28
WOJCIECH SUCHOCKI
Drugi moment, ktôry podkresla Garrard w charakterystyce postaci
Zuzanny, a dzialajgcy na rzecz autorstwa Artemizji, to „bezkompromiso-
wy naturalizm” postaci; niewgtpliwa cielesnosc Zuzanny, ukazanie cech
wylamujgcych siç z konwencjonalnych standardôw piçkna - wskazujgce
na studiowanie z natury9. W ekspresyjnej charakterystyce postaci pod-
kresla Garrard to, ze przez swg niewygodng pozç i nagosc Zuzanna prze-
kazuje cal g gamç uczuc - od strachu do wstydu - doswiadczanych przez
zgnçbiong kobietç, postawiong wobec wyboru mieîdzy gwaltem i oszczer-
czym publicznym oskarzeniem. Stawia przesladowcom czynny opôr, jest
heroiczna w klasycznym sensie, ukazujgc w zmaganiu z silami, nad ktô-
rymi nie panuje, uczucia, ktôre budzg w nas litosc i grozç10.
Bolesny fakt z biografii Artemizji Gentilleschi - to ze zostala zgwaico-
na przez malarza Agostina Tassiego - nie dal siç zwigzac bezposrednio z
powstaniem obrazu, jak - zdaje siç - Garrard probowala wczesniej uczy-
nic. Pozostaje on jednak w polu jej widzenia i okresla interpretacjç wczes-
niejszego o dwa lata dziela. Pisze Garrard:
Tym, co obraz nam daje, jest refleksja nie o samym gwalcie, lecz raczej o tym, jak
pewna mloda kobieta w roku 1610 odczuwala swojg wrazliwosc seksualng; [uka-
zuje] metaforyczny wyraz szerszej sytuacji, ktora doprowadza do tak skrajnego
zdarzenia [mianowicie]: rzeczywistosci ograniczonej i ucisnionej pozycji kobiet
w spoleczenstwie, ktôrego reguly ustalajg mpzczyzni11.
Do twôrczosci Artemizji odnosi Garrard okreslenie Léo Steinberga,
dotyczgce ostatnich obrazôw Michaia Aniola: „dar dla XX wieku”12 13. Przy-
jglbym je, tyle ze nie w tym znaczeniu, ze rozwôj feministycznej historii
sztuki udostçpnia nam dzis przeslanie jej dziela, ile ze wzglçdu na pewng
wlasciwosc obrazu, ktôrg mozna okreslic jako „nowoczesnosc” - wspôi-
okreslajgcg si^ z „mlodzienczoscig”, potraktowaniem obrazu jako popisu,
swiadectwa bieglosci, wykazania nabjdych umiej^tnosci. Garrard o czyms
podobnym pisze:
„Zuzanna” smialo, a nawet dumnie przedklada zasadniczy zapis Orazia dla swojej
utalentowanej uczennicy: zdyscyplinowane mistrzostwo rysunku anatomicznego
i wysokie opanowanie swiatiocienia i koloru1 ;
uj^cie to rozwija, dotykajgc takze kwestii zwigzkôw z twôrczoscig Mi-
chaia Amiola. Sgdz§, ze umiejçtnosc, „smialo i dumnie” ukazywana w ob-
razie, polega na czyms innym.
9 Tamze, s. 199-200.
10 Tamze, s. 200.
11 Tamze, s. 208-209.
12 Tamze, s. 8.
13 Tamze, s. 17.
WOJCIECH SUCHOCKI
Drugi moment, ktôry podkresla Garrard w charakterystyce postaci
Zuzanny, a dzialajgcy na rzecz autorstwa Artemizji, to „bezkompromiso-
wy naturalizm” postaci; niewgtpliwa cielesnosc Zuzanny, ukazanie cech
wylamujgcych siç z konwencjonalnych standardôw piçkna - wskazujgce
na studiowanie z natury9. W ekspresyjnej charakterystyce postaci pod-
kresla Garrard to, ze przez swg niewygodng pozç i nagosc Zuzanna prze-
kazuje cal g gamç uczuc - od strachu do wstydu - doswiadczanych przez
zgnçbiong kobietç, postawiong wobec wyboru mieîdzy gwaltem i oszczer-
czym publicznym oskarzeniem. Stawia przesladowcom czynny opôr, jest
heroiczna w klasycznym sensie, ukazujgc w zmaganiu z silami, nad ktô-
rymi nie panuje, uczucia, ktôre budzg w nas litosc i grozç10.
Bolesny fakt z biografii Artemizji Gentilleschi - to ze zostala zgwaico-
na przez malarza Agostina Tassiego - nie dal siç zwigzac bezposrednio z
powstaniem obrazu, jak - zdaje siç - Garrard probowala wczesniej uczy-
nic. Pozostaje on jednak w polu jej widzenia i okresla interpretacjç wczes-
niejszego o dwa lata dziela. Pisze Garrard:
Tym, co obraz nam daje, jest refleksja nie o samym gwalcie, lecz raczej o tym, jak
pewna mloda kobieta w roku 1610 odczuwala swojg wrazliwosc seksualng; [uka-
zuje] metaforyczny wyraz szerszej sytuacji, ktora doprowadza do tak skrajnego
zdarzenia [mianowicie]: rzeczywistosci ograniczonej i ucisnionej pozycji kobiet
w spoleczenstwie, ktôrego reguly ustalajg mpzczyzni11.
Do twôrczosci Artemizji odnosi Garrard okreslenie Léo Steinberga,
dotyczgce ostatnich obrazôw Michaia Aniola: „dar dla XX wieku”12 13. Przy-
jglbym je, tyle ze nie w tym znaczeniu, ze rozwôj feministycznej historii
sztuki udostçpnia nam dzis przeslanie jej dziela, ile ze wzglçdu na pewng
wlasciwosc obrazu, ktôrg mozna okreslic jako „nowoczesnosc” - wspôi-
okreslajgcg si^ z „mlodzienczoscig”, potraktowaniem obrazu jako popisu,
swiadectwa bieglosci, wykazania nabjdych umiej^tnosci. Garrard o czyms
podobnym pisze:
„Zuzanna” smialo, a nawet dumnie przedklada zasadniczy zapis Orazia dla swojej
utalentowanej uczennicy: zdyscyplinowane mistrzostwo rysunku anatomicznego
i wysokie opanowanie swiatiocienia i koloru1 ;
uj^cie to rozwija, dotykajgc takze kwestii zwigzkôw z twôrczoscig Mi-
chaia Amiola. Sgdz§, ze umiejçtnosc, „smialo i dumnie” ukazywana w ob-
razie, polega na czyms innym.
9 Tamze, s. 199-200.
10 Tamze, s. 200.
11 Tamze, s. 208-209.
12 Tamze, s. 8.
13 Tamze, s. 17.