Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Your session has expired. A new one has started.
Metadaten

Arbanitopoulos, Apostolos S.
Graptai stēlai Dēmētriados-Pagasōn — Athen, 1928

DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0116
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
ια —3) Ίατορία τής Δημητριάδος προοηρμοαμένη προς τα περιαωθέντα μνημεία

109

Β' κατά τοϋ μνημονευθέντος δουκός Ιωάννου τοϋ Α''.
Αναφέρεται δε ή πόλις και εν ετει 1299. Ότι 6 Μανουήλ
κατέλαβεν αυτήν και εσχεν όός όρμητήριον, λέγει και Γεώρ-
γιος ό Άκροπολίτης - «καταλαβών οΰν τον της Δημητριά-
δος χώρον ό Μανουήλ κάκεϊθεν τοις μεν τών οικείων
γραφαΐς παρασημήνας την αύτοϋ εφοδον, τους δε υποθέλ-
ξας ταΐς ύποσχέσεσιν, ου δια πολλών συνηθροίκει τών
ήμερων περί αυτόν στράτευμα, ήρξέ τε Φαρσάλων και Λα-
ρίσης και Πλαταμώνος και τών περί αυτά».

Περαιτέρω εν ετει 1324 ό Πιρή 'Ρεής σημειοϊ τον τόπον
κατοικούμενον, άλλ'ούδέν δνομα αναγράφει επί τοϋ γεωγρα-
<Ι ικοΰ αύτοϋ πίνακος, ούτε εν τω κειμένω, ώς βέβαιοι ό
Ο. Μηππ παρά ΡΓβάποΗ ε. ά. σε/ν. 243. Κατά δε τον Βιΐβίο
ν ΙΛίιοΙΐ :! αναγράφεται τις περί το τέρμα της περιό-
δου τών Καταλάνων, κατά το έ'τος 1380, ώς κόμις τΓ/ς Μή-
τρας ένταϋθα.• νοείται δε Μήτρα ή Λ ι/μητριάς, συγκεκομ-
μένους έξενηνεγμένη κ</.τά την καΐ νϋν γενικήν συλ'ήΟειαν;
καθ* ην και Μητρός αποκαλείται κοινώς ό Δημήτριος- οί.
ξένοι τότε άνέγραφον και έλάμβανον εις χρήσιν τάς υπό
τοϋ Έλληνικοϋ λαοϋ έκφερομένας ονομασίας, ας και διέ-
στρεφον κατά την εαυτών κατανόησιν, προσαρμόζοντες προς
την γλώσσαν αυτών, ώς π. χ. το Εύριπος εκ κοινής τών
τότε Ελλήνων προφοράς "Εγριπος ή Νέγριπος (πρβ. Ναύ-
πακτος-'Έπαχτος, Νάξος-"Αξος, "Ιος-Νι<>ς, ώμος-νώμος κτλ.)
έγένετο Ε(/Ηρο, και ένεκα τής γέφυρας Ε()νίροηίβ, καί
περαιτέρω, παρετυμολογικώς προς το ηβ§νο, Νβφνοροηίβ,
έξ ου τύ νϋν εν χρήσει έπώνυμον Νεγρεπόντης- ομοίως " Υπάτη
(Ύπατα) ή Πάτα-Πάτρα, Νεαι Πάτραι, Πατρατζικ κττ..

Καταληφθείσης δέ τής Θεσσαλίας περί το έτος 1390
υπό τών Τούρκων, ή Δημητριάς εξακολουθεί υπάρχουσα και
μνημονευομένη ώς ε"δρα επισκόπου, υπό την άρχιεπισκοπήν
Λαρίσης• εννοείται όμως ότι από λίαν παλαιοτέρων χρό-
νων θά ήτο έδρα επισκόπου '• «μαίνεται δε ότι επί Τουρ-
κοκρατίας μάλιστα ό επίσκοπος Δημητριάδος διέμενε, κατά
τό θέρος τουλάχιστον, επί τοϋ υπερκειμένου τοϋ Βόλου
βουνοΰ, όστις ονομάζεται Επισκοπή, και έχει άξιόλογον
έκκλησίαν μετά περιβόλου• διατηρούνται δ' εκεί και ίχνη
ετέρων μεσαιωνικών οίκοδομημάτων " και οί τελευταίοι
δ' επίσκοποι επί τών ήμερων ημών διεθέριζον εν τινι τών
υπερκειμένων τής Επισκοπής ταύτης χωρίων ';• κατά δέ τόδε
το έτος ό νϋν Δημητριάδος Γερμανός Μαυρομμάτης εκτισεν
εν Βόλφ ιδίαν Επισκοπή)• ιιετ' έκκλησιόίου τοϋ Νέου Αποστό-
λου. Αναγράφεται δέ υπό τοϋ Τθί]ΐποη 7 και ώς αρχιεπισκοπή
επί τίνα χοόνον ή Δημητριάς1 επίσκοπος δέ αυτής ονομάζεται
τις εν ετει 1Γ>(!4• τώ δέ 1639 αναφέρεται ό Κάλλιστος επί-
σκοπος αυτής Ν, καί τώ 1721 έτερος παρά τώ αύτώ Γίθ^υίθΠ

') Παχνμέρης 1!' 69-71.

-') Σελ. 1)1 -Η2 (στερ. έκδ.)• πρβ. ά'νίο τα κ«τά τό έτος 1283 ση-
μειούμενα γεγονότα.

) ΙιΟβ Ν&νβΓΓΟδ 011 0-ΓΘ0Χ8 κτλ. σελ. 220 262.

') Γεώργ. Κύπρ. σελ. 78 (στερ. Ικδ.) τή Λαρίση της Έλλάδοςι
ά δ Δημητριάδος).

) Βλ. Πρακτικά 1910 σελ. 202-203.

") Περί τοϋ συμβάντος τψ 14(>Ι> έν Θεσσαλία μεγάλου λοιμοΰ,
βλ. Ργ§. ΗϊδΙ. (ιΓ. V σελ. 160, έ'νθα όμως δεν λέγεται τι ειδικώς
περί Δημητριάδος• έν τω χωρίω Μακρυχώρι παρά τους Γόννους
οί κάτοικοι άνεκοίνωσάν μοι έκ παροδόσεως περί τοϋ λοιμοΰ, όστις
«έγινε λίγα χρόνια, όντας έπάρθη η Πόλι».

7) Οπβιΐδ 01ιπ8ίΪ3ηαδ Γ' 983 και Β' 111.

8) Ούτως άνέγνων την έπ'ι της Επισκοπής έπιγραφήν ό Δη-
μητριάδος Κάλ(λ)ισ(τος) και κτήτορ τής εκκλησίας• ζρΜ'ζ»• βλ.
Ποακτικά 11110 σελ. 20.-5- ό \ν&οβ έν ,ΙοιιπιαΙ οί' ΗβΠ. 8ίιιά.
1 !>()(> σελ. 155 άναγινώσκει ολίγον διαφόρως- αί ύπ'αΰτοϋ ανερμή-
νευτοι άφεθεΐσαι έπιγραφαί επί ανάγλυφων δύνανται να άναγνο)σθώ-

τόμ. Β' σελ. 111. Τέλος τώ 1740 βέβαιοι την υπαρξιν αυ-
τής και αναγράφει ώς Δημητριάδα-Πϊηιίιΐ'ί&ά& επί τοϋ
γεωγραφικού πίνακος ό αυτός Τβ^αιβιτ επίσης ό Μελέτιος
τώ 1728 και ό Γαζής τώ 1807 άναφέρουσι την έπισκοπην
Δημητριάδος9. Διατηρείται δ'έτι ή θρησκευτική αΰτη αρχή
υπό τό αυτό δνομα, γνωστόν ου μόνον παρά τοις έγγραμ-
μάτοις, άλλα και παρά τω λαώ, όστις ονομάζει όμοίοκ
τον έπίσκοπον ό Δημητριάδος» ή ό άγιος Δημητριάδος .
ή απλώς «ό δεσπότης .

Τών δ' Ευρωπαίων περιηγητών, τών περιελθόντων την
Μαγνησίαν, ό Ι)θ(1\νθ11 ι0 αναγράφει τω 1819 την Δημη-
τριάδα επί τής άληθοϋς θέσεως αυτής, επόμενος βεβαίως
έγχωρίω τινί παραδόσει, διότι αρχαιολογικός γνοισεις, μά-
λιστα τοπογραφικός, κέκτηται ό περιηγητής ούτος ουχί
πολλάς, ουδέ λίαν σαφείς• όντως δέ πολλοί τών έπιχωρίων,
τών κληρικών μάλιστα, ουδέποτε θά άμφέβαλλον περί τής
άκριΟοΰς θέσεως τήα Δημητριάδος μέχρι τοϋ έτους 1835* διότι
ή πόλις αΰτη κατωκεΐτο συνεχώς από τής κτίσεως αυτής,
καίτοι κατά τάς τελευταίας εκατονταετηρίδας ύπ' ολίγων
κατοίκων, νϋν δέ ύπ' ελαχίστων, μονίμως όμως διαμενόν-
των εκεί έν τω όρμω «Ταρσανά-» όός ναυπηγών, καί τίνων
ου μακράν τής θέσεως ταύτης («ς κηπουρών.

Άλλ' άτυχης γνώμη τοϋ άλλως πο?αηιαΟεστάτου καί
οξυδερκούς Βθαίίβ11, μετέθεσεν έκτοτε τήν Δημητριάδα έκ
τής άληθοϋς θέσεως αυτής εις τήν επί τοϋ βουνοΰ «Γορίτσας
άρχαίαν πολίχνην επεκράτησε δέ άπ' αύτοϋ ή μετάθεσις
τοσούτον μονίμοκ και βαθέως, ώστε ουδείς, πλην Νικολάου
τοϋ Μάγνητος '-', εξέφρασε τίνα άμη)ΐ6ολίαν περί τούτου,
εως ού αί ήμέτεραι άνασκαφαί, από τοϋ έτους 1907 γενό-
μεναι, και αί έκ τούτων προκύψασαι καί αμέσως εκφρα-
σθείσα! πολλάκις ύπ' έμοϋ Οπό τοϋ 1908 άμφιβολίαι περί
τής αρχαίας παραδόσεως, ώς προς τάς Παγασάς καί τήν
Δημητριάδα, διέσεισαν τήν γνώμην ταύτην τη τολμηρά δέ
καί εύστοχο) επικουρία τοϋ Βοΐοοίΐ, έν τέλει τοϋ έτους 1911
γενομένη, έρευνήσας έκ νέου τους τόπους τώ 1!)12, απο-
κατέστησα τήν πόλιν τοΰ βασιλέως Δημητρίου έν τή άλη-

σιν ή Μακρι(νί) τισσα Μ(ήτη)ρ θ(εο)Γ>• [| Ί(ησοΰ)ς Χ(ριστό)ς καί
όξεΐ(α) έπί/σκεψις»' αύται θά έχαράχθησαν κατόπιν επί τών αρχαιο-
τέρων ανάγλυφων.

:') Γεωγραφία παλαιά κ<ά κέα Α' σελ. 442' ό Ζωοιμάς Έαφιγ-
μενίτης έ\' τώ ήμερολογίω αύτοϋ «Φήμη τοϋ 1886 Β' σελ. ι>-1(>
αναγράφει λεπτομερώς τους επισκόπους Δημητριάδος από τοϋ έτους
ΙΤ'.ΙΗ καί εφεξής- και έν 1887 σελ. 68-69 σημποΐ τίνα περί τής
ιστορίας τής Δημητριάδος τών μέσων αιώνων, ατινα όμο>ς δέονται
επιστημονικής εξακριβώσεως.

'°) Λ ίοιιΐ' ΟίΓοιι,^'Ι] ΟτΓθβΟΘ τόμ. Β' σελ. 86-87. Έν τή επι-
μελέστατη υπό Κοπι αναγραφή έν .ΤΟ IX - σελ. XXVII τών
νεωτέρων περιηγητών δεν αναφέρεται ούτος.

") Ττανβίδ ϊιι Χοΐ'ίΐι. (τΐ•. IV σελ. 368• προ αι'τοΰ ό Φιλιπ-
πίδης και Κωνσταντάς έν τή «Γεωγραφία» αυτών σελ. 211-212 ανέ-
γραψαν τήν Δημητριάδα ώς έπί τοΰ βουνοΰ «Γορίτσας* κειμένην
τήλ' γνώμην όμως ταΰτην θά ήγνόει κατά πάσαν πιθανότ)]τα ό Γθαίίθ.

'2) Βλ. άνω σελ. (54 και σημ. 8" ό Β. Στάης φαίνεται ότι έ'ξέ-
φρασεν έν ετει 1901 τήν γνώμην ότι έπί τοϋ λόφου τοϋ Διμη-
νίου» εκείτο ή '7οΜκός• διότι ΰπό εντοπίου λογίου τοΰ Βόλου έν τώ
Παραρτήματι τοϋ ΙΊρομηθέίος τοΰ ύπ'αριθ. 154 φύλλου τοϋ 1901»
σελ. 113 γράφεται ότι «τό άστυ τής Ίωλκοϋ (ενν. εκείτο έπί τοΰ λό-
φου «Διμηνίου»), τής γνώμης ταύτης έ'ξενεχθείσης, ώς τουλ,άχιστον
άνηγγέλθη δια τών εφημερίδων, παρά τοΰ διενεργοΰντος τάς έν
λόγω άνασκαφάς εφόρου τών αρχαιοτήτων κ. Στάη κτλ.>• μάλλον οί
έκεΐ θολωτοί τάφοι, θά έξέφρασεν ό Στάης τήν ύπόνοιαν, ότι άνή-
κουσι τή Ίωλκώ τής μυκηναίας περιόδου, όπερ φαίνεται μοι ορθόν.
(Ή άκριδής θέσις τής σημειώσεως ταύτης είίρηται έν τοις προειρη-
ιιένοις άνω έν σελ. 69 σημ. 2' παρεισέφρησε δ' ένταϋθα).
 
Annotationen