DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12177#0006
412
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΕ.
θυμούμαι ϊνε τοΰτο παλαιότατον παράδειγμα τής τοι-
ούτης διαστολής.
Δυσκολωτέρα φαίνεται έκ πρώτης όψεως ή έξήγη-
σις της καταλήξεως ου έν μονογράμματι και πρωτο-
φανής έν τοις χρόνοις εις ους εξ άνάγκης πρέπει νά
ταχθή ώς έκ τοΰ τόπου της ευρέσεως της ή επιγραφή,
επειδή βεβαίως γνωρίζομεν δτι ό περίβολος της πό-
λεως έκτίσθη σπουδή έν ετει 478—479 πρ. Χρ., ή
εξεργασία τοΰ λίθου και της επιγραφής εξ άνάγκης
προ τοΰ έτους τούτου τακτέα· χαί ϊνε μέν τό πελέ-
κημα του λίθου ώσπερ νεουργόν, δεν εχουσι δέ και αί
γωνίαι αΰτοϋ προστρίψεις και άποκοπας λόγου άξίος,
εξ ών δυνάμεθα νά εΐκοτολογήσωμεν δτι δεν έμεινε
τό μνημεϊον πολύν χρόνον έν τη αρχική του θέσει·
άλλ' δσον ολίγον και αν ύποθέσωμεν, πάντα πρέ-
πει άναγκαίως να τάξωμεν τήνποίησιν τοΰ μνημείου
περί τά 480 π. Χ. καΐ άνευ υπερβολής νά παρατεί-
νωμεν τον χρόνον αυτοί] μέχρι τοΰ 500 πρ. Χρ. έ-
τους· αλλά τότε, ώς γνωστόν, ουδέ τό ου ην πω έν
χρήσει πλήρες, άλλ' ήρκει άντ' αύτοΰ το ο, πολύ δέ
ολιγώτερον εν μονογράμματι συγκείμενον, δπως δη-
λαδή έν τοις ρωμαϊκοΐς χρόνοις τό πρώτον ευρίσκεται
ενλιθίναιςέπιγραφαϊς.Έξαιρω δέ λόγου τα νομίσματα·
άλλα και έν τούτοις σημεία πολλών γραμ-
μάτων δυναμινέχοντα άπαντώσιν έν τοις
Φιλίππου το πρώτον, όσον εγώ γνωρίζω/Αλλο δέ ϊνε
71 αποκοπή τοΰ τέλους της λέξεως έν ταϊς λιθίναις
έπιγραφαϊςκα'ι έπι των παλαιοτάτων ένεπιγράφων νο-
μισμάτων. Αλλ' έπι τή υποθέσει δτι έπίτηδες έγρά-
φθη ενταύθα τό ου έν μονογράμματι, και ϊνε τοΰτο
τότε τό παλαιότατου παράδειγμα επί λίθων, δέν ανευ-
ρίσκεται ο λόγος τής καινοτροπίας· διότι τόπος ήν
ικανός έν τω λίθω μετά τό ου άχόμα δια δύο με ·
γάλα γράμματα, χρόνου δέ οικονομία δέν έγένετο,
διότι τό δ τό μικρόν καί τό υ τό ψιλόν κείνται κε-
χαραγμένα έν έν'ι τόπω μεγάλα και πλήρη, έπειτα
τίνος ένεκεν ενταύθα μέν εγραψεν ου την κατάληξιν
τής γενικής ό τεχνίτης, έν δέ τω τρίτω στίχω'πα-
ρακάτω ο, ώσπερ ήν σύνηθες έν τοις προευκλειδείοις
χρόνοις ; ή τοιαύτη ανωμαλία θά ήν άτοπος έν τρισι
μικροϊς στίχοις καί άσύγγνωστος· διό δυοϊν θάτερον
εξ άνάγκης πρέπει νά δεχθώμεν ώς ορθόν ή τό πρώ-
τον ή τό ύστερον δεν μένει δέ αμφιβολία ότι τό πρώ-
τον συντετμημένον ου ϊνε τό έσφαλμένον παρεχαρά-
χθη δέ υπό τοΟ λιθοξόοο εξ όμοιας, ώς φαίνεται, ή
συγγενούς προφοράς τοΰ υ και ο. Έγράφθη δέ, ώς
έγώ έπείσθην, πρώτον τό ύ ψιλόν και έπειτα διωρ-
θώθη εις ο μικρόν. Τοΰτο 2έ φαίνεται εντεύθεν ότι
τό μέν Τ κείται κανονικώς μεταξύ τών δύο λεπτών
γραμμών γεγραμμένον και ίνε ίσομέγεθες τοις λοι-
ποΐς τοΰ αύτοΰ στίχου γράμμασι και έπιμελώς γε-
γλυμμένον, ώσπερ καί τά λοιπά γράμματα· τοΰ δέ
έπεγγεγραμμένου Ο πρώτον μέν ό κύκλος ϊνε μικρό-
τερος τοΰ διαστήματος τοΰ μεταξύ τών δύο γραμ-
μών τοΰ ορίου, δι' αυτό δέ καί τοΰ προηγουμένου Ο
έν τή αύτη λέξει μικρότερος, έπειτα ινε κακώς εγξε-
σμένος ήτοι άνωμάλως και άνευ φιλοκολίας, ώς νά
μην Ιγεινεν υπό τής αυτής χειρός ή διόρθωσις. Έν τ?)
είκόνι δμως δια την μικρότητα τών γραμμάτων δέν φαί-
νεται ή τοιαύτη διαφορά έν τή γλυφή τοΰ Τ και Ο'περί
δέ τής σημασίας τής γενικής θά εϊπωμεν παρακάτω.
Έν τω δευτέρω στίχω ό παρατατικός έ π ο ί ε
(=εποίει) φανερώς άντιβαίνων τω Βρουννείω κανόνι
καί μετά την νεωστι γενομένην τροποποίησιν αύτοδ
(ΡΓθΙ)1βΜβ ία άβΓ ΟβδοηϊοΗΐϋ <1βΓ νβββηπιβΙβΓβί Μύα-
οηβπ 1871, 4° σελ. 6), ένδέχεται νά γένη τοις περί
εκείνον και τοϊς άντιφρονοΰσι σκάνδαλον σημειώσεως
δέ άξια ϊνε και ή θέσις τοΰ ονόματος τοΰ πατρός του
τεχνίτου μετά τό έ π ο ί ε έν τρίτω στίχω. Τούτων δέ'
σπουδαιότερον έκ τής παρούσης επιγραφής μάθημα
ϊνε, δτι ο τεχνίτης Καλλωνίδηςό Δ ε ι ν ί ο υ
υιός νϋν πρώτον άναφαίνεται έν τή ιστορία τών τε-
χνιτών καί άλλως δέ τό όνομα άπαντα τό δεύτερον,
ώς φαίνεται· παρά γοΰν τω Πάπη και Βενσελέρω εν
μόνον όνομα Καλλών ίδης κείται άναγεγραμ-
μένον έκ τοΰ στρατιωτικού καταλόγου τών αποθα-
νόντων Αθηναίων έν τω πολέμω ένΚύπρω, έν Αίγύ-
πτω καί άλλου έκ της Έρεχθηίδος φυλής έν έτει
458 π. Χ. (0. Ι.Ο. τόμω Α' άρ. 165 σελ. 292 ε.)·
δέν φαίνεται δέ μοι άπίθανον νά η νε ό εκεί έν τω κα-
ταλόγω άναγεγρ^μμένος Καλλωνίδης αυτός
ούτος ό ημέτερος τεχνίτης· διότι οί χρόνοι συμφέ-
ρονται, παραδόξως δέ έν τω αύτώ καταλόγω ευθύς
μετά ενα στίχον έν τή αύτη στήλη (στήλη Β', στίχω
49) μνημονεύεται ώς έν τώ αύτω ετει καί έν τοις
αύτοϊς πολέμοις άποθανών Δ ε ι ν ί α ς τις, δς ένδέ-
χεται νά 7) νε ό πατήρ αύτοΰ· άλλως όμως τό όνομα
τοΰτο ήν συχνόν έν Αττική καί άλλαχοΰ".
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΕ.
θυμούμαι ϊνε τοΰτο παλαιότατον παράδειγμα τής τοι-
ούτης διαστολής.
Δυσκολωτέρα φαίνεται έκ πρώτης όψεως ή έξήγη-
σις της καταλήξεως ου έν μονογράμματι και πρωτο-
φανής έν τοις χρόνοις εις ους εξ άνάγκης πρέπει νά
ταχθή ώς έκ τοΰ τόπου της ευρέσεως της ή επιγραφή,
επειδή βεβαίως γνωρίζομεν δτι ό περίβολος της πό-
λεως έκτίσθη σπουδή έν ετει 478—479 πρ. Χρ., ή
εξεργασία τοΰ λίθου και της επιγραφής εξ άνάγκης
προ τοΰ έτους τούτου τακτέα· χαί ϊνε μέν τό πελέ-
κημα του λίθου ώσπερ νεουργόν, δεν εχουσι δέ και αί
γωνίαι αΰτοϋ προστρίψεις και άποκοπας λόγου άξίος,
εξ ών δυνάμεθα νά εΐκοτολογήσωμεν δτι δεν έμεινε
τό μνημεϊον πολύν χρόνον έν τη αρχική του θέσει·
άλλ' δσον ολίγον και αν ύποθέσωμεν, πάντα πρέ-
πει άναγκαίως να τάξωμεν τήνποίησιν τοΰ μνημείου
περί τά 480 π. Χ. καΐ άνευ υπερβολής νά παρατεί-
νωμεν τον χρόνον αυτοί] μέχρι τοΰ 500 πρ. Χρ. έ-
τους· αλλά τότε, ώς γνωστόν, ουδέ τό ου ην πω έν
χρήσει πλήρες, άλλ' ήρκει άντ' αύτοΰ το ο, πολύ δέ
ολιγώτερον εν μονογράμματι συγκείμενον, δπως δη-
λαδή έν τοις ρωμαϊκοΐς χρόνοις τό πρώτον ευρίσκεται
ενλιθίναιςέπιγραφαϊς.Έξαιρω δέ λόγου τα νομίσματα·
άλλα και έν τούτοις σημεία πολλών γραμ-
μάτων δυναμινέχοντα άπαντώσιν έν τοις
Φιλίππου το πρώτον, όσον εγώ γνωρίζω/Αλλο δέ ϊνε
71 αποκοπή τοΰ τέλους της λέξεως έν ταϊς λιθίναις
έπιγραφαϊςκα'ι έπι των παλαιοτάτων ένεπιγράφων νο-
μισμάτων. Αλλ' έπι τή υποθέσει δτι έπίτηδες έγρά-
φθη ενταύθα τό ου έν μονογράμματι, και ϊνε τοΰτο
τότε τό παλαιότατου παράδειγμα επί λίθων, δέν ανευ-
ρίσκεται ο λόγος τής καινοτροπίας· διότι τόπος ήν
ικανός έν τω λίθω μετά τό ου άχόμα δια δύο με ·
γάλα γράμματα, χρόνου δέ οικονομία δέν έγένετο,
διότι τό δ τό μικρόν καί τό υ τό ψιλόν κείνται κε-
χαραγμένα έν έν'ι τόπω μεγάλα και πλήρη, έπειτα
τίνος ένεκεν ενταύθα μέν εγραψεν ου την κατάληξιν
τής γενικής ό τεχνίτης, έν δέ τω τρίτω στίχω'πα-
ρακάτω ο, ώσπερ ήν σύνηθες έν τοις προευκλειδείοις
χρόνοις ; ή τοιαύτη ανωμαλία θά ήν άτοπος έν τρισι
μικροϊς στίχοις καί άσύγγνωστος· διό δυοϊν θάτερον
εξ άνάγκης πρέπει νά δεχθώμεν ώς ορθόν ή τό πρώ-
τον ή τό ύστερον δεν μένει δέ αμφιβολία ότι τό πρώ-
τον συντετμημένον ου ϊνε τό έσφαλμένον παρεχαρά-
χθη δέ υπό τοΟ λιθοξόοο εξ όμοιας, ώς φαίνεται, ή
συγγενούς προφοράς τοΰ υ και ο. Έγράφθη δέ, ώς
έγώ έπείσθην, πρώτον τό ύ ψιλόν και έπειτα διωρ-
θώθη εις ο μικρόν. Τοΰτο 2έ φαίνεται εντεύθεν ότι
τό μέν Τ κείται κανονικώς μεταξύ τών δύο λεπτών
γραμμών γεγραμμένον και ίνε ίσομέγεθες τοις λοι-
ποΐς τοΰ αύτοΰ στίχου γράμμασι και έπιμελώς γε-
γλυμμένον, ώσπερ καί τά λοιπά γράμματα· τοΰ δέ
έπεγγεγραμμένου Ο πρώτον μέν ό κύκλος ϊνε μικρό-
τερος τοΰ διαστήματος τοΰ μεταξύ τών δύο γραμ-
μών τοΰ ορίου, δι' αυτό δέ καί τοΰ προηγουμένου Ο
έν τή αύτη λέξει μικρότερος, έπειτα ινε κακώς εγξε-
σμένος ήτοι άνωμάλως και άνευ φιλοκολίας, ώς νά
μην Ιγεινεν υπό τής αυτής χειρός ή διόρθωσις. Έν τ?)
είκόνι δμως δια την μικρότητα τών γραμμάτων δέν φαί-
νεται ή τοιαύτη διαφορά έν τή γλυφή τοΰ Τ και Ο'περί
δέ τής σημασίας τής γενικής θά εϊπωμεν παρακάτω.
Έν τω δευτέρω στίχω ό παρατατικός έ π ο ί ε
(=εποίει) φανερώς άντιβαίνων τω Βρουννείω κανόνι
καί μετά την νεωστι γενομένην τροποποίησιν αύτοδ
(ΡΓθΙ)1βΜβ ία άβΓ ΟβδοηϊοΗΐϋ <1βΓ νβββηπιβΙβΓβί Μύα-
οηβπ 1871, 4° σελ. 6), ένδέχεται νά γένη τοις περί
εκείνον και τοϊς άντιφρονοΰσι σκάνδαλον σημειώσεως
δέ άξια ϊνε και ή θέσις τοΰ ονόματος τοΰ πατρός του
τεχνίτου μετά τό έ π ο ί ε έν τρίτω στίχω. Τούτων δέ'
σπουδαιότερον έκ τής παρούσης επιγραφής μάθημα
ϊνε, δτι ο τεχνίτης Καλλωνίδηςό Δ ε ι ν ί ο υ
υιός νϋν πρώτον άναφαίνεται έν τή ιστορία τών τε-
χνιτών καί άλλως δέ τό όνομα άπαντα τό δεύτερον,
ώς φαίνεται· παρά γοΰν τω Πάπη και Βενσελέρω εν
μόνον όνομα Καλλών ίδης κείται άναγεγραμ-
μένον έκ τοΰ στρατιωτικού καταλόγου τών αποθα-
νόντων Αθηναίων έν τω πολέμω ένΚύπρω, έν Αίγύ-
πτω καί άλλου έκ της Έρεχθηίδος φυλής έν έτει
458 π. Χ. (0. Ι.Ο. τόμω Α' άρ. 165 σελ. 292 ε.)·
δέν φαίνεται δέ μοι άπίθανον νά η νε ό εκεί έν τω κα-
ταλόγω άναγεγρ^μμένος Καλλωνίδης αυτός
ούτος ό ημέτερος τεχνίτης· διότι οί χρόνοι συμφέ-
ρονται, παραδόξως δέ έν τω αύτώ καταλόγω ευθύς
μετά ενα στίχον έν τή αύτη στήλη (στήλη Β', στίχω
49) μνημονεύεται ώς έν τώ αύτω ετει καί έν τοις
αύτοϊς πολέμοις άποθανών Δ ε ι ν ί α ς τις, δς ένδέ-
χεται νά 7) νε ό πατήρ αύτοΰ· άλλως όμως τό όνομα
τοΰτο ήν συχνόν έν Αττική καί άλλαχοΰ".