Andreae, Johann Heinrich : Basilica Carolina, opus grande, non homini, sed deo praeparata habitatio ... duobus a Carolis genuinis divi Caroli M. posteris ... Mannhemii Palatina in metropoli aedificata: a Carolo Philippo e ducali domo Neoburgica ... inchoata: a Carolo Theodoro e ducali domo Neoburgico-Solisbacensi ... consummata ([Mannheim], [1760])

BASILIGE CAROLIN1
CHQRUS.
EXEGESIS HISTORICA.
Ars adifimTertig, Penetrale eft, intimumPatrisfamiiias cum prolilms conciave*
supellessiii pretiofiori rcponenda iocus, qnb twn cuiiibet, sed nonnisi Patri, Jibe-
ris, etqui dedomosunt, conceditur ingrejfus. SANCTUM SANCTORUM
Saiomon tertiam TempJisuipartem dixii, II. ParaJip. III. v. 8- Hic sub aiis Che-
rubimrepojita quiescebat Arca Fcederis, neminique nisi Pontisici per annmn semel
brtroiresas e?~at, ad adoiendum in Aitari aureo Tijy?niamatis incensum. Christi Ecciefia Jjanc pau
tem Tempiorumsuorumsacerrimam CHORUMmmcupat, veJ SANCTUARIUM. Hnc CJcricis
tantumadexercendasacra Ordinis sui munia, ojficiumque divinum Horis Canonicis decantandumpa-
tet aditus; Laicis, cujusvis etiam dignitatis, excJufis. In centro CJjori eminet AJtare Majus, pre-
tioso subconopao, sujfuieientibus quatcniosad anguJoscolumnis vei aresufis, veJ cafis marmore,
Hic in mensd iapided Sanclijfimum Eucharistia Sucramentum in Liturgid consecratur, dispensatur&?
aJJervatur decentijjimoin Tabernacuio adpeipetuam lampadem, adLatria/nsideiium publicam, &
insirmorum necejjitatcm. Hic Episcopi CatJjedra Pontificaiis, &soJiumfub umbelld, inter Presby-
terorumsubseJJia hemi-cycJi informam dispofita &c. &c. Pone CJjorum in Diaconio, veJ Sacrario
pretiosa Ecclefia supeJJex veftiaria, iibraria, atque thesauraria scrvmis condita ajfervatur.
CHORUS BASILICJEnoftra CAROLINJEfimiJi cuitu, ordine, majeftatefe commendaU
Pedes in Jongitudinem numerat tres quinquaginta; secundum iatitudinem duos minus, centum in
aJtum. Pavimentum marmore candido & nigro instratum, gradibus Navi subJimius quaternis.
CanceJJi, qui areamChori reiiquamab Ari majore separant, & accubituris ad Eucharisiia ccenam
pofitisunt, ex marmore itidem se&i. Spatium semi-circuium ejformat septenis utrinque peJhcidum
seneftris. CoJumna ociona marmorerursus variegato & AJabaftro iucruftata fornicem suftinent,
opere pJastico conchis distinclum, ciijus in thoio DiviniffrmumjESU Nomen convoJantibus abAn-
gelis adoratmn, aureos per gyrum radios quaqua versum disfundit. Porta utrmque non bumiJes,
e Sacrario ad Aramvalvispatentibus accejfum prabent sacerdotibus, qtiarum in projesiuris Odea
utroque ex iateresereniffimorum Principum, auro &f arte fcuJptorid ilJusij. Diaconii, quod vete»
ribus crat, Jocum, Camera tripJex (Sacristia nobis dicitur) obtinet, spatio peramplo & capaci;
ubi saccrdotibus ad aram procefjuris sacra inftemuntur veftes; twn EccJefia supeJlex, CajuJa,
Daimatica, TuniceJJa&c. Hierotheca, Caiices, Lipfanoibeca reponuntur, Quadum comme-
vioramus, novum Palatina iargitatis damus argumentum; qua, ne Choro deefsent ornamenta,pro~
vidit: neveftimentis divinisque ojficiis iocus, Basiiica no/ira Chorum, ed, quam descripfimus,sor-
ma omatusqtie dignitate conftruxit. Percensere minutatimfinguia non iicet: Tabulam, Jiiubet>
aut adisicium cordm ipsiim inspice.
EPIGRAMMA.
ESto procul vanum vulgus! procul esto profanuml
San£tis San&orum non nisi san£h patent.
Numinis hic Domus, & Sedes: hac regnat in Aula
Majestas minimo maxima clausa throno.
Quam licet obnubit Panis velamine Mysta;
Luce tamen prodit sanda, docetque Fides.
CreditHomo^ videt Angelus, exhorrescit Avernus:
Ante DEum, Dominum stantque cadiintque stium.
Huc immunde cave propies; DEus ignis adurens.
Labe prius mentem, pulvere terge pedes.
Sic mundus Divis sociare, & Numen adora>
Cui soli Domino ssectitur omne genu.
I 2 BASI-