Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (5.1991)

SZTUKA SLĄSKA WOBEC HUSYTYZMU

49

gron, spływa przez rynienkę tłoczni wprost do stojącego przed nią
kielicha mszalnego, co unaocznia jej tożsamość z ofiarą mszalną.
Wyobrażenie Chrystusa jako Męża Boleści, mistycznie kumulującego
w sobie całą Pasję, pozwoliło na pogłębienie symbolicznych znaczeń
wywodzącego się ze Starego Testamentu przedstawienia^. Równocześ-
nie interesująca formuła wyrażenia drugoplanowego, pasyjnego wątku
przedstawienia, nawiązująca na drodze prostych wizualnych skojarzeń
do kulminacyjnego momentu Pasji (tj. scen Niesienia krzyża i Ukrzyżo-
wania) spowodowana była zapewne tematem ołtarza^.
Nałożone na siebie dwa aspekty — pasyjny i eucharystyczny — wyra-
żono w maksymalnie zwięzłej, syntetycznej formie. Zmierzające niemal
ku indywidualnej dewocji wyobrażenie miało uświadamiać nie tyle
Pasję, co jej nierozłączność z ofiarą mszalną.Stąd też posłużenie się
symbolem tłoczni mistycznej w obrębie liturgii ołtarza i eksponowanie
jej mistycznych znaczeń, podkreślone włączeniem do przedstawienia
kielicha Ostatniej Wieczerzy, a zwłaszcza motywu zbierania do niego
krwi Chrystusa, kl E do tylko i wyłącznie

- - ^ ^
zmarłego w 1497 r.
„extra capellamat Ę.
ry wrocławskiej, p = '


dziej rozbudowanej
emanym epitafium
szone pierwotnie (?)
&ej w ambicie kated-
ucznych wyobrażeń


Przedstawienie to
(omówione tamże).

A. Thomas: Christu

= H

uttgart 1954, szp. 673-687.
twicle pośrednich źródeł

Przedstawienie na
ją: Braune, Wiese: op.
- pozwala domyślać si
skrzydłach, cyklu pas;


tvnej - o czym wspomma-
eister, Grundmann: j.w.
[ych, nie istniejących już

^ Thomas: op. cit., sz]
s. 242; Małkiewiczówn

c
o


Ikonographie..., Bd. II...,
jp. cit., s. 23, 76.

^ P. Bretschneider: C
1939, s. 85-86; tenże, Zu
1940, s. 61-63.

O

che Kirchengeschichte 4,
1 Hans Stegers. Tamże, 5,

Machnerus: Monm
Columnam. / GREGOI
rius Helemreuter./Ad
ultro'/Millenis decies
Cum cruce perpessi ve
Mitior in culpas sis pi'

(1)


;!8r.: „Extra Capellam ad
bnorabilis vir Dn. Grego-
jnedicte tuis proscentibus
Pomites sub judice saxo /
eritis precibusq' sacratis/

O

Przytoczony tekst zć
inskrypcję z obramień
odczytał datę, zapewni
Inscriptiones Silesi
— zamieszczając go rr

3
O


niej od ubiegłego stulecia
dopodobniej Machner źle
w późniejszym rękopisie
ygn. R 643, s. 66 (nr 108)
'apella" (s. 66).

O

O


— o