DOI Heft:
Przekłady
DOI Artikel:Crimp, Douglas; Basiuk, Tomasz [Übers.]; Żurawiecki, Bartosz [Übers.]: Co za wstyd, Mario Montezie!
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28200#0356
Douglas Crimp
CO ZA WSTYD, MARIO MONTEZIE!*
Od wstydu do nieśmiałości, do brylowania — i w sposób nieunikniony z po-
wrotem, i jeszcze raz i znów z powrotem: szczerość i kulturowa doglębność
tej drogi wydają się czynić z Warhola exemplum nowego projektu, który
uważam za pilną potrzebę - projektu zrozumienia sposobu, w jaki dysfo-
ryczny afekt wstydu działa jako splot produktywny: chodzi o produkcję
znaczeń, własnej obecności, strategii politycznych, o skuteczność perfor-
matywną i krytyczną* 1.
Intuicja Eve Sedgwick, widoczna w jednym z jej esejów na temat per-
formatywności queer, może okazać się bardziej niezawodna niż sama au-
torka przypuszczała, ponieważ w momencie, gdy pisała to zdanie, niewie-
le widziała z tego, co najmocniej potwierdza jej słowa - licznych produkcji
fdmowych Andy’ego Warhola z połowy lat sześćdziesiątych2. Chcę w tym
eseju zastanowić się nad pojedynczym przypadkiem dokonanej przez
Warhola mobilizacji wstydu jako produkcji, i w ten sposób dookreślić pil-
ną potrzebę podobnego projektu - potrzebę, która przyświeca mojemu
własnemu projektowi3.
Prezentowany tekst jest przekładem artykułu D. Crimpa, Mario Montez, For Shame
z książki: Regarding Sedgwick, New York: Routledge 2002. Redakcja składa podziękowa-
nia Autorowi oraz wydawnictwu Routledge za zgodę na opublikowanie polskiej wersji arty-
kułu.
1 E. Kosofsky Sedgwick, Queer Performatioity, W ar hol’s Shyness, Warhol’s White-
ness, (w:) Pop Out: Queer Warhol, red. J. Doyle, J. Flatley i J. E. Muńos, Durham: Duke
University Press 1996, s. 135.
2 Na początku lat 70. Warhol wycofał swoje fdmy z obiegu. Gdy w 1982 wyraził zgodę,
by Whitney Museum of American Art prowadziło badania nad jego filmami i organizowało
pokazy, muzeum rozpoczęło seryjne projekcje - pierwszą serię zaprezentowano w 1988 ro-
ku, a następną w 1994. Zob. The Films of Andy Warhol: An Introduction, New York: Whit-
ney Museum of American Art 1988 i C. Angell, The Films of Andy Warhol: Part II, New
York: Whitney Museum of American Art 1994. Omówiony tutaj film Screen Test # 2 został
odrestaurowany w 1995 roku i wyświetlony w 1998.
3 Podobne uzasadnienie takiego projektu pojawia się również w moim artykule Getting
the Warhol We Deserue, „Social Text” 59 (lato 1999), s. 49-66.
CO ZA WSTYD, MARIO MONTEZIE!*
Od wstydu do nieśmiałości, do brylowania — i w sposób nieunikniony z po-
wrotem, i jeszcze raz i znów z powrotem: szczerość i kulturowa doglębność
tej drogi wydają się czynić z Warhola exemplum nowego projektu, który
uważam za pilną potrzebę - projektu zrozumienia sposobu, w jaki dysfo-
ryczny afekt wstydu działa jako splot produktywny: chodzi o produkcję
znaczeń, własnej obecności, strategii politycznych, o skuteczność perfor-
matywną i krytyczną* 1.
Intuicja Eve Sedgwick, widoczna w jednym z jej esejów na temat per-
formatywności queer, może okazać się bardziej niezawodna niż sama au-
torka przypuszczała, ponieważ w momencie, gdy pisała to zdanie, niewie-
le widziała z tego, co najmocniej potwierdza jej słowa - licznych produkcji
fdmowych Andy’ego Warhola z połowy lat sześćdziesiątych2. Chcę w tym
eseju zastanowić się nad pojedynczym przypadkiem dokonanej przez
Warhola mobilizacji wstydu jako produkcji, i w ten sposób dookreślić pil-
ną potrzebę podobnego projektu - potrzebę, która przyświeca mojemu
własnemu projektowi3.
Prezentowany tekst jest przekładem artykułu D. Crimpa, Mario Montez, For Shame
z książki: Regarding Sedgwick, New York: Routledge 2002. Redakcja składa podziękowa-
nia Autorowi oraz wydawnictwu Routledge za zgodę na opublikowanie polskiej wersji arty-
kułu.
1 E. Kosofsky Sedgwick, Queer Performatioity, W ar hol’s Shyness, Warhol’s White-
ness, (w:) Pop Out: Queer Warhol, red. J. Doyle, J. Flatley i J. E. Muńos, Durham: Duke
University Press 1996, s. 135.
2 Na początku lat 70. Warhol wycofał swoje fdmy z obiegu. Gdy w 1982 wyraził zgodę,
by Whitney Museum of American Art prowadziło badania nad jego filmami i organizowało
pokazy, muzeum rozpoczęło seryjne projekcje - pierwszą serię zaprezentowano w 1988 ro-
ku, a następną w 1994. Zob. The Films of Andy Warhol: An Introduction, New York: Whit-
ney Museum of American Art 1988 i C. Angell, The Films of Andy Warhol: Part II, New
York: Whitney Museum of American Art 1994. Omówiony tutaj film Screen Test # 2 został
odrestaurowany w 1995 roku i wyświetlony w 1998.
3 Podobne uzasadnienie takiego projektu pojawia się również w moim artykule Getting
the Warhol We Deserue, „Social Text” 59 (lato 1999), s. 49-66.