Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (16.2005)

190

LUIZA NADER


1. Jarosław Kozłowski, Deka-log, 1972

Jako prostą grę z relatywizmem określa Kozłowski jedną ze swoich
pierwszych książek artystycznych A, B (1971, wyd. Jarosław Kozłow-
ski)7. Na pierwszej stronie widzimy tytułowe litery oraz oddzielającą je
od siebie linię prostą. A i B zostały wobec prostej usytuowane równole-
gle, w identycznych odległościach. Na kolejnych stronach ulega zmianie
nie tyle rozmieszczenie liter, co raczej kąt, pod którym prostą oraz
umiejscowione wobec niej znaki oglądaliśmy: zarówno litery jak i linia
prosta obracane są w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara, zata-
czając kąt 180 stopni. Na kolejnych stronach obserwujemy wydłużanie
się linii prostej i stopniowe oddalanie się znaków A, B z kadru strony, aż
do prawie zaniknięcia liter z pola widzenia. Po przekroczeniu 90 stopni -
sytuacja ulega odwróceniu: znaki i linia krok po kroku powracają w pole
kadru, powtarzają swoje wcześniejsze położenie jakby „po drugiej stronie
7 W przypadku książek A, B, Grammar oraz Language jako wydawców podano:
ZPAP w Poznaniu, Galerię Akumulatory 2, Galerię Foksal PSP. Zabieg ten był świado-
mym podszyciem się pod szyld artystycznych instytucji ze względów cenzuralnych. Fak-
tycznie wydawcą wszystkich trzech książek był ich autor - Jarosław Kozłowski. Książkę
A, B rozprowadzano w ramach NET-u. Podczas pierwszej wystawy SIECI w prywatnym
mieszkaniu Jarosława Kozłowskiego przerwanej przez wtargnięcie SB oraz milicji, około
2/3 nakładu A, B zostało skonfiskowane. Egzemplarze te do artysty nigdy nie powróciły.