DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1170#0035
MufeiMetailici Lib. I". 2p
■ A Pariter apudGrascos wixMwjot vocatur,qui pcr tcrravisccra mctalla scrutatur,
& jjlis pnrgaudis, & prarparandis opcram nauat: hinc apud Dioscoridem Jeqitur ^MetdL
fiiiaMkpyta, metalla effodioiquamuispermetaliurgurn I.atini incelliganc etiam I&rg"1
il]um,quicampanas,&alia instrtuncnta exmccalli.vconssat.Metallozcuticamar- ?*"*•
KmGardaniisintcrartesacq[|](i(itrasicpo^iit,^i!ii;i]l,i, quc inaccrisirnidismctaL.
lisversatur, inquircndum cst. alioquin MSTa^AsuiiaH/i^itfcst ars,qua;adinquircns.
daj&cJaboradametalkspccratrhinc «w«AA*'bi ScuitaMtw curiose scrutor, me. j^setl,Uic*
taphoradesumptaamctallorumindagatoribiiSivndcoriturwK^^ass^admetal-
ladamnor. DcindcMetallicadicuntur qua-ct:nq;admetalla spestarepossunt,&a "
Medicis quecunquc vchiaturaliter, vel artirkiose ex metailis resuitant ;vt apud
Dioscoridemir*api(e«J"VB.«'JA(:,5Jn, -,a}.>.y. iiempci-ctrana!ti;i:ii;:i-::,plumbi,a;ris.
-Insupcr MetalliaPJinio rbdinarmetalli nominantur,&anobisilla numismata,qurc ^Mtiia-
coronis pra>carijsappcnduntur,<W.;s/«- nuncupantur,quasimeca)lia,quoniamex ///«Wf
metallisconssentur. AcScmimetaliumcst ilIud,quodnaturammctaIli, &lapidis diUa,
'£ participat,GallisRusmacognominatum.Apyrometailumnonnu]lis cslaurum,ciim Jsusrmt
sitmetalIum,quodigni non consumitur ; vip cnim apud Gra;cos igncm significat. qmd.
Postremd Mctallophiton dcnotar lignum, quod natura planta?,&meralli potirur, Semi/ne-
' hocnullamradiccm,neq;ramoip:o!cj t, kd siiiipJKcstamii tmncos diucrsa: figura", taUitm.
quinonsuntereitimorea]iartimplat;tariim,sed per viscciaterra' strati.HocJignum t^yrom^
sossilenupcrfuitrcpertumin prouincia Vmbria;Itali>,&in tcrritorioTuderti Ci- titUum.
uitatis,quo dcligne mincrali Franciscns SteJIutus aperre, & dilucide pcrtraclauit. Jdetalk-
EPITHETA.
APVD Poetas tam graicos, quam latinos, metallnm ratione vatiarum qttali-
tatum,diuersa etiamepitheta estsortitum.primitus,quoniamper viscera
tcrra; varios producit venarum discursus, instarramorti arboris, ramosum
£ meraIIumindigitarunt;&Gra:cisdi×t vnMo%ttfit^quasi inmultaspartes di-
" nisum ob multipliccs venas,qua; inmetallifodinis obscruantur.Aliquandoratione
fuIgoris,ruriIum,& fulgens dixerunt metallum, & Dyonisio %i>vjt>Ra'<> vocitatur,csi
omnemctalliiminstarauri splcndcat. Rationccol"oris,fuIuUm, viridc,&croceum, ■
rarioncqualitatisdurum,&ratioj)egrauitatis pondcrosumnominarunt. Aristotc-
lesrcspiciensgenuinammetalli naturam,illudappellauit ofii!ot,tx.«plt,tinitir *$ Grxedepi-.
(Abto. scilicetfossiiejdurum&duetile.LatinialoconataH intcrdum horarumco- theta.
gnominarunt,DalmaticumaDalmatia rcgionelllyrica,de qua supcriusdii3um—* t" l'h. &
suit; Spartanum a Sparta vrbe nobilislima PcIoponcsi,Teinesa-um a Temesa vrbe__j sit.Ori.
agri Brutij olim a;riibdinis cclebrara, & hyperborcumamontibus Septentrionali-
bushyperboreis nuncupatis,quibusin Jociscopiosa mctalla oriuntur,&orieban.
tur. Alitcr Gratcis aloco natali,sed vniuersali vocatur %l!i>iet, ncmpc terrcltre,cjuia
ab vtcro terra; eruatur.Tandcm ab opibus, qua; ratione metallieoparancur, Dyoni-
sio grjcc appellatur B«TuV^BTOs,quast"immcnsasdiuitias possidens, similicer fm<
J)tf*«{,quasiasssucns diuitijs; cum •ivtpitua Grecis opjilentia dicatur, & dcilique
a^«Bni)tmutuum,cummctallumincausapermutatioiiisrerumclTc feracur.. . i
MYSTICA, ET MORALIA.
HVMAl-WE necesiitati metalla famulari non inficiamurinihiIominui,quiain
sacrislitterisfrequentiilime memorantur,asscrcndumest cum;Apost.ha;C
nonsolumadhumanaincomodi:a^i;i,i"tdctiu:idcxcmpliimmorumnobis . ■-. ■ -./
coccssa fuiisc; quapropter Iob insuis scriptis diuersasmetallorum origincs rcccnset, .
exquibus D. Grcgoriusin suo Moraiiii volumine,multaad mores cLristianos atti-
nentiadcsumplit.ln hac igitur mystica,&moralidostrinaeatenusmetalla cosidcra- ^'^■'■-
faimus,(iuatcnusIn vniuersaii,& in pcculiarimodo sumuntur.Rationcprimimcralia >"""> >"?&
inDiuinisDeumsiimmlignificat,admentemRicciardiincommctarijs sjmbolicis, cj/??->'-p-
C 3 nan c<<t">-
■ A Pariter apudGrascos wixMwjot vocatur,qui pcr tcrravisccra mctalla scrutatur,
& jjlis pnrgaudis, & prarparandis opcram nauat: hinc apud Dioscoridem Jeqitur ^MetdL
fiiiaMkpyta, metalla effodioiquamuispermetaliurgurn I.atini incelliganc etiam I&rg"1
il]um,quicampanas,&alia instrtuncnta exmccalli.vconssat.Metallozcuticamar- ?*"*•
KmGardaniisintcrartesacq[|](i(itrasicpo^iit,^i!ii;i]l,i, quc inaccrisirnidismctaL.
lisversatur, inquircndum cst. alioquin MSTa^AsuiiaH/i^itfcst ars,qua;adinquircns.
daj&cJaboradametalkspccratrhinc «w«AA*'bi ScuitaMtw curiose scrutor, me. j^setl,Uic*
taphoradesumptaamctallorumindagatoribiiSivndcoriturwK^^ass^admetal-
ladamnor. DcindcMetallicadicuntur qua-ct:nq;admetalla spestarepossunt,&a "
Medicis quecunquc vchiaturaliter, vel artirkiose ex metailis resuitant ;vt apud
Dioscoridemir*api(e«J"VB.«'JA(:,5Jn, -,a}.>.y. iiempci-ctrana!ti;i:ii;:i-::,plumbi,a;ris.
-Insupcr MetalliaPJinio rbdinarmetalli nominantur,&anobisilla numismata,qurc ^Mtiia-
coronis pra>carijsappcnduntur,<W.;s/«- nuncupantur,quasimeca)lia,quoniamex ///«Wf
metallisconssentur. AcScmimetaliumcst ilIud,quodnaturammctaIli, &lapidis diUa,
'£ participat,GallisRusmacognominatum.Apyrometailumnonnu]lis cslaurum,ciim Jsusrmt
sitmetalIum,quodigni non consumitur ; vip cnim apud Gra;cos igncm significat. qmd.
Postremd Mctallophiton dcnotar lignum, quod natura planta?,&meralli potirur, Semi/ne-
' hocnullamradiccm,neq;ramoip:o!cj t, kd siiiipJKcstamii tmncos diucrsa: figura", taUitm.
quinonsuntereitimorea]iartimplat;tariim,sed per viscciaterra' strati.HocJignum t^yrom^
sossilenupcrfuitrcpertumin prouincia Vmbria;Itali>,&in tcrritorioTuderti Ci- titUum.
uitatis,quo dcligne mincrali Franciscns SteJIutus aperre, & dilucide pcrtraclauit. Jdetalk-
EPITHETA.
APVD Poetas tam graicos, quam latinos, metallnm ratione vatiarum qttali-
tatum,diuersa etiamepitheta estsortitum.primitus,quoniamper viscera
tcrra; varios producit venarum discursus, instarramorti arboris, ramosum
£ meraIIumindigitarunt;&Gra:cisdi×t vnMo%ttfit^quasi inmultaspartes di-
" nisum ob multipliccs venas,qua; inmetallifodinis obscruantur.Aliquandoratione
fuIgoris,ruriIum,& fulgens dixerunt metallum, & Dyonisio %i>vjt>Ra'<> vocitatur,csi
omnemctalliiminstarauri splcndcat. Rationccol"oris,fuIuUm, viridc,&croceum, ■
rarioncqualitatisdurum,&ratioj)egrauitatis pondcrosumnominarunt. Aristotc-
lesrcspiciensgenuinammetalli naturam,illudappellauit ofii!ot,tx.«plt,tinitir *$ Grxedepi-.
(Abto. scilicetfossiiejdurum&duetile.LatinialoconataH intcrdum horarumco- theta.
gnominarunt,DalmaticumaDalmatia rcgionelllyrica,de qua supcriusdii3um—* t" l'h. &
suit; Spartanum a Sparta vrbe nobilislima PcIoponcsi,Teinesa-um a Temesa vrbe__j sit.Ori.
agri Brutij olim a;riibdinis cclebrara, & hyperborcumamontibus Septentrionali-
bushyperboreis nuncupatis,quibusin Jociscopiosa mctalla oriuntur,&orieban.
tur. Alitcr Gratcis aloco natali,sed vniuersali vocatur %l!i>iet, ncmpc terrcltre,cjuia
ab vtcro terra; eruatur.Tandcm ab opibus, qua; ratione metallieoparancur, Dyoni-
sio grjcc appellatur B«TuV^BTOs,quast"immcnsasdiuitias possidens, similicer fm<
J)tf*«{,quasiasssucns diuitijs; cum •ivtpitua Grecis opjilentia dicatur, & dcilique
a^«Bni)tmutuum,cummctallumincausapermutatioiiisrerumclTc feracur.. . i
MYSTICA, ET MORALIA.
HVMAl-WE necesiitati metalla famulari non inficiamurinihiIominui,quiain
sacrislitterisfrequentiilime memorantur,asscrcndumest cum;Apost.ha;C
nonsolumadhumanaincomodi:a^i;i,i"tdctiu:idcxcmpliimmorumnobis . ■-. ■ -./
coccssa fuiisc; quapropter Iob insuis scriptis diuersasmetallorum origincs rcccnset, .
exquibus D. Grcgoriusin suo Moraiiii volumine,multaad mores cLristianos atti-
nentiadcsumplit.ln hac igitur mystica,&moralidostrinaeatenusmetalla cosidcra- ^'^■'■-
faimus,(iuatcnusIn vniuersaii,& in pcculiarimodo sumuntur.Rationcprimimcralia >"""> >"?&
inDiuinisDeumsiimmlignificat,admentemRicciardiincommctarijs sjmbolicis, cj/??->'-p-
C 3 nan c<<t">-