Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (15.2004)

268

HORST BREDEKAMP


18. Faza księżyca z 2 XII 1609 r., godz. 17.00 (detal z il. 12)

Dodatkowe studium, które Galileusz umieścił po lewej stronie pod
pierwszą kulą księżyca (il. 13), demonstruje w sposób szczególnie frapu-
jący efekt głębi wywołany kontrastem światła i cienia. W strefie ukaza-
nej w perspektywicznym skrócie powierzchni księżyca leży głęboki kra-
ter, ustanawiając swoją czernią ostry kontrast. Zaakcentowanie cienia
służy tutaj do wytworzenia wrażenia większej głębi. Prace, które prowa-
dzili w tym czasie Galileusz i inni astronomowie w celu określenia wy-
brzuszeń i zagłębień na powierzchni księżyca na podstawie cieni rzuca-
nych na nią, zostały tutaj potwierdzone w wirtuozerskim modelunku za
pomocą samych tylko efektów światła i cienia. Ten sam efekt, tutaj zilu-
strowany przez pojedynczy krater, charakteryzuje wszystkie rysunki
księżyca; na przykład, dolna strefa szóstej kuli oferuje trójwymiarowy
krajobraz złożony z kraterów i gór.