DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Suchocki, Wojciech: Poznań artystyczny: tezy do geografii artystycznej Dwudziestolecia
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27012#0136
106
W. SUCHOCKI
Dwudziestoleciem prowadzone w aspekcie geograficznym dały konkret-
ne efekty, przydatne też dla nauki o sztuce. Jakkolwiek ta właśnie per-
spektywa ze szczególną oczywistością ukazuje niemożliwość izolowania
problematyki artystycznej, to z drugiej strony pożyteczna wydaje się
koncentracja zwłaszcza na próbie Określenia specyficznie artystycznych
aspektów przestrzennych relacji w kulturze, kluczowych zagadnień sprzę-
żenia aspektu geograficznego i artystycznego. Toteż propozycje badaw-
cze zamykające ten tekst sformułowane zostały w wyniku skoncentro-
wania uwagi na zdolności geografii artystycznej do uchwycenia istotnych
współzależności przestrzennych w kulturze artystycznej, możliwości
uchwycenia ich złożonego charakteru, wreszcie — z punktu widzenia
przydatności ibadań szczegółowych dilla syntezy hiistioirycizinioairtystyczinej.
Przydatność i konieczność wykorzystania rezultatów badań nad np. go-
spodarką czy kulturą literacką jest oczywista — nie poświęcam im więc
nadmiernej uwagi; możliwość ich spójnego wykorzystania zależy tylko
od przyjętego paradygmatu badawczego. Rozważany kierunek badań jest
— i wyjątkowo silnie usposabia do tej refleksji — fragmentem syntezy
historycznoartystycznej, a dalej — badań nad człowiekiem, a raczej jego
społecznym istnieniem 2.
Jako punkt wyjścia rozważań przyjmuję prezentację miejsca i spo-
sobu stawiania problemu w piśmiennictwie: najpierw wobec geografii
artystycznej Dwudziestolecia, dalej — Poznania jako ośrodka artystycz-
nego, następnie — zróżnicowań terytorialnych na gruncie nauki o lite-
raturze, by na koniec odwołać się do kluczowych zagadnień związanych
z miejscem geografii artystycznej w tradycji nauki o sztuce. Wybór za-
gadnień podyktowany jest ich (przydatnością do zilustrowania podsta-
wowych dylematów badawczych.
Nie są mi znane opracowania monograficzne zagadnienia geografii
artystycznej Dwudziestolecia, choćby dla wąskiego terytorium. Nie po-
jawia się ono też w systematycznych opracowaniach okresu. Jeśli zaś
poświęca mu się nieco uwagi, to w sposób nadający mu ewidentnie pod-
rzędny charakter i w optyce — jak się zdaje — nie wspartej refleksją
nad jego specyfiką. Przykładem niech służy fragment rozdziału Nowo-
czesnego jnalarstwa polskiego Tadeusza Dobrowolskiego, w którego ty-
tule figuruje „topografia sztuki” — fragment, którym wyczerpuje się
w obrębie tego opracowania charakterystykę problemu. „Geografię
środowisk artystycznych cechowała znaczna rozmaitość. Głównymi oś-
2 Przywodzi to na myśl „interdyscyplinarnie” koncepcje Fernanda Braudeia,
inspirowane m. in. również rozważaniami nad relacjami historii i geografii; przyj-
dzie się jeszcze do nich odwołać.
W. SUCHOCKI
Dwudziestoleciem prowadzone w aspekcie geograficznym dały konkret-
ne efekty, przydatne też dla nauki o sztuce. Jakkolwiek ta właśnie per-
spektywa ze szczególną oczywistością ukazuje niemożliwość izolowania
problematyki artystycznej, to z drugiej strony pożyteczna wydaje się
koncentracja zwłaszcza na próbie Określenia specyficznie artystycznych
aspektów przestrzennych relacji w kulturze, kluczowych zagadnień sprzę-
żenia aspektu geograficznego i artystycznego. Toteż propozycje badaw-
cze zamykające ten tekst sformułowane zostały w wyniku skoncentro-
wania uwagi na zdolności geografii artystycznej do uchwycenia istotnych
współzależności przestrzennych w kulturze artystycznej, możliwości
uchwycenia ich złożonego charakteru, wreszcie — z punktu widzenia
przydatności ibadań szczegółowych dilla syntezy hiistioirycizinioairtystyczinej.
Przydatność i konieczność wykorzystania rezultatów badań nad np. go-
spodarką czy kulturą literacką jest oczywista — nie poświęcam im więc
nadmiernej uwagi; możliwość ich spójnego wykorzystania zależy tylko
od przyjętego paradygmatu badawczego. Rozważany kierunek badań jest
— i wyjątkowo silnie usposabia do tej refleksji — fragmentem syntezy
historycznoartystycznej, a dalej — badań nad człowiekiem, a raczej jego
społecznym istnieniem 2.
Jako punkt wyjścia rozważań przyjmuję prezentację miejsca i spo-
sobu stawiania problemu w piśmiennictwie: najpierw wobec geografii
artystycznej Dwudziestolecia, dalej — Poznania jako ośrodka artystycz-
nego, następnie — zróżnicowań terytorialnych na gruncie nauki o lite-
raturze, by na koniec odwołać się do kluczowych zagadnień związanych
z miejscem geografii artystycznej w tradycji nauki o sztuce. Wybór za-
gadnień podyktowany jest ich (przydatnością do zilustrowania podsta-
wowych dylematów badawczych.
Nie są mi znane opracowania monograficzne zagadnienia geografii
artystycznej Dwudziestolecia, choćby dla wąskiego terytorium. Nie po-
jawia się ono też w systematycznych opracowaniach okresu. Jeśli zaś
poświęca mu się nieco uwagi, to w sposób nadający mu ewidentnie pod-
rzędny charakter i w optyce — jak się zdaje — nie wspartej refleksją
nad jego specyfiką. Przykładem niech służy fragment rozdziału Nowo-
czesnego jnalarstwa polskiego Tadeusza Dobrowolskiego, w którego ty-
tule figuruje „topografia sztuki” — fragment, którym wyczerpuje się
w obrębie tego opracowania charakterystykę problemu. „Geografię
środowisk artystycznych cechowała znaczna rozmaitość. Głównymi oś-
2 Przywodzi to na myśl „interdyscyplinarnie” koncepcje Fernanda Braudeia,
inspirowane m. in. również rozważaniami nad relacjami historii i geografii; przyj-
dzie się jeszcze do nich odwołać.