DOI Heft:
Przekłady
DOI Artikel:Bryl, Mariusz [Übers.]: Dyskusja nad artykułem Mieke Bal i odpowiedź autorki
DOI Artikel:Bryson, Norman; Bryl, Mariusz [Übers.]: "Kultura wizualna" i niedostatek obrazów
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28196#0335
DYSKUSJA NAD ARTYKUŁEM MIEKE BAL
I ODPOWIEDŹ AUTORKI*
Norman Bryson [slade school of art, london]
„KULTURA WIZUALNA” I NIEDOSTATEK OBRAZÓW
Gdy wyłania się nowy obszar badań w naukach humanistycznych,
głównym priorytetem musi być refleksja nad tym, co mogłoby pomagać,
a co przeszkadzać w jego rozwoju - zadanie, które esej Mieke Bal wypeł-
nia, jak sądzę, z wyjątkową precyzją i finezją. Argumentacja Bal - doty-
cząca pytania o możliwą przyszłość „kultury wizualnej” jako obszaru
badań, jeśli nie dziedziny lub dyscypliny - wydała mi się na tyle głęboka
i szeroka, że lektura eseju doprowadziła mnie do nieznacznej zmiany
kierunku mojej własnej refleksji: od pytania o to, dokąd badania „kultu-
ry wizualnej” mogą zdążać w przyszłości, do problemów związanych z
teraźniejszością, a nawet przeszłością. Jeśli zachodzące w naukach hu-
manistycznych przesunięcia w schematach i systemach intelektualnych
nie pojawiają się w próżni, ale są osadzone w szeregu rzeczywistych do-
świadczeń społecznych, to wtedy, gdy wyłania się nowy obszar wiedzy,
sensowne wydaje się pytanie: na jakie zmiany w sferze społecznej to po-
jawienie się może być odpowiedzią?
Przypomnijmy - w największym uproszczeniu, bo nie ma tutaj miej-
sca na bardziej rozbudowane wywody - że zarówno produkcja, jak i cyr-
kulacja obrazów na poziomie życia codziennego uległy procesom intensy-
fikacji, których faktycznie nie można ignorować. Współcześnie, w ciągu
jednego, zupełnie przeciętnego dnia, każdy z nas jest wystawiony na
olbrzymią ilość i rozproszenie obrazów, płynących przez każdą domenę
kultury, co byłoby nie do wyobrażenia jeszcze sto lub nawet pięćdziesiąt
lat temu. Można powiedzieć, że okres niedoboru, gdy obrazy były rela-
tywnie rzadkie, ustępuje obecnie ekonomii obfitości lub nadmiaru, w ra-
mach której telewizja, kino, gazety, czasopisma, książki, reklamy, pro-
* Przekład, na podstawie: Responses to Mieke Bal’s ‘Visual essentialism and the object
of visual culture’, „The Journal of Visual Culture”, Volume2/Number 2 (August 2003),
s. 229-268.
I ODPOWIEDŹ AUTORKI*
Norman Bryson [slade school of art, london]
„KULTURA WIZUALNA” I NIEDOSTATEK OBRAZÓW
Gdy wyłania się nowy obszar badań w naukach humanistycznych,
głównym priorytetem musi być refleksja nad tym, co mogłoby pomagać,
a co przeszkadzać w jego rozwoju - zadanie, które esej Mieke Bal wypeł-
nia, jak sądzę, z wyjątkową precyzją i finezją. Argumentacja Bal - doty-
cząca pytania o możliwą przyszłość „kultury wizualnej” jako obszaru
badań, jeśli nie dziedziny lub dyscypliny - wydała mi się na tyle głęboka
i szeroka, że lektura eseju doprowadziła mnie do nieznacznej zmiany
kierunku mojej własnej refleksji: od pytania o to, dokąd badania „kultu-
ry wizualnej” mogą zdążać w przyszłości, do problemów związanych z
teraźniejszością, a nawet przeszłością. Jeśli zachodzące w naukach hu-
manistycznych przesunięcia w schematach i systemach intelektualnych
nie pojawiają się w próżni, ale są osadzone w szeregu rzeczywistych do-
świadczeń społecznych, to wtedy, gdy wyłania się nowy obszar wiedzy,
sensowne wydaje się pytanie: na jakie zmiany w sferze społecznej to po-
jawienie się może być odpowiedzią?
Przypomnijmy - w największym uproszczeniu, bo nie ma tutaj miej-
sca na bardziej rozbudowane wywody - że zarówno produkcja, jak i cyr-
kulacja obrazów na poziomie życia codziennego uległy procesom intensy-
fikacji, których faktycznie nie można ignorować. Współcześnie, w ciągu
jednego, zupełnie przeciętnego dnia, każdy z nas jest wystawiony na
olbrzymią ilość i rozproszenie obrazów, płynących przez każdą domenę
kultury, co byłoby nie do wyobrażenia jeszcze sto lub nawet pięćdziesiąt
lat temu. Można powiedzieć, że okres niedoboru, gdy obrazy były rela-
tywnie rzadkie, ustępuje obecnie ekonomii obfitości lub nadmiaru, w ra-
mach której telewizja, kino, gazety, czasopisma, książki, reklamy, pro-
* Przekład, na podstawie: Responses to Mieke Bal’s ‘Visual essentialism and the object
of visual culture’, „The Journal of Visual Culture”, Volume2/Number 2 (August 2003),
s. 229-268.