DOI Heft:
Przekłady
DOI Artikel:Bredekamp, Horst; Bryl, Mariusz [Übers.]: Urojenia
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28199#0235
Horst Bredekamp
UROJENIA*
NIEZAUWAŻONY SUKCES
Na przestrzeni trzech ostatnich dekad powstało znacznie więcej mu-
zeów niż we wszystkich wcześniejszych epokach. Stulecie, które głosiło
walkę przeciwko wszystkiemu co muzealne, pozostawiło niebywałą dotąd
liczbę muzeów. Historia sztuki uczestniczyła w tym procesie po obu stro-
nach; z historycznego dystansu odchodzące stulecie będzie uznane za
drugą wielką epokę dyscypliny po jej fazie założycielskiej w XIX wieku.
Ale to dotyczy nie tylko muzeów. Niewiele dyscyplin humanistycznych
dysponuje podobnymi możliwościami współkształtowania środowiska
architektonicznego oraz kształtowania znaczącego obszaru edukacji lu-
dzi dorosłych przez stowarzyszenia artystyczne, Volkshochschulen i po-
dróże naukowe. Godny uwagi jest też plon refleksji metodologicznej, in-
tensywnie rozwijanej od początku XX wieku. Wspólnota i opozycja szkoły
wiedeńskiej, monachijskiej i hamburskiej dostarczyła najsilniejszych
impulsów, które podjęte zostały przez nauki humanistyczne; po 60 la-
tach, które upłynęły od funkcjonowania tego wewnętrznego napięcia
dyscypliny, nikomu nie zabrania się wykorzystania rozwiniętych wtedy
koncepcji w warunkach współczesności.
Oczywiście: każda dyscyplina, która ma tak złożony przedmiot jak
dzieje sztuki i obrazu, nie może nie być w stałym kryzysie i dlatego nie
dziwi, że historia sztuki ciągle na nowo stylizuje się na piagnone (Grei-
ner). Rytuał narzekania na własne zaniechania zbyt często jednak do-
starcza wygodnej wymówki, by nie uwzględniać oczekiwań, zgłaszanych
na zewnątrz dyscypliny lub w obliczu nowych procesów rozwojowych w
obszarze sztuki lub mediów; narzekania mogą być przyjemne. Dlatego
Odczyt wygłoszony podczas „Małego kongresu historyków sztuki” zorganizowanego
przez Heinricha Klotza w Karlsruhe w lipcu 1998 roku nt. „Historia sztuki: autodiagnoza
dyscypliny”. Chodziło o subiektywne spojrzenie wstecz; niniejszy tekst zachowuje formę
wykładu (przekład na podstawie: Horst Bredekamp, Einbildungen, „kritische berichte”,
R. 28, 2000, z. 1, s. 31-37 -przyp. tłum.).
UROJENIA*
NIEZAUWAŻONY SUKCES
Na przestrzeni trzech ostatnich dekad powstało znacznie więcej mu-
zeów niż we wszystkich wcześniejszych epokach. Stulecie, które głosiło
walkę przeciwko wszystkiemu co muzealne, pozostawiło niebywałą dotąd
liczbę muzeów. Historia sztuki uczestniczyła w tym procesie po obu stro-
nach; z historycznego dystansu odchodzące stulecie będzie uznane za
drugą wielką epokę dyscypliny po jej fazie założycielskiej w XIX wieku.
Ale to dotyczy nie tylko muzeów. Niewiele dyscyplin humanistycznych
dysponuje podobnymi możliwościami współkształtowania środowiska
architektonicznego oraz kształtowania znaczącego obszaru edukacji lu-
dzi dorosłych przez stowarzyszenia artystyczne, Volkshochschulen i po-
dróże naukowe. Godny uwagi jest też plon refleksji metodologicznej, in-
tensywnie rozwijanej od początku XX wieku. Wspólnota i opozycja szkoły
wiedeńskiej, monachijskiej i hamburskiej dostarczyła najsilniejszych
impulsów, które podjęte zostały przez nauki humanistyczne; po 60 la-
tach, które upłynęły od funkcjonowania tego wewnętrznego napięcia
dyscypliny, nikomu nie zabrania się wykorzystania rozwiniętych wtedy
koncepcji w warunkach współczesności.
Oczywiście: każda dyscyplina, która ma tak złożony przedmiot jak
dzieje sztuki i obrazu, nie może nie być w stałym kryzysie i dlatego nie
dziwi, że historia sztuki ciągle na nowo stylizuje się na piagnone (Grei-
ner). Rytuał narzekania na własne zaniechania zbyt często jednak do-
starcza wygodnej wymówki, by nie uwzględniać oczekiwań, zgłaszanych
na zewnątrz dyscypliny lub w obliczu nowych procesów rozwojowych w
obszarze sztuki lub mediów; narzekania mogą być przyjemne. Dlatego
Odczyt wygłoszony podczas „Małego kongresu historyków sztuki” zorganizowanego
przez Heinricha Klotza w Karlsruhe w lipcu 1998 roku nt. „Historia sztuki: autodiagnoza
dyscypliny”. Chodziło o subiektywne spojrzenie wstecz; niniejszy tekst zachowuje formę
wykładu (przekład na podstawie: Horst Bredekamp, Einbildungen, „kritische berichte”,
R. 28, 2000, z. 1, s. 31-37 -przyp. tłum.).