DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.31191#0009
ażny był ten rok 1505. Na stolicy Jagiellońskiej zasiadał
vv wtedy król Aleksander, kanclerzem jego i doradcą był
mądry Jan Łaski, wojewodą krakowskim —- Piotr Kmita, którego
marmurowy posąg strzeże do dziś wrót wawelskiej katedry. Tego
to roku 1505 na sejmie radomskim postanowiono zebrać i ogłosić
zbiór praw w Polsce obowiązujących, który w roku następnym
ukazał się jako »Commune incliti Regni Poloniae privilegium«,
a powszechnie znany był pod nazwą Statutu Łaskiego. Cel sta-
tutu najlepiej określił sam król w jego potwierdzeniu W,: „Gdy
nie wszystkim było przystępne, co wszystkich obchodzi..., przeto
na tym Sejmie radomskim, na który ze wszystkich Królestwa
i państw naszych ziem prałaci, baronowie i posłowie ziem oraz
miast z rozkazu mojego przybyli, proszeni byliśmy głośno, aże-
byśmy całemu Królestwu wydali jeden zbiorowy przywilej obej-
mujący statuta w tym państwie obowiązujące, przez śp. przodków
naszych... wydane..., i abyśmy przywilej ten rozesłali po wszystkich
starostwach..., żeby znajomość jego z wyjątkowej powszechną
się stała.”
Tak więc dzięki Aleksandrowi i Łaskiemu Polska otrzymała
w latach 1505/6 pierwszy drukowany zbiór obowiązujących praw,
statutów, traktatów, unij z Litwą i przepisów postępowania sądo-
wego, słowem — podstawowy instrument publiczno-prawny, który
obowiązywał aż do końca niepodległości Rzeczypospolitej. Czym
był w skali ogólnopaństwowej Statut Łaskiego, tym dla miesz-
cżan krakowskich był w tym samym roku 1505 powstały Kodeks
5
vv wtedy król Aleksander, kanclerzem jego i doradcą był
mądry Jan Łaski, wojewodą krakowskim —- Piotr Kmita, którego
marmurowy posąg strzeże do dziś wrót wawelskiej katedry. Tego
to roku 1505 na sejmie radomskim postanowiono zebrać i ogłosić
zbiór praw w Polsce obowiązujących, który w roku następnym
ukazał się jako »Commune incliti Regni Poloniae privilegium«,
a powszechnie znany był pod nazwą Statutu Łaskiego. Cel sta-
tutu najlepiej określił sam król w jego potwierdzeniu W,: „Gdy
nie wszystkim było przystępne, co wszystkich obchodzi..., przeto
na tym Sejmie radomskim, na który ze wszystkich Królestwa
i państw naszych ziem prałaci, baronowie i posłowie ziem oraz
miast z rozkazu mojego przybyli, proszeni byliśmy głośno, aże-
byśmy całemu Królestwu wydali jeden zbiorowy przywilej obej-
mujący statuta w tym państwie obowiązujące, przez śp. przodków
naszych... wydane..., i abyśmy przywilej ten rozesłali po wszystkich
starostwach..., żeby znajomość jego z wyjątkowej powszechną
się stała.”
Tak więc dzięki Aleksandrowi i Łaskiemu Polska otrzymała
w latach 1505/6 pierwszy drukowany zbiór obowiązujących praw,
statutów, traktatów, unij z Litwą i przepisów postępowania sądo-
wego, słowem — podstawowy instrument publiczno-prawny, który
obowiązywał aż do końca niepodległości Rzeczypospolitej. Czym
był w skali ogólnopaństwowej Statut Łaskiego, tym dla miesz-
cżan krakowskich był w tym samym roku 1505 powstały Kodeks
5