DOI Heft:
Kronika Instytutu
DOI Artikel:Zawiasa-Staniszewska, Katarzyna: Technika automatycznego przetwarzania danych w badaniach nad kulturą artystyczną
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28097#0189
KRONIKA INSTYTUTU
155
Obradom towarzyszyły liczne pokazy funkcjonowania poszczególnych systemów czy mikro-
komputerów, co przy jednoczesnej możliwości korzystania z maszyn centrum komputerowego
Scuola Normale Superiore miało wyjątkowe waiory poglądowe.
Bezpośrednim plonem konferencji był szereg interesujących publikacji: 1) wydany przed
spotkaniem w Pizie tom: CENSUS, zawierający odpowiedzi potencjalnych uczestników na ro-
zesłaną wcześniej przez organizatorów ankietę, dotyczącą stosowanych systemów, ich zakresu,
tzw. „key-words” itp.; 2) dwutomowa publikacja z obszernymi omówieniami badań prowadzo-
nych przez poszczególne placówki: PAPERS (tamże zamieszczono omówienie metod stosowa-
nych w Instytucie Historii Sztuki UAM); 3) wydane lcilka miesięcy po konferencji referaty tam
wygłaszane.
Podobnej tematyce, wynikając niejako z inspiracji spotkaniem pizańskim, poświęcona była
dwudniowa sesja: „Computers and Art History (workshop for researchers)”, zorganizowana
przez University College London w dniach 2 i 3 kwietnia 1985 r. Spotkanie to, o znacznie już
mniejszym zasięgu (około 60 uczestników z Wlk. Brytanii oraz zaproszeni goście, m.in. z Nor-
wegii, USA, Włoch) miało charakter seminarium dyskusyjnego, połączonego z demonstracją
funkcjonowania mikrokomputerów. Kameralność spotkania, a więc i możliwość bezpośredniej,
żywej i nieformalnej dyskusji, jak również zaraźliwy entuzjazm organizatorów przesądziły o wy-
jątkowo inspirującym charakterze konferencji. Przedstawione referaty koncentrowały się głównie
wokół kilku zasadniczych problemów, m.in.: komputerowej analizy obrazu, struktury i organi-
zacji bazy danych itp. Osobny blok wypowiedzi dotyczył możliwości, ale i ograniczeń, wynika-
jących z użycia nowych technik w badaniu dzieł sztuki (w tym bloku tematycznym wygłoszony
został referat Katarzyny Zawiasa-Staniszewskiej z IHS UAM, omawiający możliwości badania
środowisk artystycznych i życia artystycznego, z wykorzystaniem automatycznego przetwarzania
danych).
Następne sesje organizowane przez Department of History of Art i Computer Centre of
University College London poświęcone będą kolejnym zagadnieniom związanym z możliwościami
wykorzystania komputerów w naukach humanistycznych. Ąmbicją bowiem organizatorów stało
się uczynienie z tych spotkań stałego forum dla historyków sztuki i informatyków z różnycb
krajów, umożliwiającego prezentację i wymianę dotychczasowych doświadczeó.
W tej wymianie naukowej ma nadzieję uczestniczyć również Instytut Historii Sztuki UAM
w Poznaniu, który już w końcu 1983 roku podjął pewne próby w kierunku stworzenia systemu
informatycznego pozwalającego przetwarzać dane z historii sztuki. Z powodu braku jakichkol-
wiek tradycji w tym zakresie, jak i braku odpowiednich środków flnansowych prace te miały po-
czątkowo jedynie wstępny charakter i zasięg ograniczony do wykorzystania tzw. kart przezier-
nych (sichtlochkarten), produkowanych przez wschodnioniemiecką firmę ROBOTRON. Karty te
pozwoliły na stosunkowo precyzyjne i przede wszystkim — wieloaspektowe przebadanie dostępne-
go w źródłach materiału informacyjnego. Materiałem testowanym stały się dane z prasy poz-
nańskiej 1918 - 1939, dotyczące życia artystycznego w Poznaniu w tymże okresie, który to temat
opracowuje IHS na zlecenie Polskiej Akademii Nauk w ramach tematu centralnego „Polska
kultura narodowa, jej tendencje rozwojowe, percepcja”. Ze względu na zasadniczy cel tych
badań — szczegółowe rozpoznanie kultury artystycznej Poznania we wszystkich jej aspektach,
uwikłaniach spolecznych, politycznych, ekonomicznych itp. — przyjęto generalną zasadę gro-
madzenia wszyslkich możliwych informacji dotyczących szeroko pojętej komunikacji artystycz-
nej, nawet danych odnoszących się do rejonów tak pozornie peryferyjnych, jak reklama handlo-
wa, fotografia i grafika prasowa itp. Powyższe założenie doprowadziło do powstania szybko
powiększającego sięzbioru informacji, których ilość, jak również olbrzymia rozpiętość tematyczna
zaczęły wymagać od badaczy nowego, odbiegającego od tradycyjnych, sposobu ich usystematy-
zowania.
Generalnie, system ten opiera się na trzech podstawowych kartotekach: kartotece kart
adresowych, kartotece kart przeziernych oraz kartotece kart opisowych. Kartoteka kart adreso-
155
Obradom towarzyszyły liczne pokazy funkcjonowania poszczególnych systemów czy mikro-
komputerów, co przy jednoczesnej możliwości korzystania z maszyn centrum komputerowego
Scuola Normale Superiore miało wyjątkowe waiory poglądowe.
Bezpośrednim plonem konferencji był szereg interesujących publikacji: 1) wydany przed
spotkaniem w Pizie tom: CENSUS, zawierający odpowiedzi potencjalnych uczestników na ro-
zesłaną wcześniej przez organizatorów ankietę, dotyczącą stosowanych systemów, ich zakresu,
tzw. „key-words” itp.; 2) dwutomowa publikacja z obszernymi omówieniami badań prowadzo-
nych przez poszczególne placówki: PAPERS (tamże zamieszczono omówienie metod stosowa-
nych w Instytucie Historii Sztuki UAM); 3) wydane lcilka miesięcy po konferencji referaty tam
wygłaszane.
Podobnej tematyce, wynikając niejako z inspiracji spotkaniem pizańskim, poświęcona była
dwudniowa sesja: „Computers and Art History (workshop for researchers)”, zorganizowana
przez University College London w dniach 2 i 3 kwietnia 1985 r. Spotkanie to, o znacznie już
mniejszym zasięgu (około 60 uczestników z Wlk. Brytanii oraz zaproszeni goście, m.in. z Nor-
wegii, USA, Włoch) miało charakter seminarium dyskusyjnego, połączonego z demonstracją
funkcjonowania mikrokomputerów. Kameralność spotkania, a więc i możliwość bezpośredniej,
żywej i nieformalnej dyskusji, jak również zaraźliwy entuzjazm organizatorów przesądziły o wy-
jątkowo inspirującym charakterze konferencji. Przedstawione referaty koncentrowały się głównie
wokół kilku zasadniczych problemów, m.in.: komputerowej analizy obrazu, struktury i organi-
zacji bazy danych itp. Osobny blok wypowiedzi dotyczył możliwości, ale i ograniczeń, wynika-
jących z użycia nowych technik w badaniu dzieł sztuki (w tym bloku tematycznym wygłoszony
został referat Katarzyny Zawiasa-Staniszewskiej z IHS UAM, omawiający możliwości badania
środowisk artystycznych i życia artystycznego, z wykorzystaniem automatycznego przetwarzania
danych).
Następne sesje organizowane przez Department of History of Art i Computer Centre of
University College London poświęcone będą kolejnym zagadnieniom związanym z możliwościami
wykorzystania komputerów w naukach humanistycznych. Ąmbicją bowiem organizatorów stało
się uczynienie z tych spotkań stałego forum dla historyków sztuki i informatyków z różnycb
krajów, umożliwiającego prezentację i wymianę dotychczasowych doświadczeó.
W tej wymianie naukowej ma nadzieję uczestniczyć również Instytut Historii Sztuki UAM
w Poznaniu, który już w końcu 1983 roku podjął pewne próby w kierunku stworzenia systemu
informatycznego pozwalającego przetwarzać dane z historii sztuki. Z powodu braku jakichkol-
wiek tradycji w tym zakresie, jak i braku odpowiednich środków flnansowych prace te miały po-
czątkowo jedynie wstępny charakter i zasięg ograniczony do wykorzystania tzw. kart przezier-
nych (sichtlochkarten), produkowanych przez wschodnioniemiecką firmę ROBOTRON. Karty te
pozwoliły na stosunkowo precyzyjne i przede wszystkim — wieloaspektowe przebadanie dostępne-
go w źródłach materiału informacyjnego. Materiałem testowanym stały się dane z prasy poz-
nańskiej 1918 - 1939, dotyczące życia artystycznego w Poznaniu w tymże okresie, który to temat
opracowuje IHS na zlecenie Polskiej Akademii Nauk w ramach tematu centralnego „Polska
kultura narodowa, jej tendencje rozwojowe, percepcja”. Ze względu na zasadniczy cel tych
badań — szczegółowe rozpoznanie kultury artystycznej Poznania we wszystkich jej aspektach,
uwikłaniach spolecznych, politycznych, ekonomicznych itp. — przyjęto generalną zasadę gro-
madzenia wszyslkich możliwych informacji dotyczących szeroko pojętej komunikacji artystycz-
nej, nawet danych odnoszących się do rejonów tak pozornie peryferyjnych, jak reklama handlo-
wa, fotografia i grafika prasowa itp. Powyższe założenie doprowadziło do powstania szybko
powiększającego sięzbioru informacji, których ilość, jak również olbrzymia rozpiętość tematyczna
zaczęły wymagać od badaczy nowego, odbiegającego od tradycyjnych, sposobu ich usystematy-
zowania.
Generalnie, system ten opiera się na trzech podstawowych kartotekach: kartotece kart
adresowych, kartotece kart przeziernych oraz kartotece kart opisowych. Kartoteka kart adreso-