DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Labuda, Adam S.: Instytut Historii Sztuki na Uniwersytecie Rzeszy w Poznaniu w latach 1941 - 1945
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28198#0259
Adam S. Labuda
INSTYTUT HISTORII SZTUKI NA UNIWERSYTECIE
RZESZY W POZNANIU W LATACH 1941-1945*
Badania historii nauki o sztuce w Niemczech niejednokrotnie skupia-
ły się na tym etapie jej dziejów, który przypadł na okres panowania naro-
dowego socjalizmu. Zainteresowanie tym okresem przejawiło się w inten-
sywnym rozpatrywaniu takich zagadnień, jak rola historyków sztuki w
kontekście akcji pod nazwą „sztuka zwyrodniała” (.Entartete Kunst), ra-
bunku dzieł sztuki podczas drugiej wojny światowej czy emigracji histo-
ryków sztuki z Niemiec w latach trzydziestych* 1. Na tle obfitych rezulta-
tów badań nad emigracją, które objęły kwestie biograficzne, zagadnienia
z zakresu historii idei i instytucji naukowych2, rzuca się jednakże w oczy
Niniejszy artykuł jest zapisem odczytu wygłoszonego na XXVI Niemieckim Zjeździe
Historyków Sztuki w Hamburgu (21-25 marca 2001) w ramach sekcji „Niemiecka historia
sztuki a narodowy socjalizm”. Tekst został uzupełniony o wstępne uwagi dotyczące badań
nad niemiecką nauką o sztuce w okresie narodowego socjalizmu i opatrzony przypisami.
Przygotowywane jest obszerne studium poświęcone temu zagadnieniu.
Sabinę Arend (Berlin) i Katarzynie Barałkiewicz (Poznań) dziękuję za daleko idącą po-
moc merytoryczną i organizacyjną przy przygotowaniu artykułu. Wersja niemiecka arty-
kułu pt. Das Kunstgeschichtliche Institut an der Reichsuniversitat Posen 1941-1945, uka-
zała się w „Zeitschrift fur Kunstgeschichte”, 65. Band, 2002.
1 Trudno w tym miejscu zaprezentować pełną dokumentację bibliograficzną tej dysku-
sji. Poprzestańmy zatem na kilku pozycjach (podających dalszą literaturę przedmiotu). Na
temat „Entartete Kunst” i historyków sztuki por. E. Blume, D. Schulz (Hg.), Uberbrilckt.
Asthetische Moderne und Nationalsozialismus, Kunstliteratur und Kiinstler 1925-1937,
Koln 1999. Na temat rabunku dzieł sztuki por. A. Heufi, Kunst- und Kulturraub. Eine uer-
gleichende Studie zur Besatzungspolitik der Nationalsozialisten in Frankreich und der
Sowjetunion, Heidelberg 2000; J. Petropoulos, The Faustian Bargain. The Art World in Nazi
Germany, London 2000. Na temat badań nad emigracją historyków sztuki por. przypis 2.
2 K. Michels, „Transplantierte Kunstwissenschaft”. Deutschsprachige Kunstgeschichte
im amerikanischen Exil, Berlin 1999; U. Wendland, Biographisches Handbuch deutsch-
sprachiger Kunsthistoriker im Exil: Leben und Werk der unter dem Nationalsozialismus
INSTYTUT HISTORII SZTUKI NA UNIWERSYTECIE
RZESZY W POZNANIU W LATACH 1941-1945*
Badania historii nauki o sztuce w Niemczech niejednokrotnie skupia-
ły się na tym etapie jej dziejów, który przypadł na okres panowania naro-
dowego socjalizmu. Zainteresowanie tym okresem przejawiło się w inten-
sywnym rozpatrywaniu takich zagadnień, jak rola historyków sztuki w
kontekście akcji pod nazwą „sztuka zwyrodniała” (.Entartete Kunst), ra-
bunku dzieł sztuki podczas drugiej wojny światowej czy emigracji histo-
ryków sztuki z Niemiec w latach trzydziestych* 1. Na tle obfitych rezulta-
tów badań nad emigracją, które objęły kwestie biograficzne, zagadnienia
z zakresu historii idei i instytucji naukowych2, rzuca się jednakże w oczy
Niniejszy artykuł jest zapisem odczytu wygłoszonego na XXVI Niemieckim Zjeździe
Historyków Sztuki w Hamburgu (21-25 marca 2001) w ramach sekcji „Niemiecka historia
sztuki a narodowy socjalizm”. Tekst został uzupełniony o wstępne uwagi dotyczące badań
nad niemiecką nauką o sztuce w okresie narodowego socjalizmu i opatrzony przypisami.
Przygotowywane jest obszerne studium poświęcone temu zagadnieniu.
Sabinę Arend (Berlin) i Katarzynie Barałkiewicz (Poznań) dziękuję za daleko idącą po-
moc merytoryczną i organizacyjną przy przygotowaniu artykułu. Wersja niemiecka arty-
kułu pt. Das Kunstgeschichtliche Institut an der Reichsuniversitat Posen 1941-1945, uka-
zała się w „Zeitschrift fur Kunstgeschichte”, 65. Band, 2002.
1 Trudno w tym miejscu zaprezentować pełną dokumentację bibliograficzną tej dysku-
sji. Poprzestańmy zatem na kilku pozycjach (podających dalszą literaturę przedmiotu). Na
temat „Entartete Kunst” i historyków sztuki por. E. Blume, D. Schulz (Hg.), Uberbrilckt.
Asthetische Moderne und Nationalsozialismus, Kunstliteratur und Kiinstler 1925-1937,
Koln 1999. Na temat rabunku dzieł sztuki por. A. Heufi, Kunst- und Kulturraub. Eine uer-
gleichende Studie zur Besatzungspolitik der Nationalsozialisten in Frankreich und der
Sowjetunion, Heidelberg 2000; J. Petropoulos, The Faustian Bargain. The Art World in Nazi
Germany, London 2000. Na temat badań nad emigracją historyków sztuki por. przypis 2.
2 K. Michels, „Transplantierte Kunstwissenschaft”. Deutschsprachige Kunstgeschichte
im amerikanischen Exil, Berlin 1999; U. Wendland, Biographisches Handbuch deutsch-
sprachiger Kunsthistoriker im Exil: Leben und Werk der unter dem Nationalsozialismus