Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (7.1995)

WIZERUNKI SCYTÓW W IKONOGRAFII NADCZARNOMORSKIEJ

35


Ryc. 30. Górna część rzeźby nagrobnej w postaci wojownika. Wapień. Wys. ok. 125 cm.
V/IV w.p.n.e. Mołdawia, Butory. [Wg P. N. Szulc, Skifskije izwajanija, (w:) Chudożestwien-
naja kultura i archieołogija anticznogo mira, Moskwa 1976, il. 3]
charakter tych rzeźb wykazał dopiero w 1925 roku A. A. Miller, a w
ostatnim dwudziestoleciu wspomniany już P. N. Szulc oraz J. A. Popowa
przedłożyli ich ujęcia całościowe73. Badacze ci zgodnie uznają za scytyj-
skie zabytki z VI-III wieku przed n.e., wykazując miejscowe odrębności
oraz analogie na terytoriach ościennych, przy czym Popowa szczególną
uwagę poświęca ewolucji form aż do IV wieku n.e.
Już pobieżny ogląd materiału rzeczowego pozwala zauważyć znaczne
zróżnicowanie w obrębie uogólnionego typu wyobrażeń (il. 29-34). Szulc
deklaruje, że zna 41 rzeźb przedstawiających wojowników oraz tylko jed-

73 P. N. Szulc, Skifskije izwajanija Priczernomorja, (w:) Anticznoje obszczestwo, Mosk-
wa 1967 (tu też odnośna literatura, począwszy od publikacji Jastriebowa); tenże, Skifskije
izwajanija, (w:) Chudożestwiennaja kultura... (jw. przyp. 65); J. A. Popowa, Ob istokach
tradicyj i ewolucji form skifskoj skulptury, Sow. Arch. 1976, nr 1.