Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]
Archaiologikē ephēmeris: periodikon tēs en Athēnais Archaiologikēs Hetaireias — 1912

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.14281#0277

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Αγγελίαι: Δ)· Θεσσαλίας, Μακεδονίας. Ε')· Αιτωλίας, Ακαρνανίας.

267

λεως. Δυστυχώς πάντες οί ευρεθέντες έκεϊ τάφοι του προίτου άνω πε-
ριγραφέντος είδους ήσαν σεσυλημένοι' ευρέθησαν δ' εν τισιν αυτών μό-
νον θραύσματα μελανόμορφων καί έρυθρομόρφων άγγείων. Ασύλητος
ητο μόνον εις κοινός τάφος έξ ορθογωνίου λάκκου, έν ω ευρέθησαν
λυκήθια μελανόμορφα

Σπουδαιότεροι ήσαν δύο τάφοι ευρεθέντες έν τή αϋτή θέσει, οΐτινες
άπετελοΰντο έκ στενής και βαθείας κλίμακος έσκαμμένης εντός είδους
τάφρου, ης ή στέγη έκαλύπτετο δια πώρινων πλακών. Κατά τό κατοί-
τερον άκρον της τάφρου της κλίματος ανοίγεται προς τά εμπρός ή τά
πλάγια προθάλαμος, εις δν καταλη'γουσι διάφοροι άλλοι θάλαμοι
έσκαμμένοι έν τω βράχο; εις διαφόρους διευθύνσεις, οί'τινες φαίνεται
ότι άνήκουσιν ει'ς τά τέλος της 5ης ή την 4ην εκατονταετηρίδα.

Κωνσταντίνος Κονροννιώτης.

Δ ')' Θεσααλίας, Μακεδονίας.

Κατά τό έτος 1912 εΐργάσθημεν από τοΰ μηνός φεβρουαρίου μέ'/ρι
του σεπτεμβρίου έν Παγαοαΐς έπεκτείναντες τάς άνασκαφάς εις πλείονα
σημεία της πόλεως δαπάναις της Αρχαιολογικής εταιρείας και τής
Λιμενικής έπιτροπείας Βόλου- τά ευρήματα υπήρξαν μεγάλης σημα-
σίας: ευρέθησαν δήλον ότι τρεις νέοι πύργοι περιέχοντες γραπτάς στή-
λας, ων Ινα ήρευνήσαμεν τελείως, άπεκομίσαμεν δέ υπέρ τάς διακοσίας
είκοσι στήλας έξ αύτοΰ, τούς δέ λοιπούς άφήκαμεν, Ί'να τέλεον έρευνή-
σωμεν μετέπειτα, τρεις ναοί, ιόν εις τής Πασικράτας (Αφροδίτης
πιθανώς), ένθα ευρέθη όοραιοτάτη κεφαλή θεάς, τάφοι πολλοί χρόνων
τής Δ'- Α' π. Χρ. έκατονταετηρίδος, κορμός πηλίνου αγάλματος φυ-
σικού μεγέθους, έ/.ατοντάδες πήλινων αγαλματίων, βωμοί τίνες πή-
λινοι, πώρινοι και μαρμάρινοι, άναθηματικαί έπιγραφαί κττ.' έγένοντο
καί τίνες έργασίαι έν τω ΰεάτρψ και έπί τής ακροπόλεως Παγασών,
αηνύουσαι ότι πολλά εκείθεν ευρήματα θά έλθωσιν εις φώς, αν προβή
έκτενέστερον ή έρευνα. — Έν Καπακλ! Ίωλκοΰ έστερεώσαμεν τόν υπό
Κ ουρούν ιώτου άνασκαφέντα θολωτόν τάφον, εύρόντες χρυσά τινα
φύλλα έτι. — Έν Βόλω εΰρομεν έν τινι οικία σημαντικόν νέον ψήφι-
σμα του κοινού τών Μαγνήτων. — Εις τό έν 'Ρώμη άρχαιολογικόν
συνέδριον άπεστείλαμεν άνακοίνωσιν περί τών στηλών Παγασών, πε-
ριλαμβάνουσα*/ νέα εξαγόμενα τών ανασκαφών καί μελετών ημών.

"Από τής 18ης σεπτεμβρίου 1912 έπιστρατευθείς μετέσχον τής εις
Μακεδονίαν εκστρατείας ό)ς έφεδρος αξιωματικός τοΰ πυροβολικοί;
παρά τή 5ϊ) μεραρχία" καιρού έπιτρέψαντος, μετά την τροπήν του
εναντίου στρατεύματος, μετέβην εί'ς τινα χωρία κείμενα αριστερά τής
έκ Κοζάνης εις Βέροιαν όδοΰ καί έν αποστάσει πέντε περίπου ωρών
άπό τής προίτης, καλούμενα Τοπτσιλάρ, Μορανλί, Ντορταλί παρά
τό δεύτερον φαίνονται ερείπια ναοΰ, οπόθεν έκόμισα εις Κοζάνην άνά-
γλυφον στήλην άνατεθεϊσαν υπό τίνος γυναικός τω Ήρακλεΐ Κυνα-
γίδαι εύχήν καί παριστώσαν τόν ήρωα κατά τόν γνωστόν τύπον
ΡδΠΙβδθ, τμήμα ετέρας αναθηματικής αύτω έπιγραφής, τρίτην ήν
άνέθηκεν Ηδονή Άμύντου έλευθερωΟεϊσα Ήρακλεΐ εΰχαρι
στηριον. "Εκ τίνος πλησίον τεκε έκομίσαμεν ομοίως άγαλμα μαρ-
μάρινον γυναικός φυσικού μεγέθους, ού ελλείπει ή κεφαλή, μετρίας τέ-
χνης καί έπιτύμδιον άνάγλυφον φέρον δύο επίπεδα άναγεγλυμμένα, τό
μεν άνω διά παραστάσεως νεκρικού συμποσίου, τά δέ ύπ' αυτό δι' ίπ-
πέως μετά γυναικός καί θεραπαίνης" φέρει άνω καί έπί τοΰ μέσου ίχνη
επιγραφών ήρωες καί [Μ]αμμία Κρατεύου κτλ.· παρά τι παλαιάν
Τουρκικόν νεκροταφεϊον οϋ μακράν τοΰ Ντορταλί έπί τής άνω αμαξι-
τού ύπάρχουσι πολλά άρχαϊα, έν οίς έπιγραφή μεγάλων γοαμμάτων
.ρισσαμ. . ' μεγάροις. . . — Έν δέ τω χωρίω Χρονπιστα παρά την
Καστορίαν υπάρχει έπί τοΰ Τουρκικού σχολείου έπιγραφή τοΰ κοινοϋ
Όρεστιέων τω Σεβαστώι καί παρά τώ Μουστα μπέη Τζεμάλ επι-
τύμβιος λίθος ελλιπής του Κλεί[του κλπ..

Περί τό τέρμα τού 1912 προσεκολλήθη εις τήν υπό τήν διοίκησίν

μου στρατιωτικήν άρχαιολογικήν Οπηρεσίαν ό έφορος Παππαδάκης
διατελών εθελοντής στρατιοίτης τού 16ου συντάγματος· ούτος ήοεύ-
νησε τά περί τήν Κάλλιανην καί Καισαριάν έρείπια τής αρχαίας
Λιανής καί ευρε πολλά άρχαϊα, έτι δέ τά άπό Σόροβιτς, λίμνης Πέ-
τερσκου μέχρι Βεροίας ερείπια, ένθα πολλά έπίσης ευρεν,ων τινα άνε-
κοινώσατό μοι καί περί ων εΰθέτως θά διαλάβη αυτός.

Έν Έλασσώνι, τή 21η ϊανουαρίου 1913.

Απόστολος Σ. Αρβανιτόπονλλος.

Ε')' Αιτωλίας, Ακαρνανίας.

α'). Θέρμου. Ενταύθα έσκαψα παρά τήν νοτίαν στενήν πλευοάν
τού ναοΰ τού Απόλλωνος και έντός αυτού, άποβλέΑας εις τήν έξε-
ρεύνησιν τών παλαιοτέρων τοΰ ναοΰ κτισμάτων καί τήν έξακοίβωσιν
τής έποχής αυτών. Τά άποτελέσματα υπήρξαν ικανοποιητικά. Έβε-
βαιώθη, ό)ς έν "Ολυμπία, οτι κατά τήν Β' π. Χρ. χιλιετηρίδα υπό
τόν ναόν καί παρ' αυτόν ΰπήρξεν έν Θέρμω συνοικισαός έκ κτιρίων
μικρών καί μεγάλων, έλλειψοειδών, περατουμένων όρθογωνίως κατα
τό έτερον άκρον. Πέντε τοιαύτα άπεκαλύφθησαν νοτίως τοΰ ναού, έξ
ό;ν τά τρία επάλληλα, δύο δέ παρά τόν δυτικόν στυλοβάτην. Οί αί-
νιγματώΒεις άλλοτε φαινόμενοι πίθοι έδείχθη ότι ανήκον εις τοιαύ-
τας κατοικίας. ΙΙρός τούτοις απεκαλύφθη τελείως καί τό γνωστόν
παρά τήν ΒΔ γωνίαν μέγα ελλειψοειδές κτίριον. Τούτο καταλήγει
είς 7ΐαραοτάδας καί διαιρείται εις τρία 'Έχομεν άρα ένταύθα κιτά
τό μέσον περίπου τής Β' π. Χρ. χιλιετηρίδος πλήρες τό σχέΐιον
τής νοτίας πτέρυγος τού έν Όλυμπία βουλευτηρίου καί τόν άμεσον
πρόδρομον τοΰ μεθ' άψίοος ναοΰ. Ώς πρός τήν χρονολογίαν υπάρχει
ικανή βεβαιότης, διότι τό 2 μ. βάθους στρώμα τών κτιρίων παρέχει
πάντοτε προϊστορικά μονόχρωμα ό'στρακα, συνοδευόμενα δι' ολίγων
αρχαίων γεωμετρικών καί μυκηναϊκών, έξ ών τινα ευρέθησαν καί εις
τό μικρόν βάθος τών 040 Οπό τόν στυλοβάτην έντός του μελανού
στρώματος τοΰ άποδοθέντος εις μέγαν βωμόν. Έν τω αύτω δέ άδια-
ταράκτω στροίματι τοΰ βωμοΰ συνελέχθη καί τό λαμπρότερον εύρημα
της σκαφής, χάλκινον δηλαδή ευμέγεθες άγαλμάτιον θεάς, διάφορον
τών γεωμετρικών καί ένθυμιζον ίκανώς μυκηναϊκούς τύπους τών υστέ-
ρων χρόνων.

Εγγύς τοΰ χλωρίου Χρυσοβίτσας, 1 ώραν Α τοΰ Θέρμου, έπε-
ράτωσα τήν άνασκαφήν μικρού άγροτικοΰ ιερού, ούτινος τήν έξερεύ-
νησιν εινεν αρχίσει ό κ. Σωτηριάδης τώ 1908. Συνελέχθησαν ούτω
εις τό έν Θέρμω μουσεϊον ίκανώς πολυάριθμα πήλινα αφιερώματα.
Έκ τούτων μεγάλως ενδιαφέρουσα εΐνε σειρά μικρών πηλίνων άνα-
γλύφιον παριστώντων θεοξένια, καθ1 ά ό σχεδόν πάντοτε εύ'σαρκος θεός
είναι μόνος καί άνευ τινός ιερού ζώου έξηπλωμένος έπί κλίνης πρό
τοαπέζης πλήρους καρπών καί πεμμάτων. Σημαντικαί είναι καί αί
σειραί τών αρχαϊκών ειδωλίων τής καθημένης ή όρθιας θεάς κα! αί
νεώτεοαι τών υδροφόρων ή άπλών κορών. Παρά ταύτα δεν έβεβαιώθη
τό ό'νομα τής λατρευομένης θεότητος. Έκ κτιρίων διετηρήθησαν εν-
τελώς ασήμαντα ί'χνη.

Έν Θέρμω έξ άδιαγνοίστων συντριμμάτων άπετελέσθη τό μεγαλύ-
τεοον μέρος ομφαλού περιβαλλομένου διά ταινιών καί μεγάλου ό'φεως.

β '). Ακαρνανίας. Έκ τών έρειπίων τής Παλαίρου, τού Άνακτο-
οίου καί τού Θυρρείου έν Ακαρνανία κατέγραψα περί τάς 50 άπλας
έπιτυαβίους στήλας αετ' επιγραφών ονομάτων. Άλλ' έκτός τούτων
έν Θυοοείω άνεΰρον έν αύλή χωρικού καί δύο ώραΐα επιγράμματα εις
τόν Ποίαπον καί Πάνα έπί τού αύτοΰ λίθου, άναγνωσθέντα καί διά
 
Annotationen