Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (16.2005)

222

PAWEŁ POLIT

tekstowe - służą badaniu możliwości stanowienia znaczeń poza rygorem
formy. Znaki te mają częstokroć charakter indeksu, wskazującego i włą-
czającego w zakres sztuki dowolny obszar rzeczywistości. Dzieje się tak
na przykład w pracy Ulisses (1970) Zbigniewa Gostomskiego, w której
sens działania artystycznego określa formuła naznaczania (wskazywa-
nia) wybranych przez artystę fragmentów rzeczywistości, wypowiedzia-
na we wpisanym w powtarzalną strukturę pracy cytacie z powieści
Jamesa Joyce’a13. Decyzje tego rodzaju prowadzą do ukonkretnienia zna-
ku, ograniczenia jego przezroczystości semantycznej, nadając wypowie-
dzi artystycznej charakter niepowtarzalny i jednostkowy.


4. Andrzej Dłużniewski, Ikonogramy 18, 42, 49, 50, 1972-75

Dążenie do przekroczenia granic optyczności dzieła manifestuje się
w serii Ikonogramów Andrzeja Dłużniewskiego, powstałych w pierwszej
połowie lat 70. Do ich budowy służy artyście założony w punkcie wyjścia
13 Cytat ten brzmi: „... a gdy kiedykolwiek udawał się na przechadzkę napychał sobie
kieszenie kredą, aby wypisywać go na wszystkim, co mu wpadło w oko, na skale albo na
stole w herbaciarni, albo na beli bawełny, albo na pływaku u wędki / albo na / albo na /
albo na”.