Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (15.2004)

PRZEKŁADY

Horst Bredekamp
MEDIA OBRAZOWE*
1. TEORIA MEDIÓW Z EPOKI ŚREDNIOWIECZA.
HISTORIA SZTUKI, TEORIA MEDIÓW, MEDIUM OBRAZOWE

Historia sztuki jest także nauką o mediach [Medienwissenschaft].
Jej narzędzia pomocnicze są nie do pomyślenia bez medialnego aparatu
przeźroczy, mikrofisz, filmów i komputerów, a jej obszary i metody ba-
dawcze podlegały nieustannej zmianie, zgodnie z ewolucją mediów obra-
zowych* 1. Jej spojrzenie na media jest specyficzne, sama określiła też w
dużym stopniu kształt używanej przez siebie aparatury wizualnej, jak
na przykład miało to miejsce w przypadku projekcji przeźroczy. Ponie-
waż nie da się odtworzyć rozwoju mediów obrazowych z punktu widzenia
historii sztuki bez uwzględnienia ich miejsca w rozwoju samej dyscypli-
ny, w niniejszym wprowadzeniu prześledzimy w ogólnym zarysie zarów-
no dzieje mediów obrazowych, jak i sposób, w jaki znajdowały one od-
zwierciedlenie w historii sztuki i każdorazowo były konstruowane z jej
perspektywy.
Takie ujęcie wydaje się tym bardziej właściwe w obliczu ambiwa-
lentnej postawy, jaką historia sztuki przyjęła wobec nowoczesnych mass
mediów, wahając się między fazami wzmożonego zainteresowania i okre-
sem długotrwałej izolacji. Jeśli szesnaście lat temu, z okazji pierwszego
wydania Kunstgeschichte. Eine Einführung, pytano o to, czy historia
sztuki ze swoimi metodami jest w ogóle przygotowana na współczesny
* Przekład na podstawie maszynopisu tekstu udostępnionego przez autora przed jego
publikacją w: H. Belting, H. Dilly, W. Kemp, W. Sauerländer, M. Warnke (Hg.), Kunstge-
schichte. Eine Einführung, Berlin: Dietrich Reimer Verlag 2003 (6., überarbeitete und
erweiterte Auflage) [przyp. tłum.].
1 Por. o historii sztuki: Dilly, 1979, s. 149 nn.; Preziosi, 1989; oraz obszerna literatu-
ra u: Reichle, 2002, s. 54, przyp. 10; por. też: Ernst und Heidenreich, 1999, s. 316 nn.;
o naukach humanistycznych: Kittler, 1998. [Pełny opis cyt. dziel, zob.: Wykaz literatury,
s. 226]