Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (7.1995)

Jacek Kowalski

GROBOWIEC KAMILLI
INTERPRETACJA OPISU ARCHITEKTURY

W starofrancuskiej Powieści o Eneaszu, która jest swobodną adaptacją
Eneidy, znajdujemy szereg fantazyjnych opisów postaci, budowli, strojów
i dzieł rzemiosła artystycznego, których wzorów daremnie by szukać w
Wergiliuszowym poemacie. Najdłuższy opis poświęcony jest ceremoniom
pogrzebowym królowej Wolsków, Kamilli. Obszerny fragment dotyczy
monumentalnego grobowca bohaterki1:

Jest siedem cudów na świecie;
Między nimi nie ma przecie
Większego, cudowniejszego,
Ani też niezwyklejszego.
Była równia pod kościołem,
Którą mur otaczał kołem;
Plac był wielki wewnątrz muru,
Na nim posadzka z marmuru,
A na niej cztery kamienie
Jako lwów wyobrażenie,
Majstersztyk rzeźbiarskiej sztuki.
Nad nimi stały dwa łuki
Razem na krzyż przesklepione,
Ostro w okrąg wyrzeźbione,
W samym środku połączone,

Cent mervoilles a en cest mont;
de totes celes qui i sont
n’i a nule qui soit graignor
ne plus estrange ne meillor.
Pres del tenple a une pienee,
de mur ert close an reondee;
la place estoit large dedanz,
de marbre estoit li pavemenz.
Il i avoit quatre perrons,
7540 tailliez a guise de lions,
molt mestrement i furent mis;
de desus ot dous ars asis,
an croiz estoient, vols amont
a civere tot an reont;
7j4j droit anmi furent asenblé,

1 Wersy 7531-7724; tłumaczenie moje (J.K.), tekst oryginalny wg: Eneas. Roman du
Xir siècle édité par J.-J. Salvedra de Grave, t. II, Paris, Champion 1984. Korzystałem tak-
że z tłumaczenia nowofrancuskiego: Le roman d’Enéas traduit en français moderne par
Martine Thiry-Stassin, Paris, Champion 1985.