Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (10.2000)

Michal Haake

MALARSTWO NATURY A NATURA MALARSTWA

O TRADYCJI ARTYSTYCZNEJ MALARSTWA LEONA
TARASEWICZA*

wstçp

W dotychczasowych opracowaniach twôrczosci Leona Tarasewicza do-
minuje przekonanie o jej wyjgtkowosci, zarôwno z uwagi na zawarte w
niej uniwersalne wartosci artystyczne, jak i jej odmiennosci wobec po-
etyk, na tle ktôrych w polowie lat 80. zaistniala* 1. Konstatacja rewelacyj-
nosci malarstwa Tarasewicza wynika jednak w wipkszym stopniu z przy-
jçcia przez piszgcych perspektywy kontekstualnej niz formalnej. Ta
ostatnia wyczerpuje siç we wskazaniu na oszczçdnosc formy, prostotç
kompozycji i czystosc koloru, dzipki czemu obrazy Tarasewicza nabierac
majg cech symbolicznych. O odrçbnosci z kolei przesgdzac ma: z jednej
strony bialoruskie pochodzenie Tarasewicza i zakorzenienie w kulturze
prawoslawia, z drugiej (z racji miejsca zamieszkania - stacja Waliîy, woj.
podlaskie) zawieszenie miçdzy wielkomiejskg cywilizacjg a swiatem ar-
chetypicznych wartosci natury - jedynym tematem obrazôw. Konsekwen-
cjg powyzszego jest nadawanie opisowi dziela Tarasewicza wymowy po-
twierdzajgcej znaczenie ustalen kontekstualnych, przez co warunkujg
one sposôb jawienia siç obrazôw.

Dla okreslenia intencji artystycznej Tarasewicza i rekonstrukcji prze-
biegu procesu twôrczego przeslanki te sg z calg pewnoscig niewystarcza-

* Niniejsze studium powstalo na podstawie pracy magisterskiej pt. O malarstwie Leo-
na Tarasewicza, pisanej przeze mnie w latach 1996-1997 w Instytucie Historii Sztuki
UAM pod kierunkiem prof. dr. hab. Piotra Piotrowskiego.

1 Szczegôlowy wykaz bibliografii, a takze pelniejszy materiai interpretacyjny w:
M. Haake, op.cit.