Instytut Historii Sztuki <Posen> [Hrsg.]: Artium Quaestiones (16.2005)

OPTYCZNA PODŚWIADOMOŚĆ

305


„Elektryczny eksperyment, przeprowadzony na orzechu
włoskim”, La Naturę (1981), s. 272
Wielokrotnie ściąga go ze stron „La Naturę”...

(oczy, bezgłowe torso, najczęściej dłonie), pojawiającej się w polu widze-
nia, jest leitmotywem twórczości Ernsta: dłoń wysunięta przez okno
w Oedipus Rex; dwie dłonie utrzymujące między sobą gałkę oka w okład-
ce Repetitions; dłonie, które będą wykonywać gesty w kierunku widza,
w wielu wersjach Loplop prezentuje. Te dłonie, które wydają się gesty-
kulować, wydają się wskazywać, wydają się pouczać, zawsze pojawiają
się, by wabić, ustalając przy tym intymną, osobistą płaszczyznę łączności
między przestrzenią obrazu i przestrzenią widza. Dlatego szczególnego
znaczenia nabiera fakt, że ów gest demonstrowania, wskazywania, wita-
nia, jest - spośród wszystkich gestów występujących w obrazach Ernsta
- tym właśnie, którego charakter readymade daje się najlepiej udoku-
mentować. Wielokrotnie ściąga go z „La Naturę”, gdzie dłonie, sięgające
w obraz spoza ramy, są zajęte demonstracją prostych zasad fizyki, wy-
konywaniem magicznych tricków lub pokazem funkcjonowania przyrzą-