reiur.
t et in a ee lintandemnatine perſo-
dut eto doius uruu. & hoe niſi dol
tirea duo Pri fecerit maritus, que
mô cirea quã minus poſſit: cautione
titate rei,con, expoſita ab eodem de
ſideratis facul ſolido ſoluendo ſi ad
aionr peſo. mdliaren fortunt per-
na:ve ſi poſſit uenerir:vt C. de rei vxo.
operari, & ha- act.S. m autom. & ff.
beat ofcium, ſol mat. Letiam filios. S.
velatincdnui liest & fpre ſoeie, lve-
ari eo rn e rum pſuj id quod. Ap-
ductio iſtori DITIO. Item niſi mu-
operumenobi- lier ipſa eſſer pauper,
lis ver plus ita vr ad ipſius victum
eendat, quà tota dos eſſet neceſſa-
ruitus cer rin. Item ſi res dotalis,
d , naiae a vel alia acquiſita ex re
poris, puta an dorali, ertaret:quia non
norum ipſius haberet locum benefi-
mariti- ſecun cium iſtius textus: vt
Snn fornan per doctihie..
mneipſdaa d d Impenſas. Die d,
Fale ut per la quod impenſa ali ne-
Fab. & Agel ceſſariæ ſunt, vt quibus
hie. non factis res erat pe-
dimpenſaun ritura, vel deterior fu-
iz neeſze tura Alie vriles va qui-
voluptaria: & bus non factis res non
qua illa ſint. erat peritura: ſed eis
factis res eſt melior
futura. Aliæ volupta-
riz, qua tantûm rem
exornant: vt ffde ver-
borum ſignifcatio. l. im-
penſe. & f de impen, in
rebus dota factu.lj&&l.
quod dicitur. 5. vtiles.
& l. voluptaria autem.
In E primis impenſis
lie, quod minuunt do-
tem ipſo iure, ſi conſi-
ſtat in pecuuia, & ſpe-

e Impenſ ne-
ceſlariz quem
admodum do-
tem minuant.

ſolidum quod debetur nobis
perſequimur: ſed modô ſolidum
perſequimur, modô minus: vt
ecce ſi in peculium filij, ſeruive
agamus. Nam ſi non minus in
peculio ſit, quàm perſequimur:
in ſolidum dominus, patérve
condemnatur: ſi verô minus in-
ueniatur: catenus condemnat
iudex, quatenus in peculio ſir.
uemadmodum autem pecu-
lium intelligi debeat, ſuo ordi-

ne proponemus?.

In dotis restitutione condem-
natur maritus in quantum facere

pateſt.

Annota, maritum dotis resti-
tuendæ nomine conuentum, non
vltra quam facere poſſit, condem-
nandum.

37. Item ſi de dote in iu-
dicio mulier agat: placet eate-
nus maritum b condemnari de-
2 ...L..I.
bere, quatenus facere poſſit: id
eſt, quatenus facultatesS elus
pariuntur. Itaque ſi dotis quan-
titati concurrant facultates e¬
ius, in ſolidum damnatur: ſi mi-
nus, in tantum quantum facere
poteſt. Propter retẽtionem quo-
que dotis repetitio minuitur.
Nam ob impenſas in res do-
tales factas, marito quaſi reten-
tio conceſſa eſt: quia ipſo iure
neceſſariis ſumptibus doss mi-

nuitur: ſicut ex latioribus Dige¬!

ſtorum libris f cognoſcere licet.

In his quatuor caſibus reus con-

cie, vt ſi eſt fundus, & pecunia in dotem data:quia quantum in
fundum impenditur, tantum in pecunia ipſoiure deberi deſinit.
Si verô ſolus fundus in dote ſit:tunc ſi tantum expẽditur ſimul,
ve diuerſis vieibus, quanri eſt fundus uun iplo iure deſinit
eſſe doralis: niſi mulier intra annum ſponte marito impenſas
obtulerit. Si verô non tantum, non deſinit eſſe dotalis: ſed tam-
diu totus, vel pro parte retinetur, quamdiu impenſa reſtituan-
tur:t ffde impeſin rebus do factu. laquod dicitur. & ffde iur.dol.

f.Impẽſa vti-
les quemad-
mod dotem
minuant.

ſi quis.S penul. & fi & hoc in neceſſariis impenſis, JSi autem vti-
les f ſunt, tune per actneg. geſt. vel mandati, ſi mandato mu-
lieris fecit, repetuntur. Voluptariæ non repetuntur, etiam ſi
mandatoomulieris faſte ſuntſedabradutur ſine laſione prioris

Impéſa ne-ſtatusvt C.de reivvor at S. ſed nec cb impenſas. & ff de rei vind.

ceſſaria que- lin fundo.
admodum do-
tem minuant.

n’Tt hos et ſedeſt

h Et ſecundûm hanc diſtinctionem hunc s. intelli-
Set quod dieit in litera quaſi non denotat improprietatenm.
impenſa neceſſaria, vt dictum eſt, ſed ſi vtilis, vel volu-

ſpeciale in v- praria,nullo modo locum habet hie 5.
rore ab alio ta e Dos-in pecunia conſiſtens.

men, cuius vo- f J Libris.vtffde impen in redo fa per totum tit. ACCVRS.

luntate facta
fuiſſent in re
ſua, recté repe
tuntur. l.,alias
4 ſi mutua-
qus. f de in tem tra eu

vſ gS.

Sed & ſi qui.Cas

Eiuſmodi ſunt illa

Vs. Prter actiones iam dictas ſunt &

alia, quibus quandoque perſequimur ſolidum, quãdoque non.
eee ulz qua dantur contra parentes, & patronos, &
contra ſocium. Idem dico in actionibus qua competunt con-
u t caonucnitur er ſua donationt h dErane.
ied & ſi quis. ſcilicet filius

vel libertus, qui agunt venia

impetrata:alias puniuntur: vt ſupraod. S. pœnales. vorſie veoluti.

ibi,& in eum. Accvs.
h Socio, & ſe confitente ſocium:aliàs non datur ei hoc bene-



ficiumevt
intellige, ſi

demnatur in quantum facere po-
teſt. ARET.

38. JSed & ſi quis cum pa-
rente ſuo, patronbve agat, item
ſi ſocius cum ſocio h iudicio ſo-
cletatis agat, non plus actor çon-
ſequitur, quam aduerſarius eius
facere poreſt . Idem eſt ſi quis
ex donatione * ſua conuenia-
tur!.

Compenſationis exceptio obiecta
petitioni, efficit ve vltrô citréque
debito compenſato, in eo iudex
reum petitori condemnet, quod re-
liquum tantum debet.

39. 5 Compenſationes quo-
que oppoſit plerumque effi-
ciunt, vt minus quiſque conſe-
quatur, quan ei deberur. Nanm
ex bono & equo habita ratione
eius quod inuicem actorem ex
eadem cauſa preſtare opor-
tet: in reliquum eum cum quo
actum eſt, condemnat: ſicut iam
dictum eſte.

Qui bonis ceſſit, quamuis poſteà
pinguior arriſerit fortuna, non ta-
men vlterius quam facere poteſt,
conueniendus eſt.

40. J Cum eo quoque qui
creditoribus ? ſuis bonis ceſſit:
ſi poſteà aliquid acquiſierit
quod idoneum emolumentum
habeat: ex integro in id quod
facere poteſt, creditores expe-
riutur inhumanum enim! erat,

Frane.

tum facere poſſi, vt ſubiicit.

iuris. in vj.
t Inhumanum enim. bene dico

Tpre ſoei llſi vmu Suuv, Apprrr..
perſeuëret in negatione vſque ad litem
negauit ſpecie ſe eſſe ſocium, alias ſecus, puta ſi in
nego narrata prout narrantur, &c. ſecundum docto hie.
i q Poieſt. quod ſemper accipe detracto tanto, quod poſſit inde

Qued veruu
conteſta.
genere: ve

viuere conuentus: vi ff.

de reg iuris. l in condem-
natione.

R Ex donatione id eſt,

quãdo non poteſt ſoi-
uere, cum donare pro-
miit Ae uouate pro
lConueniatur. ſeili-
cet condictione ex le-
gervt C. de dona. lſi quis
argeutum. S. ſin autom.
J Et not. quod hie ſo-
lus conuenitur in quan-
tum facere poreſt de-
lucto re alieno: vr f.
de re iudicat. lainter eos.
ij& j. melius Sfin.
Compenſatines.)CCA-
SVS. Suprà vidiſtis
qualiter quandoque
per actiones perſequi-
mur ſolidum, & quan-
doque non: & hoc per
naturam actionis, vt in
ſuperioribus patet. Hle
autem dicit, quod ſi-
militer per actiones
quandoque non perſe-
quimur ſolidum pro-
pter compenſationem
factam, vel compoſitai
ab homine.b.d.Franc.
m Plerumque. hoc
dicit propter actionem
depoſiti, & alias quaſ-
dãm in quibus non ob-
iicitur compenſatio:vr
ſupr0.o. . n bont-fidei. &
Cod.le compen. l,fi.
n J Ex eadem cauſa.
hodie ex quacumque
cauſa, & in quolibet
contractu bonæ fidei,
vel ſtricti iuris a: vtS.
eo S. in bona fidei.
o J Iamditum eſt ſupr.
eo. in bone fidoi.
Cum eo quoque. CA-
SVS. Adhuc ponit do-
minus luſtinianus uo-
bis aliud exemplum
actionis, in quo exem-
plo non ſemper per-
ſequimur ſolidum, ſed

aliquando minus ſolido. Pone, quod habebam debitorem
qui ceſſit bonis: deinde tamen ad pinguiorem fortunam de-
uenit: intento contra eum actionem vtilem, qua mihi au-
te bonorum ceſſionem competebat directa: condemnabi-
turne in iſta actione ſecunda in ſolidum? Reſpond. quod
non: ſed in quantum facere poteſt. Inhumanum enim eſſet
quod de poſteà acquiſitis in ſolidum condemnaretur hoc dicit.

pS Credioribut. quod fieri non poreſt antequan debit
agnoſcat, vel in iure confiteatur:vi ffde ceſſbo.l pen Prodeſte
autem hac ceſſio, vt non ducatur debitor in carcerem:vt C.qui
boced poſſl.i. & quod in acquiſito poſteà conueniatur in quan-

ulis

a Hae Glot
peſſimé loqui-
tur, ſecundum
Ia, quem vide
plenius.

b Ceſſio bo-
norumin dus
bus prodeſt.

q5 Ex integro. videtur ſibi ipſi contraria litere, quod ex inte-
gro, & in quantum facere poteſt, conueniatur, vt ſubiicit. Sed
ſie intelligitur, quôd in ſolidum conueniatur, quandiu poteſt
ſoluere: hoe tamen eſt deducto ſemper ne egeat: vr ffde ceſſ
bonoruml qui bonus & ff.de regulu iuris lin condemnatione AD-
DITIO. Vel die, & longé faciliûs, ex integro : id eſt, denuo,
ſiue iterûm: vt ſit vna dictio: & ita exponunt doctores periti-
Et hoc, ſcilicet quod qui ceſſit bonis, poreſt d iterum conueni- norum facta
ri, ſi perueniat ad pinguiorem fortunam, veru v
iam ſuſtinuiſſet pœnas corporales, vel ceſſionem feciſſer
nudo ſuper lapidem:de hoc Glno, in verbo, ſi habent. in cap.
dignum. cos inſuper. extrà de homici. & in c peccatum. de regi

e Ex itegro
auere quid.
dCeſſione bo-

verum eſt: niſi pro eo nõ ſemper c
et culo uenitur, qu

ceſſit, etiam

ad meliorem

fortunam peie
nenerit.

uôd in quantum facere

poreſt deducto, &c. ne conueniatur. inhumanum enim, &c.
poteſt deducto, &. ne conuenatur. IaaOD
 
Annotationen