OPTYCZNA PODŚWIADOMOŚĆ

285

Później, gdy poznał już twórczość de Chirico i przekonał się, że rzeczywi-
ście możliwe jest wpisanie tego rodzaju uczuć w obraz, zaczął wplatać
w swoją twórczość wszystkie te tematy, o których tak długo myślał.
W 1920 roku kolażowi przedstawiającemu dziecko siedzące w małej ławce
szkolnej, której przeciwstawiona została skandalicznie wzwiedziona
ogromna rura próżniowa, nadał tytuł Dada in usum delphini, pamiętając
zapowiedź Freuda w Wykładach ze wstępu do psychoanalizy, że będzie
się odnosił do genitalii nie w usum delphini, tak jak do dzieci, ale że będzie


Max Ernst, Souuenir de dieu, 1923
Jego ojciec równocześnie jako wszechwładny i w przebraniu wilka...

je nazywał po imieniu. W 1922 roku oparł kolaż dla Les malheurs des
immortels, książki napisanej wspólnie z Eluardem, na przyrządach, któ-
re ojciec Judge’a Schrebera obmyślił dla ćwiczeń dzieci i opublikował