DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0119
112
Α. Α
ι αναακαφαι και- ερευναι
πτωσις• δέον όμως λ'ά λάβω μεν ύπ' όψιν δτι ή συνάντησις
τοϋ Αιμιλίου μετά των δέκα έγένετο εν Απολλωνία τη
Μακεδόνικη, όπου μετέβη οΰτος εκ Δημητριάδος, περατώ-
σας την άρχαιολογικήν αύτοΰ περιοδείαν ανά την Νοτίαν
Ελλάδα1- εν τη τελευταία δε ταύτη πόλε ι διατριβών, συνην-
τήθη μετά τοϋ Όκταθίου, και τους μεν άλλους πάντας άφεις
εκεί, αυτόν δε λαβών μεθ' έαυτοΰ', άνεχώρησεν εις 'Απολ-
λωνίαν καΐ Αμφίπολιν ούδ' έπέστρεψεν έκτοτε εις Δημη-
τριάδα, άλλα διά της Ηπείρου μετέβη εις 'Ρωμην. Δεν
ύπήρξεν άρα περίπτοοσις προτέρας συνεννοήσεως τοΰ Αιμι-
λίου μετά των δέκα.
Οΰτω λοιπόν υποχρεούμενα, συμφώνως τη πληροφορία
τοϋ \ιοδά)ρου, νά ύπολάβωμεν οτι εξ Απολλωνίας ή Αμφι-
πόλεως εστάλη, κοινή συνεννοήσει τοϋ ίδόντος την Δημη-
τριάδα Αιμιλίου και των πρεσβευτών διαταγή, ίνα κρημνι-
σθώσι τά τείχη της πόλεως• υπήρχε δέ στρατός των 'Ρω-
μαίων έν λημητριάδι, ό αφεθείς υπό τοϋ Αιμιλίου, οηΐΐΐΐ-
άμεσως μετά τούτο άναγραφήν της υπο τοϋ αυτοϋ έπιτιμη-
σεως τοΰ Σολπικίου, διότι οι στρατιώται αύτοϋ εν Άμφι-
πύλει, παρασκευάζοντες τά εαυτών χειμάδια, άφήρεσάν τινας
κεραμίδας εκ τοϋ τείχους, τη έγκρίσει αύτοϋ, ας ό Αιμίλιος
διέταξε νά έπαναγάγωσιν εις τήν προτέραν αυτών θέσιν δ• ή
κρήμνισις των τειχών της Δημητριάδος, παρατιθεμένη τη
περί τίνων κεραμίδων της Αμφιπόλεως φιλευσπλάγχνω με-
ρίμνί] τοϋ αρχιστρατήγου, θά παρήγεν έντύπωσιν κωμική ν
τω άναγινιοσκοντι.
Έντύς άρα τοΰ χειμώνος τοΰ έτους 168 π. Χρ.ι; έκρη-
μνίσΟησαν τά τείχη της Δημητριάδος, θεωρούμενης ορθώς
υπό τοϋ Διόδωρου κατ' ούσίαν Μακεδόνικης της πόλεως
ταύτης και πρώτης των εν τω βασιλεία) της Μακεδονίας-
προς τοιαύτην άπόφασιν κύριον λόγον θά έσχον οι 'Ρο>-
μαΐοι το εαυτών συμφέρον, φοβούμενοι και πάλιν έπανά-
στασίν τίνα- διότι ετέρα σημαντική αφορμή ούτε διαφαίνε-
ται που, ούτε θά ήτο λίαν ισχυρά, και αν ύπήρχεν, άφ' ου
Εϊκών 117. Πύργος έπηυξημένος υπέρ τήν Φεραϊκήν πύλην κατά την άνο) άκρόπολιν της Δημητριάδος. Ε-Ε' = Γ] εξωτερική
έπένδυσις- ε-ε' ό εσωτερικός πύργος τοϋ Δημητρίου• Γ γωνιαίος λίθος τοϋ εσωτερικού πύργου μετά καθέτου
βαθείας λαξεύσεως. παρενΐεθβΐς έν τω ίπηυξημένω πύργω ιός απλούν μέλος τοίχου.
Ιηι* &1ΪΪ8 οηΐΪ88Ϊε, ώς εΐπεν ό Λίβιος, όστις περιέργως
ουδέν λέγει8 περί τοϋ γεγονότος τούτου της κρημνίσεως
των τειχών, καίτοι άλλων πόλεων καταστροφάς ανέγραψε
πρό τε τοϋ γεγονότος τούτου και μετ' αυτό• ϊσως όμως ή δεν
είχεν αίτίαν τινά νά άναφέρη ', ή έθεώρησεν άσύμφορον
τήν ενταύθα παράθεσιν της κρημνίσεως τών τειχών τοσαυτης
και τοιαύτης βασιλικής πόλεως υπό τοϋ Αιμιλίου, και τήν
ι) Περί τάς αρχάς σχεδόν τοΰ φθινοπώρου ?|ρξατο της αρχαιο-
λογικής περιοδείας αυτοΰ ό Αιμίλιος• πρ6. Α16. 45 27-28 Ϊ1& ρο-
Γίΐο•ι•£ΐί3 Οτ&θοϊ& ... ΟθΐιΐθίπΒάθΐυ οαιπ ΐ'βνοΐ'ΐϊίιιι•... ΐρδβ οοπ-
νβηίο Οη. Οοί&νϊο Πθΐηθίτΐ&οΐβ, ροβΐηυ&ιη ίατηα αββίάϋ
ίναίβΜΒββ ίαηι νηατβ άβββηι Ιβράίθ8, οηιηίοιίδ ηΐϋδ οιηΪ88Ϊ«,
ΛροΙΙοηϊ&ιη &ά βοδ ρβι^ϋ
'-') Διότι έν 'Αμφιπόλει ό Όκτάβιος ούτος μεθηρμήνευσεν ελλη-
νιστί τον υπό τοΰ Αιμιλίου έκφωνηθέντα λόγον Λίβ. 45 2ί> 113111
θί ίρ8β αάβναί (ενν. ό Οη. Οοίανϊαβ)• ϊσο)ς ή φράσις αΰτη δηλοΐ
οτι, ολίγον μετά την άναχιόρησιν τοΰ Αιμιλίου διαμείνας έν Δημη-
τριάδι ό Όκτάβιος, μετέβη εις Άμφίπολιν- λοιπόν έκ τούτου ήδύ-
νατο νά θεωρηθή εκτελεστής της τών τειχών της Δημητριάδος κρη-
μνίσεως αυτός ό Όκτάβιος, εντολή βεβαίως τοΰ ΑΙμιλίου.
:;) Το νά θεο>ρήσωμεν διεφθαρμένον τό οηιηίΐηι» αΐίίβ οιιιίχ-
8Ϊ8 έκ τίνος ίηη?'Ϊ8 ΜνΜα (1%τηΙ%8 ή ομοίου, θά ήτο δυσχερές,
καίτοι παλαιογραφικώς έ'χει τινά λόγον.
4) Πάσας τάς μνημονευθείσας διαρπαγάς και κρημνίσεις τειχών
πόλεων δικαιολογεί ό Λίβιος, αναγραφών οπωσδήποτε τάς αιτίας,
αϊτινες έπέβαλλον δήθεν τήν τιμωρίαν.
οι κάτοικοι αμαχητί παρέδοσαν τήν πόλιν, ώς ήκάσαμεν
άνω σελ. 104. Τούτων οΰτω γενομένων, εγείρεται τό ζήτημα
περί τοΰ αν ή έπαύξησις τών άνασκαφέντων πύργωΑ', και
ή ένιαχοΰ επισκευή τών τειχών, έτελέσθη προ της ώς άνω
καθυβρισμένης κρημνίσεως ή μετ αυτήν, και πότε και υπό
τίνων και διά τίνα λόγον.
Ή προχειρότερα προς ταϋτα άπάντησις θά ήτο δτι μετά
τήν κρήμνισιν τών τειχών έτελέσθησαν τά άνω• αΰτη δέ
υπήρξε καΐ ημών ή πρώτη εικασία και τοϋ Α. Κβίηαοΐι 7,
άναγράψαντος χρόνον τήν έπι Φιλίππου τοϋ Ανδρίσκου έν
ετει 147 π. Χρ. έπανάστασιν, και έκτελεστάς τήν εκεί συγ-
κεντρωθεΐσαν 'Ρωμαϊκήν φρουράν αλλά τά τότε συμβάντα
"') Λίβ. 45 28 ηαοα... ΐιιάαΐδϊδδθΐ; ιηϊΐϊιίυιΐδ, αί ηιιά&Γβ ίβ-
οα1Ϊ8 ιηιιΐΌ8 αεοΪ8 3(3 ίΘοβηάίΐ Μυθπι&οιιίει 8α& ρ&ίθΓθίιη•.
ΓβΐοΓπηαβ ίθ^αΐ&δ θί Γθίίοί ίβοί», δίοαί ίιΐθΓαηΙ, ϊαβδίί.
'') Εν ταΐς έκδόσεσι τοΰ Λιβίου αναγράφεται περί τών γεγονό-
των τούτων τό έτος 1(57 π. Χρ., επειδή εΐχον κατασταθή οι διά τό
έτος τοΰτο νέοι ύπατοι- άλλ' ή μάχη τής Πΰδνης έγένετο κατά τό
πρώτον δεκαήμερον τοΰ Ιουλίου τοϋ έτους 108 π. Χρ. {Λίβ. 44 3Η)•
τό φθινόπωρον τοΰ αΰτοΰ έτους περιώδευσεν ό Αιμίλιος τήν Ελλάδα-
κατά τάς αρχάς τοΰ χειμώνος μετέβη εις Άμφίπολιν έν τω μεταξύ
δέ χρόνω εΐχον κατασταθή οί νέοι ΰπατοι. διά τό έτος 167 π. Χρ.- ή
κρήμνισις άρα τών τειχών τής Δημητριάδος συνέβη τον χειμώνα
τοΰ 168 π. Χρ..
7) Κβναβ &Γθ1ΐθθ1θο•. 1913 Ι σελ. 1!) σημ. Γ 6λ. και Πρακτικά
1908 σελ. 205 και 220-221.
Έτνπώΰτ) τ$ •'<'■ •'<• Ι!>ΚΊ.
Α. Α
ι αναακαφαι και- ερευναι
πτωσις• δέον όμως λ'ά λάβω μεν ύπ' όψιν δτι ή συνάντησις
τοϋ Αιμιλίου μετά των δέκα έγένετο εν Απολλωνία τη
Μακεδόνικη, όπου μετέβη οΰτος εκ Δημητριάδος, περατώ-
σας την άρχαιολογικήν αύτοΰ περιοδείαν ανά την Νοτίαν
Ελλάδα1- εν τη τελευταία δε ταύτη πόλε ι διατριβών, συνην-
τήθη μετά τοϋ Όκταθίου, και τους μεν άλλους πάντας άφεις
εκεί, αυτόν δε λαβών μεθ' έαυτοΰ', άνεχώρησεν εις 'Απολ-
λωνίαν καΐ Αμφίπολιν ούδ' έπέστρεψεν έκτοτε εις Δημη-
τριάδα, άλλα διά της Ηπείρου μετέβη εις 'Ρωμην. Δεν
ύπήρξεν άρα περίπτοοσις προτέρας συνεννοήσεως τοΰ Αιμι-
λίου μετά των δέκα.
Οΰτω λοιπόν υποχρεούμενα, συμφώνως τη πληροφορία
τοϋ \ιοδά)ρου, νά ύπολάβωμεν οτι εξ Απολλωνίας ή Αμφι-
πόλεως εστάλη, κοινή συνεννοήσει τοϋ ίδόντος την Δημη-
τριάδα Αιμιλίου και των πρεσβευτών διαταγή, ίνα κρημνι-
σθώσι τά τείχη της πόλεως• υπήρχε δέ στρατός των 'Ρω-
μαίων έν λημητριάδι, ό αφεθείς υπό τοϋ Αιμιλίου, οηΐΐΐΐ-
άμεσως μετά τούτο άναγραφήν της υπο τοϋ αυτοϋ έπιτιμη-
σεως τοΰ Σολπικίου, διότι οι στρατιώται αύτοϋ εν Άμφι-
πύλει, παρασκευάζοντες τά εαυτών χειμάδια, άφήρεσάν τινας
κεραμίδας εκ τοϋ τείχους, τη έγκρίσει αύτοϋ, ας ό Αιμίλιος
διέταξε νά έπαναγάγωσιν εις τήν προτέραν αυτών θέσιν δ• ή
κρήμνισις των τειχών της Δημητριάδος, παρατιθεμένη τη
περί τίνων κεραμίδων της Αμφιπόλεως φιλευσπλάγχνω με-
ρίμνί] τοϋ αρχιστρατήγου, θά παρήγεν έντύπωσιν κωμική ν
τω άναγινιοσκοντι.
Έντύς άρα τοΰ χειμώνος τοΰ έτους 168 π. Χρ.ι; έκρη-
μνίσΟησαν τά τείχη της Δημητριάδος, θεωρούμενης ορθώς
υπό τοϋ Διόδωρου κατ' ούσίαν Μακεδόνικης της πόλεως
ταύτης και πρώτης των εν τω βασιλεία) της Μακεδονίας-
προς τοιαύτην άπόφασιν κύριον λόγον θά έσχον οι 'Ρο>-
μαΐοι το εαυτών συμφέρον, φοβούμενοι και πάλιν έπανά-
στασίν τίνα- διότι ετέρα σημαντική αφορμή ούτε διαφαίνε-
ται που, ούτε θά ήτο λίαν ισχυρά, και αν ύπήρχεν, άφ' ου
Εϊκών 117. Πύργος έπηυξημένος υπέρ τήν Φεραϊκήν πύλην κατά την άνο) άκρόπολιν της Δημητριάδος. Ε-Ε' = Γ] εξωτερική
έπένδυσις- ε-ε' ό εσωτερικός πύργος τοϋ Δημητρίου• Γ γωνιαίος λίθος τοϋ εσωτερικού πύργου μετά καθέτου
βαθείας λαξεύσεως. παρενΐεθβΐς έν τω ίπηυξημένω πύργω ιός απλούν μέλος τοίχου.
Ιηι* &1ΪΪ8 οηΐΪ88Ϊε, ώς εΐπεν ό Λίβιος, όστις περιέργως
ουδέν λέγει8 περί τοϋ γεγονότος τούτου της κρημνίσεως
των τειχών, καίτοι άλλων πόλεων καταστροφάς ανέγραψε
πρό τε τοϋ γεγονότος τούτου και μετ' αυτό• ϊσως όμως ή δεν
είχεν αίτίαν τινά νά άναφέρη ', ή έθεώρησεν άσύμφορον
τήν ενταύθα παράθεσιν της κρημνίσεως τών τειχών τοσαυτης
και τοιαύτης βασιλικής πόλεως υπό τοϋ Αιμιλίου, και τήν
ι) Περί τάς αρχάς σχεδόν τοΰ φθινοπώρου ?|ρξατο της αρχαιο-
λογικής περιοδείας αυτοΰ ό Αιμίλιος• πρ6. Α16. 45 27-28 Ϊ1& ρο-
Γίΐο•ι•£ΐί3 Οτ&θοϊ& ... ΟθΐιΐθίπΒάθΐυ οαιπ ΐ'βνοΐ'ΐϊίιιι•... ΐρδβ οοπ-
νβηίο Οη. Οοί&νϊο Πθΐηθίτΐ&οΐβ, ροβΐηυ&ιη ίατηα αββίάϋ
ίναίβΜΒββ ίαηι νηατβ άβββηι Ιβράίθ8, οηιηίοιίδ ηΐϋδ οιηΪ88Ϊ«,
ΛροΙΙοηϊ&ιη &ά βοδ ρβι^ϋ
'-') Διότι έν 'Αμφιπόλει ό Όκτάβιος ούτος μεθηρμήνευσεν ελλη-
νιστί τον υπό τοΰ Αιμιλίου έκφωνηθέντα λόγον Λίβ. 45 2ί> 113111
θί ίρ8β αάβναί (ενν. ό Οη. Οοίανϊαβ)• ϊσο)ς ή φράσις αΰτη δηλοΐ
οτι, ολίγον μετά την άναχιόρησιν τοΰ Αιμιλίου διαμείνας έν Δημη-
τριάδι ό Όκτάβιος, μετέβη εις Άμφίπολιν- λοιπόν έκ τούτου ήδύ-
νατο νά θεωρηθή εκτελεστής της τών τειχών της Δημητριάδος κρη-
μνίσεως αυτός ό Όκτάβιος, εντολή βεβαίως τοΰ ΑΙμιλίου.
:;) Το νά θεο>ρήσωμεν διεφθαρμένον τό οηιηίΐηι» αΐίίβ οιιιίχ-
8Ϊ8 έκ τίνος ίηη?'Ϊ8 ΜνΜα (1%τηΙ%8 ή ομοίου, θά ήτο δυσχερές,
καίτοι παλαιογραφικώς έ'χει τινά λόγον.
4) Πάσας τάς μνημονευθείσας διαρπαγάς και κρημνίσεις τειχών
πόλεων δικαιολογεί ό Λίβιος, αναγραφών οπωσδήποτε τάς αιτίας,
αϊτινες έπέβαλλον δήθεν τήν τιμωρίαν.
οι κάτοικοι αμαχητί παρέδοσαν τήν πόλιν, ώς ήκάσαμεν
άνω σελ. 104. Τούτων οΰτω γενομένων, εγείρεται τό ζήτημα
περί τοΰ αν ή έπαύξησις τών άνασκαφέντων πύργωΑ', και
ή ένιαχοΰ επισκευή τών τειχών, έτελέσθη προ της ώς άνω
καθυβρισμένης κρημνίσεως ή μετ αυτήν, και πότε και υπό
τίνων και διά τίνα λόγον.
Ή προχειρότερα προς ταϋτα άπάντησις θά ήτο δτι μετά
τήν κρήμνισιν τών τειχών έτελέσθησαν τά άνω• αΰτη δέ
υπήρξε καΐ ημών ή πρώτη εικασία και τοϋ Α. Κβίηαοΐι 7,
άναγράψαντος χρόνον τήν έπι Φιλίππου τοϋ Ανδρίσκου έν
ετει 147 π. Χρ. έπανάστασιν, και έκτελεστάς τήν εκεί συγ-
κεντρωθεΐσαν 'Ρωμαϊκήν φρουράν αλλά τά τότε συμβάντα
"') Λίβ. 45 28 ηαοα... ΐιιάαΐδϊδδθΐ; ιηϊΐϊιίυιΐδ, αί ηιιά&Γβ ίβ-
οα1Ϊ8 ιηιιΐΌ8 αεοΪ8 3(3 ίΘοβηάίΐ Μυθπι&οιιίει 8α& ρ&ίθΓθίιη•.
ΓβΐοΓπηαβ ίθ^αΐ&δ θί Γθίίοί ίβοί», δίοαί ίιΐθΓαηΙ, ϊαβδίί.
'') Εν ταΐς έκδόσεσι τοΰ Λιβίου αναγράφεται περί τών γεγονό-
των τούτων τό έτος 1(57 π. Χρ., επειδή εΐχον κατασταθή οι διά τό
έτος τοΰτο νέοι ύπατοι- άλλ' ή μάχη τής Πΰδνης έγένετο κατά τό
πρώτον δεκαήμερον τοΰ Ιουλίου τοϋ έτους 108 π. Χρ. {Λίβ. 44 3Η)•
τό φθινόπωρον τοΰ αΰτοΰ έτους περιώδευσεν ό Αιμίλιος τήν Ελλάδα-
κατά τάς αρχάς τοΰ χειμώνος μετέβη εις Άμφίπολιν έν τω μεταξύ
δέ χρόνω εΐχον κατασταθή οί νέοι ΰπατοι. διά τό έτος 167 π. Χρ.- ή
κρήμνισις άρα τών τειχών τής Δημητριάδος συνέβη τον χειμώνα
τοΰ 168 π. Χρ..
7) Κβναβ &Γθ1ΐθθ1θο•. 1913 Ι σελ. 1!) σημ. Γ 6λ. και Πρακτικά
1908 σελ. 205 και 220-221.
Έτνπώΰτ) τ$ •'<'■ •'<• Ι!>ΚΊ.