Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (2.1983)

PRZEKŁADY

Wolfgang Kf.mp
WALTER BENJAMIN I ABY WARBURG
UWAGA WSTĘPNA
Pierwsza część tej pracy * [.. .] traktowała o związkach Benjamina
ze Szkołą Wiedeńską, a zwłaszcza o jego recepcji Riegla. Chodziło tam
o formy i rezultaty bezpośredniej polemiki, po części o wzajemne branie
i dawanie. Raz jeszcze trzeba tu z naciskiem wskazać na Grundlagen der
Architekturzeichnung Linferta, które pod wieloma względami uprzedzają
książkę o tragedii, a i później działały na Benjamina pobudzająco. Związ-
ki między Benjaminem a Warburgiem są innej natury. Nie doszło do
osobistych kontaktów, nigdy też pisma Wartburga bądź jego uczniów nie
stały się przedmiotem recenzji Benjamina. Nie znaczy to jednak, że od-
nosił się om do kręgu hamburskiego obojętnie. Przeciwnie, był nie tylko
bardzo dobrze poinformowany o tym, co się tam działo, ale w pewnym
okresie odczuwał na tyle bliskie pokrewieństwo ze szkołą Warburga, że
oszczędzał sobie, ba — zakazywał, krytycznych opinii o niej. Benjamin
zbliżał się przy tym do Warburga bardziej niż sam mógł zdawać sobie
sprawę, bowiem o badaniach Warburga z lat dwudziestych bardzo mało
przenikało do wiadomości publicznej. Tematem drugiej części pracy ma
być to, że Benjamin bezwiednie, acz nie przypadkowo, kontynuował dys-
kurs, który zapoczątkował Warburg w latach dwudziestych, ale którego
nie zdołał już zakończyć. Wskazanie na bliskość i odmienność obu kon-
cepcji sygnalizuje trudności przełożenia na kategorie materialistyczne
także najbardziej zaawansowanych metod nauki o sztuce.

* Jest to druga część pracy pt. Walter Benjamin und die Kunstwissenschaft,
opublikowana w Kritische Berichte, R. 3, ,1875, z. 1, s. 5-25; część pierwsza —
Kritische Berichte, R. 1, 1873, z. 3. Autor tzetorai i rozszerzył uwaigi zadarte w tych
tekstach w artykule: Fernbilder Walter Benjamin und die Kunstwissenschaft,
w tomie: Links hatte sich noch alles zu enträtseln. Walter Benjamin im Kontekst,
19-78 [przyp. tłum.]'.

10 Artium Quaestiones II