DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Żuchowski, Tadeusz J.: O pojmowaniu religii przez formację artystów niemieckich pierwszej dekady XIX wieku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27013#0077
Tadeusz Żuchowski
O POJMOWANIU RELIGII
PRZEZ FORMACJĘ ARTYSTÓW NIEMIECKICH
PIERWSZEJ DEKADY XIX WIEKU
W dotychczasowych opracowaniach sztuka i literatura niemiecka po-
czątku wieku XIX określana jest najczęściej jako wybitnie religijna.
Źródeł inspiracji malarstwa tego okresu dopatrywano się z reguły w pro-
testantyzmie.
Przed przystąpieniem do podstawowego tematu pracy podaję krótkie
omówienie zastosowanego w niej podziału chronologicznego.
Wprowadzone przeze mnie pojęcie formacji artystów pierwszej de-
kady wynikło z rozważań ogólniejszej natury, dotyczących rozwoju sztu-
ki pierwszej połowy XIX wieku w Europie, szczególnie w Niemczech..
Efektem tych analiz było zaniechanie stosowania spornego pojęcia ro-
mantyzmu, jako nieadekwatnego wobec rozwoju sztuki XIX wieku, i za-
stosowanie wyznacznika pokoleniowego. Albowiem, jeśli mianem roman-
tyzmu opatrzymy twórczość z początkowych lat wieku XIX to wyklucza
to stosowanie tego samego terminu wobec sztuki generacji następnych.
Proponowany przeze mnie podział chronologiczny związany jest z wy-
kształceniem własnego repertuaru artystycznego, który twórca wypra-
cowuje w granicach 20 - 25 roku życia (uwagi te odnoszą się ściśle do
sztuki pierwszej połowy wieku XIX i wynikają z trybu kształcenia ar-
tystów, możliwości rozpoczęcia samodzielnej kariery i zaniku tradycji
warsztatowych); lata 25 - 30 to okres doskonalenia warsztatu, doprowa-
dzania go do perfekcji. Między 30 a 40 rókiem życia dają się zauważyć
u artystów zjawiska kryzysu artystycznego; nie chodzi tu oczywiście
o aspekt waloru, jakości dzieła, ale o kryzys dotychczasowego warsztatu.
Twórcy wprowadzają do swego repertuaru liczne zmiany. Jeżeli rozpa-
trując takie zjawisko mamy do czynienia z większą liczbą artystów
o zbliżonym czasie urodzenia, którzy tworzą w podobnej sytuacji spo-
łeczno-politycznej, wówczas zbieżne dla ich twórczości elementy pozwą-
O POJMOWANIU RELIGII
PRZEZ FORMACJĘ ARTYSTÓW NIEMIECKICH
PIERWSZEJ DEKADY XIX WIEKU
W dotychczasowych opracowaniach sztuka i literatura niemiecka po-
czątku wieku XIX określana jest najczęściej jako wybitnie religijna.
Źródeł inspiracji malarstwa tego okresu dopatrywano się z reguły w pro-
testantyzmie.
Przed przystąpieniem do podstawowego tematu pracy podaję krótkie
omówienie zastosowanego w niej podziału chronologicznego.
Wprowadzone przeze mnie pojęcie formacji artystów pierwszej de-
kady wynikło z rozważań ogólniejszej natury, dotyczących rozwoju sztu-
ki pierwszej połowy XIX wieku w Europie, szczególnie w Niemczech..
Efektem tych analiz było zaniechanie stosowania spornego pojęcia ro-
mantyzmu, jako nieadekwatnego wobec rozwoju sztuki XIX wieku, i za-
stosowanie wyznacznika pokoleniowego. Albowiem, jeśli mianem roman-
tyzmu opatrzymy twórczość z początkowych lat wieku XIX to wyklucza
to stosowanie tego samego terminu wobec sztuki generacji następnych.
Proponowany przeze mnie podział chronologiczny związany jest z wy-
kształceniem własnego repertuaru artystycznego, który twórca wypra-
cowuje w granicach 20 - 25 roku życia (uwagi te odnoszą się ściśle do
sztuki pierwszej połowy wieku XIX i wynikają z trybu kształcenia ar-
tystów, możliwości rozpoczęcia samodzielnej kariery i zaniku tradycji
warsztatowych); lata 25 - 30 to okres doskonalenia warsztatu, doprowa-
dzania go do perfekcji. Między 30 a 40 rókiem życia dają się zauważyć
u artystów zjawiska kryzysu artystycznego; nie chodzi tu oczywiście
o aspekt waloru, jakości dzieła, ale o kryzys dotychczasowego warsztatu.
Twórcy wprowadzają do swego repertuaru liczne zmiany. Jeżeli rozpa-
trując takie zjawisko mamy do czynienia z większą liczbą artystów
o zbliżonym czasie urodzenia, którzy tworzą w podobnej sytuacji spo-
łeczno-politycznej, wówczas zbieżne dla ich twórczości elementy pozwą-