DOI Artikel:
Żuchowski, Tadeusz J.; Kalinowski, Konstanty [Gefeierte Pers.]: Konstanty Kalinowski (1935 - 2002)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28200#0010
KONSTANTY KALINOWSKI (1935-2002)
Tuż po świętach Bożego Narodzenia, 27 grudnia 2002 roku zmarł
w Poznaniu Profesor Konstanty Kalinowski. Na Cmentarzu Junikow-
skim żegnało Go wraz z rodziną wielu przyjaciół, uczniów, współpracow-
ników, znajomych. Na umieranie nie ma dobrego czasu, a każde odejście
zaskakuje. Do wielu z nas docierały informacje o Jego chorobie, ale nie
wydawały się pozbawiać nadziei na poprawę. Profesor w polskiej historii
sztuki był postacią znaną, ba, wybitną; był swego rodzaju instytucją i trud-
no, pisząc o Nim, nie popaść w przesadne uproszczenia. Chciałbym w tym
pożegnalnym tekście pozbierać wiadomości o Nim, napisać, jak Go widzę
w swej pamięci i w świetle archiwalnych dokumentów.
Konstanty Kalinowski urodził się w prawosławnej rodzinie w Wilnie
26 marca 1935 roku. Jego ojciec Anatol zgodnie z tradycją rodzinną miał
zostać wojskowym - kawalerzystą. Jako chłopiec uczył się najpierw w
korpusie kadetów w Orenburgu i Woroneżu. Następnie wstąpił do słyn-
nej Elizabetgradzkiej szkoły kawalerii. Zdemobilizowany w 1921 r. po-
wrócił do Woroneża i rozpoczął studia rolnicze. Po roku, ostrzeżony o gro-
żącym mu aresztowaniu jako byłemu białemu oficerowi, uzyskał azyl w
Polsce i osiadł w Wilnie*. Matką Profesora była Zofia z Janowiczów-Cza-
ińskich, wedle słów Profesora Kalinowskiego pochodząca z rodziny zie-
miańskiej o tatarskich korzeniach. Wychowywany na styku kultur, swoje
dzieciństwo i pierwsze lata nauki spędził w Wilnie. Ojciec, jeśli dobrze
pamiętam, pracował w czasie wojny w piekarni. Czas wojny pozostawił
Konstantemu Kalinowskiemu uraz do nacjonalizmów i wszelkich krańco-
wych postaw ideologicznych. Wspominał kiedyś, jak łatwo było wówczas
dostać po twarzy od litewskiego policjanta za mówienie na ulicy po pol-
sku. W 1942 r. rozpoczął naukę w wileńskiej szkole podstawowej, mając
lat 10 zaczął uczęszczać do tamtejszej szkoły muzycznej.
W 1946 roku, wraz z rodzicami i babką ze strony matki, został depor-
towany do Polski. Rodzina przybyła do Poznania i - jak żartował - po
wyjściu z dworca skierowała się w lewo, ku traktowi wrocławskiemu
Niektóre dane biograficzne zostały skorygowane dzięki informacjom dostarczonym
przez rodzinę Profesora Kalinowskiego.
Tuż po świętach Bożego Narodzenia, 27 grudnia 2002 roku zmarł
w Poznaniu Profesor Konstanty Kalinowski. Na Cmentarzu Junikow-
skim żegnało Go wraz z rodziną wielu przyjaciół, uczniów, współpracow-
ników, znajomych. Na umieranie nie ma dobrego czasu, a każde odejście
zaskakuje. Do wielu z nas docierały informacje o Jego chorobie, ale nie
wydawały się pozbawiać nadziei na poprawę. Profesor w polskiej historii
sztuki był postacią znaną, ba, wybitną; był swego rodzaju instytucją i trud-
no, pisząc o Nim, nie popaść w przesadne uproszczenia. Chciałbym w tym
pożegnalnym tekście pozbierać wiadomości o Nim, napisać, jak Go widzę
w swej pamięci i w świetle archiwalnych dokumentów.
Konstanty Kalinowski urodził się w prawosławnej rodzinie w Wilnie
26 marca 1935 roku. Jego ojciec Anatol zgodnie z tradycją rodzinną miał
zostać wojskowym - kawalerzystą. Jako chłopiec uczył się najpierw w
korpusie kadetów w Orenburgu i Woroneżu. Następnie wstąpił do słyn-
nej Elizabetgradzkiej szkoły kawalerii. Zdemobilizowany w 1921 r. po-
wrócił do Woroneża i rozpoczął studia rolnicze. Po roku, ostrzeżony o gro-
żącym mu aresztowaniu jako byłemu białemu oficerowi, uzyskał azyl w
Polsce i osiadł w Wilnie*. Matką Profesora była Zofia z Janowiczów-Cza-
ińskich, wedle słów Profesora Kalinowskiego pochodząca z rodziny zie-
miańskiej o tatarskich korzeniach. Wychowywany na styku kultur, swoje
dzieciństwo i pierwsze lata nauki spędził w Wilnie. Ojciec, jeśli dobrze
pamiętam, pracował w czasie wojny w piekarni. Czas wojny pozostawił
Konstantemu Kalinowskiemu uraz do nacjonalizmów i wszelkich krańco-
wych postaw ideologicznych. Wspominał kiedyś, jak łatwo było wówczas
dostać po twarzy od litewskiego policjanta za mówienie na ulicy po pol-
sku. W 1942 r. rozpoczął naukę w wileńskiej szkole podstawowej, mając
lat 10 zaczął uczęszczać do tamtejszej szkoły muzycznej.
W 1946 roku, wraz z rodzicami i babką ze strony matki, został depor-
towany do Polski. Rodzina przybyła do Poznania i - jak żartował - po
wyjściu z dworca skierowała się w lewo, ku traktowi wrocławskiemu
Niektóre dane biograficzne zostały skorygowane dzięki informacjom dostarczonym
przez rodzinę Profesora Kalinowskiego.