DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.4899#0150
1 .
Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΣΤΗΛΩΝ
(Προσημειώσεις. — 1) Οί πίνακες Ι-Χ έποιήθηοαν εξ
αντιγράφων τοΰ ΖιΠημόπ πατρός ύπό τοϋ έν Μονάχω
«Ιοίι ΗίΐιηΙ)()(•1< Μη εγκριθείσης λόγω οικονομίας της μετα-
βάσεως ιιοο έκεΐσε, ϊνα επιβλέψω και επαληθεύσω την άπό
των αντιγράφων εκτύπωση", έγένοντο σφάλματα τίνα και
παραλείψεις έν τη άποδόσει των λεπτομερειών, μη κατα-
ριθμουμένων και τίνων τεχνικών ατελειών. — 2) Το μάρμα-
ρον άπασών τών στηλών τούτων είναι έντόπιον, όρυσσόμε-
νον ουχί μόνον έν Παγασαΐς, άλλα και καθ' δλην την μέχρι
Φερών, Φθιωτίδων Θηβών και προς το Πήλιον έκτασιν
τό άριστον όμως είδος λευκοΰ μαρμάρου ώρύσσετο κατά
την αρχαιότητα, και εξακολουθεί και σήμερον δρυσσόμενον,
εις τους πρόποδας και τά πέριξ τοϋ όρους Τισαίου της
χερσονήσου Μαγνησίας εις την Νοτιανατολικήν πλευράν
τοϋ ΓΙαγασιτικοϋ κόλπου, έν θέσει νΰν καλούμενη «Τζά-
σίεΐ'^»• ομοιάζει δε τοΰτο προς τό της Πεντέλης* ξενικού
μαρμάρου στήλη ν, ήτοι εξ άλλης περιφερείας έκτος τών
μνημόνευθεισών όρυχθέντος, δεν διέκρινα εισέτι ούδεμίαν.—
3) Τάς στήλας τών δημοσιευομένων ένταϋθα πινάκων Ι VIII,
ώς και πάσας τάς ίδρυμένας μέχρι τοΰδε έν τη Α', Β' και Γ"
αίθούση τοϋ Μουσείου Βόλου, περιγράφω λεπτομερώς έν
τω ίδίαις μου δαπάναις έκδοθέντι τω 1909 έργω μου «Θεσ-
σαλικά Μνημεία. Περιγραφή τών έν τω Άϋανασακείω Μον-
σείω Βόλου γραπτών στηλών»" ή ενταύθα περιγραφή είναι
συντομωτέρα άλλ' έν πολλοίς βελτίων εκείνης, και ορθόν απο-
βαίνει, να συνεξετάζονται αμφότερα* αί.περιγραφαί, διότι
συμπληροϋσιν άλλήλας• αί δε έν πίν. IX και Χ στήλαι νΰν
τό πρώτον δημοσιεύονται. —4) Αί αναγραφόμενοι διαστά-
σεις τών στηλών καθ' ΰψος, πλάτος, πάχος είναι αί μέγισται
ύπάρχουσαι εκάστης. — 5) Τό τμήμα τοΰτο Γ" προϋπελογί-
σθη νά περιλάβη άπάσας τάς άρίστας στήλας εις τεύχη, προ-
σεχώς και ταχέως, ώς έλπίζομεν και έφ' όσον εξ έμοΰ εξαρ-
τάται, έκδοθησόμενα κατά τό σχήμα τοϋ παρόντος πρώτου-
οΰτω λοιπόν τά περαιτέρω τεύχη θά περιέχωσι μόνον την
περιγραφήν τών εκάστοτε εκδιδομένων πινάκων, λογιζομέ-
νων τών προηγηθέντων δύο τμημάτων Α' και Β' τοϋ συγ-
γράμματος τούτου ώς γενικής εισαγωγής, αναφερομένης είς
άπάσας τός στήλας).
α'. Ή στήλη τοΰ Στρατονίκου-
(ΙΙίναξ Ι και είχών 16Γ>• 107• 163• 169 και έν τ^ Άρχαιολ. Έφημ. 1908 πίν. 3)
Της Α' αιθούσης τον Μουσείου Βόλου άριΦ. 9. —
'Υψ. 0•81, πλάτος 0 565, πάχος 0 20, της δε ε'ικό
νος μόνης νψος 0505, πλάτος άνωτάτω Ο 40, κατω-
τάτω 0435. Ενρέϋ•η εκ τών πρώτων κατ' Ανγουστον
τον 1907 αντεστραμμένη έν τω διακένω της Νοτιάς
πλευράς τον Α' πνργον. Περιγράφεται έν τοις Θεσσα-
λικοϊς Μνημείοις μον σελ. 162-167.
Στήλη τοΰ Στρατονίκου έκ λευκοΰ καλοΰ μαρμάρου
ακέραιος, πλην μικρών αποσχίσεων ένιαχοΰ• κάτω λήγει
έν μέσω εις γόμφον, ϊνα ένσφηνιοθη εντός τόρμου βάθρου,
οία εύρον πολυάριθμα έν τοις πύργοις, ών τίνα μετεκοιιισα
είς τό Μουσεΐον Βόλου- άπέφυγον όμως νά δοκιμάσω, αν
τίνα άνήκωσι ταϊς στήλαις, ίνα μη αύται διαταραχθώσιν
άνευ σοβαρού λόγου" μικρών τίνων όμως στηλών άνεϋρον
και τά ανήκοντα βάθρα.
Έποιήθη έν εϊδει ναΐσχου κατά. τίνα μίμησιν τοΰ σηκοϋ
τών ναών και της μακράς πλευράς αυτών: δύο παραστάδες
εκατέρωθεν, λήγουσαι άνω είς κιονόκρανα, άνέχουσι θριγκόν,
ήτοι έπιστύλιον, ταινίας, γεΐσον μετά κυματίου, και άνω-
τάτω την στέγην μετά πέντε άνθβμωτών όρθοκεράμων.
"Απασαι αί άρχιτεκτονικαί αύται λεπτομέρειαι εΐχον ένισχυθή
άρχηθεν δια βαφών, αί Οέ γλώσσαι τών κυματίων καί τίνες
ταινίαι εΐχον άποδοθή μόνον γραπτώς• διεσώθησαν δε κατά
τό πλείστον αί βαφαί αύται.
Κατωτάτω επί της δεξιάς παραστάδος διετηρήθη μετρίως
τό μέλαν περίγραμμα έρμου Έρμου χθονίου, κατά τον άρι-
στερόν κρόταφον παρασταθέντος, και επί ταπεινού βάθρου
δύο αναβαθμών ιδρυμένου• ή κεφαλή αύτοΰ δεν διετηρήθη,
άλλ' είναι εμφανές ότι ύ θεός ύπετέθη προσβλέπουν τους
έν τη εϊκόνι παριστάμενους• επίσης έ'χουσιν έξαφανισθή και
αί πλεΐσται τών γραπτών ποτέ λεπτομερειών αύτοΰ.
Έπί τοΰ έπιστυλίου έχαράχθη βαθέως καί λίαν επιμε-
λώς τό όνομα καί τό πατρικόν τοΰ αποθανόντος: Στρατόνι-
κος Στράτωνος• τά γράμματα, ών ΰψος 0.014-0.021, ήσαν
βεβαμμένα πάντα μέλανα, διατηρηθείσης της βαφής αυτών
κατά τό πλείστον. Σημειωτέον δε ότι μετά τήν άναγραφήν,
ώς άνω, τών ονομάτων τών αποθανόντων, έγράφετο τό έθνι-
κόν αυτών ή μη αναγραφή έθνικοΰ έπί ταύτης καί άλλων
πολλών στηλών θεωρώ εΰλογον ότι αποτελεί ένδειξιν τοΰ
ότι ό κατονομαζόμενος ήτο εντόπιος Δημητριεύς.
Τό έσω της στήλης έβαθύνθη κατά 0.015-0.026 καί
προϋπελογίσθη προς γραφήν πίνακος, άφεθέντος άνω καί
κάτω κενοΰ διαστήματος• και τό μεν άνω άφεθέν ΰψους
0.054 χωρίζεται άπό της παραστάσεως διά δύο εγγύτατα
γραφεισών οριζοντίων γραμμών, της πρώτης κίτρινης, της
ετέρας μέλαινης *), άφ' ών άρχεται ή γραπτή παράστασις,
τό δε κάτω, ΰψους 0.025, έχωρίζετο επίσης δι' όμοιας μελαί-
') Έπί τοϋ αντιγράφου δεν απεδόθησαν σαφώς αί γραμμαί
αύται• άλλ' έπί τών αρχαιοτέρων φωτογραφιών, έξ ών εποιήθησαν
αί παρατιθέμεναι εικόνες 166 καί 167, διακρίνονται.
Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΣΤΗΛΩΝ
(Προσημειώσεις. — 1) Οί πίνακες Ι-Χ έποιήθηοαν εξ
αντιγράφων τοΰ ΖιΠημόπ πατρός ύπό τοϋ έν Μονάχω
«Ιοίι ΗίΐιηΙ)()(•1< Μη εγκριθείσης λόγω οικονομίας της μετα-
βάσεως ιιοο έκεΐσε, ϊνα επιβλέψω και επαληθεύσω την άπό
των αντιγράφων εκτύπωση", έγένοντο σφάλματα τίνα και
παραλείψεις έν τη άποδόσει των λεπτομερειών, μη κατα-
ριθμουμένων και τίνων τεχνικών ατελειών. — 2) Το μάρμα-
ρον άπασών τών στηλών τούτων είναι έντόπιον, όρυσσόμε-
νον ουχί μόνον έν Παγασαΐς, άλλα και καθ' δλην την μέχρι
Φερών, Φθιωτίδων Θηβών και προς το Πήλιον έκτασιν
τό άριστον όμως είδος λευκοΰ μαρμάρου ώρύσσετο κατά
την αρχαιότητα, και εξακολουθεί και σήμερον δρυσσόμενον,
εις τους πρόποδας και τά πέριξ τοϋ όρους Τισαίου της
χερσονήσου Μαγνησίας εις την Νοτιανατολικήν πλευράν
τοϋ ΓΙαγασιτικοϋ κόλπου, έν θέσει νΰν καλούμενη «Τζά-
σίεΐ'^»• ομοιάζει δε τοΰτο προς τό της Πεντέλης* ξενικού
μαρμάρου στήλη ν, ήτοι εξ άλλης περιφερείας έκτος τών
μνημόνευθεισών όρυχθέντος, δεν διέκρινα εισέτι ούδεμίαν.—
3) Τάς στήλας τών δημοσιευομένων ένταϋθα πινάκων Ι VIII,
ώς και πάσας τάς ίδρυμένας μέχρι τοΰδε έν τη Α', Β' και Γ"
αίθούση τοϋ Μουσείου Βόλου, περιγράφω λεπτομερώς έν
τω ίδίαις μου δαπάναις έκδοθέντι τω 1909 έργω μου «Θεσ-
σαλικά Μνημεία. Περιγραφή τών έν τω Άϋανασακείω Μον-
σείω Βόλου γραπτών στηλών»" ή ενταύθα περιγραφή είναι
συντομωτέρα άλλ' έν πολλοίς βελτίων εκείνης, και ορθόν απο-
βαίνει, να συνεξετάζονται αμφότερα* αί.περιγραφαί, διότι
συμπληροϋσιν άλλήλας• αί δε έν πίν. IX και Χ στήλαι νΰν
τό πρώτον δημοσιεύονται. —4) Αί αναγραφόμενοι διαστά-
σεις τών στηλών καθ' ΰψος, πλάτος, πάχος είναι αί μέγισται
ύπάρχουσαι εκάστης. — 5) Τό τμήμα τοΰτο Γ" προϋπελογί-
σθη νά περιλάβη άπάσας τάς άρίστας στήλας εις τεύχη, προ-
σεχώς και ταχέως, ώς έλπίζομεν και έφ' όσον εξ έμοΰ εξαρ-
τάται, έκδοθησόμενα κατά τό σχήμα τοϋ παρόντος πρώτου-
οΰτω λοιπόν τά περαιτέρω τεύχη θά περιέχωσι μόνον την
περιγραφήν τών εκάστοτε εκδιδομένων πινάκων, λογιζομέ-
νων τών προηγηθέντων δύο τμημάτων Α' και Β' τοϋ συγ-
γράμματος τούτου ώς γενικής εισαγωγής, αναφερομένης είς
άπάσας τός στήλας).
α'. Ή στήλη τοΰ Στρατονίκου-
(ΙΙίναξ Ι και είχών 16Γ>• 107• 163• 169 και έν τ^ Άρχαιολ. Έφημ. 1908 πίν. 3)
Της Α' αιθούσης τον Μουσείου Βόλου άριΦ. 9. —
'Υψ. 0•81, πλάτος 0 565, πάχος 0 20, της δε ε'ικό
νος μόνης νψος 0505, πλάτος άνωτάτω Ο 40, κατω-
τάτω 0435. Ενρέϋ•η εκ τών πρώτων κατ' Ανγουστον
τον 1907 αντεστραμμένη έν τω διακένω της Νοτιάς
πλευράς τον Α' πνργον. Περιγράφεται έν τοις Θεσσα-
λικοϊς Μνημείοις μον σελ. 162-167.
Στήλη τοΰ Στρατονίκου έκ λευκοΰ καλοΰ μαρμάρου
ακέραιος, πλην μικρών αποσχίσεων ένιαχοΰ• κάτω λήγει
έν μέσω εις γόμφον, ϊνα ένσφηνιοθη εντός τόρμου βάθρου,
οία εύρον πολυάριθμα έν τοις πύργοις, ών τίνα μετεκοιιισα
είς τό Μουσεΐον Βόλου- άπέφυγον όμως νά δοκιμάσω, αν
τίνα άνήκωσι ταϊς στήλαις, ίνα μη αύται διαταραχθώσιν
άνευ σοβαρού λόγου" μικρών τίνων όμως στηλών άνεϋρον
και τά ανήκοντα βάθρα.
Έποιήθη έν εϊδει ναΐσχου κατά. τίνα μίμησιν τοΰ σηκοϋ
τών ναών και της μακράς πλευράς αυτών: δύο παραστάδες
εκατέρωθεν, λήγουσαι άνω είς κιονόκρανα, άνέχουσι θριγκόν,
ήτοι έπιστύλιον, ταινίας, γεΐσον μετά κυματίου, και άνω-
τάτω την στέγην μετά πέντε άνθβμωτών όρθοκεράμων.
"Απασαι αί άρχιτεκτονικαί αύται λεπτομέρειαι εΐχον ένισχυθή
άρχηθεν δια βαφών, αί Οέ γλώσσαι τών κυματίων καί τίνες
ταινίαι εΐχον άποδοθή μόνον γραπτώς• διεσώθησαν δε κατά
τό πλείστον αί βαφαί αύται.
Κατωτάτω επί της δεξιάς παραστάδος διετηρήθη μετρίως
τό μέλαν περίγραμμα έρμου Έρμου χθονίου, κατά τον άρι-
στερόν κρόταφον παρασταθέντος, και επί ταπεινού βάθρου
δύο αναβαθμών ιδρυμένου• ή κεφαλή αύτοΰ δεν διετηρήθη,
άλλ' είναι εμφανές ότι ύ θεός ύπετέθη προσβλέπουν τους
έν τη εϊκόνι παριστάμενους• επίσης έ'χουσιν έξαφανισθή και
αί πλεΐσται τών γραπτών ποτέ λεπτομερειών αύτοΰ.
Έπί τοΰ έπιστυλίου έχαράχθη βαθέως καί λίαν επιμε-
λώς τό όνομα καί τό πατρικόν τοΰ αποθανόντος: Στρατόνι-
κος Στράτωνος• τά γράμματα, ών ΰψος 0.014-0.021, ήσαν
βεβαμμένα πάντα μέλανα, διατηρηθείσης της βαφής αυτών
κατά τό πλείστον. Σημειωτέον δε ότι μετά τήν άναγραφήν,
ώς άνω, τών ονομάτων τών αποθανόντων, έγράφετο τό έθνι-
κόν αυτών ή μη αναγραφή έθνικοΰ έπί ταύτης καί άλλων
πολλών στηλών θεωρώ εΰλογον ότι αποτελεί ένδειξιν τοΰ
ότι ό κατονομαζόμενος ήτο εντόπιος Δημητριεύς.
Τό έσω της στήλης έβαθύνθη κατά 0.015-0.026 καί
προϋπελογίσθη προς γραφήν πίνακος, άφεθέντος άνω καί
κάτω κενοΰ διαστήματος• και τό μεν άνω άφεθέν ΰψους
0.054 χωρίζεται άπό της παραστάσεως διά δύο εγγύτατα
γραφεισών οριζοντίων γραμμών, της πρώτης κίτρινης, της
ετέρας μέλαινης *), άφ' ών άρχεται ή γραπτή παράστασις,
τό δε κάτω, ΰψους 0.025, έχωρίζετο επίσης δι' όμοιας μελαί-
') Έπί τοϋ αντιγράφου δεν απεδόθησαν σαφώς αί γραμμαί
αύται• άλλ' έπί τών αρχαιοτέρων φωτογραφιών, έξ ών εποιήθησαν
αί παρατιθέμεναι εικόνες 166 καί 167, διακρίνονται.