Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Andreae, Bernard
Plinius und der Laokoon — Mainz am Rhein, 1987

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.14998#0030
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
18

BERNARD ANDREAE

mentarios, statuarios, pelliones, coriorum infectores, ab igne
aut ex ferro vitae subsidia quaerentes).

SCHOL. HÖR. ars 32 (Aemilius ludus locus dicebatur, in
quo Aemilius quidam gladiatores suos habuit. Circa hunc
ludum Imus erat quidam statuarius).
SCHOL. IUV. 8,103 (Phidias statuarius fuit).
HIER, epist. 57,7,5 (et dixit dominus ad me: proice illud [sc.
triginta argenteos] ad statuarium, decorum pretium, quod
adpretiatus sum ab eis. Et tuli triginta argenteos et proieci eos
in domo domini ad statuarium); in Zach. 3,11,13 (= Corp-
Christ LXXVI A p. 857 lin. 354f.: Pro nkäaxtj atquefictore,
statuarium olim interpretatus sum, verbi ambiguitate com-
pulsus, quod statuarium fictoremque uno sermone significat).
VULG. II Par. 3,10 (Fecit etiam in domo sancti sanctorum
cherubin duo opere statuario et texit eos auro). Zach. 11,13
(vgl. oben HIER, epist. 57,7,3).

AUG. quaest. hept. 5,4 p. 371,18 (... si verbi gratia fiat sta-
tua vel simulacrum habens effigiem humanam, non tarnen
alicuius hominis exprimantur liniamenta, sicut pictores vel
statuarii faciunt intuentes eos quos pingunt seu fingunt).
PS. HIPPOCR. diaet. 1 lin. 282 (C. Deroux - R. Joly, La
version latine du livre I du traite pseudo-hippocratique Du
Regime. In: „Lettres latines du Moyen Age et de la Renais-
sance" [Hrsg. G. Cambier, C. Deroux, J. Preaux; Coli.
Latomus 158, 1978]).

COD. THEOD. 13,4,2 app. = IUST. 10,66,1 (Artifices ar-
tium, Brevi subdicto comprehensarum, per singulas Civitates
morantes, ab universis muneribus vacarepraecipimus: Archi-
tecti . . . Lapidarii . . . Pictores, Sculptores . . . Statuarii. . .
Marmorarii. . .).

MARCELL. COM. chron. MGH, AA 11 p. 97, 510,1

(Simulacrum aeneum in foro Strategii super fomicem residens
et comu copiae Fortunae retinens incendio proflammatum est
conbustumque amisit brachium, quod tarnen statuarii conti-
nuo solidarunt).

G. Goetz, Corpus glossariorum Latinorum I (1923; Nach-
druck 1965) 246 (statuarium. basis).

G. Schmitz, Commentarium Notarum Tironianarum
(1893; Nachdr. 1968) Taf. 100 (statuarium).

H. Dessau, ILS 7684 (L. Vetteni L. I Anterotis aerari
statuarii?]). Dessau a. O. Index 742.

Annee Epigr. 1955,56 Nr. 178 (. . . naviculariei Ostienses
quod isprimus simulacrum statuarium . . .). 1980,92 Nr. 376
(L[ucius] Abius L[ucii] l[ibertus] Eros scalpto[r] statuarius,
Her[culi] Cur\ind\ v[otum] s[olvit] l[ibens] m[erito]).

s. Anm. 3.

s. Anm. 2,1.

S. Ferri, Plinio il Vecchio, Storia delle arti antiche. Testo,
traduzione e note (1946) 242.

H. Lausberg, Handbuch der literarischen Rhetorik (1960)
346 § 690.

K. Schefold, Die Wände Pompejis (1957) 40; E. Simon, AA
1984, 649 f. Abb. 3.

Schefold a. O. 135; F. Magi, II ripristino del Laocoonte,
MemPontAcc IX 1 (1960) Taf. 9.

G. Lippold, Zur Laokoongruppe, Jdl 61/62, 1946/7,
88-94.

Lausberg a. O. 198 f. § 371.

Es ist wichtig festzuhalten, daß die neue Deutung des
Plinius-Zitates, die auch ohne alle Voraussetzungen allein
aus der exakten Übersetzung des Textes heraus hätte gefun-
den werden können, erst erwogen wurde, als der Wissens-
stand des Plinius wieder erreicht war.

Chr. Landwehr, Die antiken Gipsabgüsse aus Baiae. Grie-
chische Bronzestatuen in Abgüssen römischer Zeit (1985).

Daltrop, Laokoongruppe Anm. 79.

Die Ubersetzer der neuesten lateinisch-deutschen Ausgabe
im Heimeran Verlag, Tusculum-Bücherei, bei der Buch 36
noch aussteht, R. König und G. Winkler, erklären: „Ein so
schwieriges und umfangreiches Werk stellt den Übersetzer
vor Probleme, die nicht immer restlos zu lösen sind.
Vieles wird — wohl für immer — mit einem Fragezeichen
versehen sein".

AA 1984, 652.
 
Annotationen