DOI Heft:
Przekład
DOI Artikel:Foster, Hal; Bryl, Mariusz [Übers.]: Powrót realnego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29066#0320
318
HAL FOSTER
regresji zaznacza się silnie właśnie w sztuce współczesnej, to jednak ma
wiełe precedensów historycznych. Infantylistyczne persony dominowały
w dadaizmie i neodadaizmie: na przykład, anarchistyczne dziecko u Hu-
go Balia i Claesa Oldenburga, łub autystyczny podmiot w
Ernsta i u Warhola^. Jednak pokrewne postaci pojawiały się również
w sztuce reakcyjnej: wszystkie te downy, lalki i tym podobne w neofigu-
ratywnym malarstwie końca lat 20. i początku 30. oraz w neoekspresjo-
nistycznym malarstwie końca lat 70. i początku lat 80. A zatem, poli-
tyczna wartość tej mimetycznej regresji nie jest czymś stałym. Jeśli ująć
ją w kategoriach Petera Sloterdijka (dyskutowanych w rozdziale 4), to
regresja ta może być albo Ay/ńcznu (wtedy gdy indywidualna degradacja
doprowadzona zostaje do punktu społecznego oskarżenia), albo cyniczna
(wtedy gdy podmiot akceptuje tę degradację dla ochrony i/lub dla zysku).
Prymarny acatar współczesnego infantylizmu to obsceniczny klown,
który pojawia się u Bruce'a Naumana, Kelley'a, McCarthy'ego, Blake'a
i innych; hybrydalna figura, która wydaje się zarówno kyniczna, jak
i cyniczna, częściowo psychotyczny pacjent, częściowo cyrkowiec.
Powyższe przykłady sugerują, że infantylistyczne persony odgrywają
swoje role - jako szyfry alienacji i reifikacji - głównie w okresach kultu-
ralno-politycznej reakcji^. Jednak te figury regresji mogą być również
figurami perwersji, to znaczy, pćre-cersion, odwrócenia się od ojca, ozna-
czającego uwolnienie się spod jego prawa. Na początku lat 90. ten opór
manifestował się w powszechnym afiszowaniu się z odchodami (lub ich
substytutem: rzeczywisty kał występował rzadko). Freud, jak wiemy,
uznawał dyspozycję do ustanowienia porządku za istotową dla cywiliza-
cji reakcję przeciw analnemu erotyzmowi: w Cyuńhzacń i ję/ 7uebo,gońno-
ściacń (1930) przywołał mit o początku człowieka, zawierający pokrewną
represję, związaną z przyjęciem przez człowieka postawy wyprostowanej.
Wraz z tą zmianą w postawie nastąpiła, zdaniem Freuda, rewolucja
wcześniejszego pokolenia, jest adaptowanie maskarady artysty mężczyzny jako transgre-
sywnej kobiecości po to, by pokazać swoją męskość. W mowie fanzinu powiedzielibyśmy:
dziewczyna [grń t/nng] będąca chłopakiem [óoy t/hgg] będącym dziewczyną [giń tAin.g]
po to, by być złym [bań tA^g]" (A Conuersatiom Fecent Feminist Prncńces, „October" 71
[Winter 1995], s. 58).
62 „Jestem za sztuką zapachu dziecka, jestem za sztuką paplania «mama»" (C. Olden-
burg, .Storę Dnys [New York: The Something Elsę Press, 1967]).
63 Zob. B.H.D. Buchloh, Fig^res o/AMtAońty, CipAers o/Pegression, „October" 16
(Spring 1981): „Tej nowej ikonie klowna, jeśli chodzi o częstotliwość występowania w obra-
zach tego okresu [lata 20. XX wieku], dorównuje jedynie przedstawienie TnanicArno,
drewnianej lalki, urzeczowionego ciała, wywodzącego się z dekoracji witryn sklepowych
i rekwizytów klasycznej pracowni artysty. Jeśli pierwsza ikona pojawia się w kontekście
karnawału i cyrku jako maskarad alienacji ze współczesnej historii, druga pojawia się na
scenie reińkacji" (s. 53).
HAL FOSTER
regresji zaznacza się silnie właśnie w sztuce współczesnej, to jednak ma
wiełe precedensów historycznych. Infantylistyczne persony dominowały
w dadaizmie i neodadaizmie: na przykład, anarchistyczne dziecko u Hu-
go Balia i Claesa Oldenburga, łub autystyczny podmiot w
Ernsta i u Warhola^. Jednak pokrewne postaci pojawiały się również
w sztuce reakcyjnej: wszystkie te downy, lalki i tym podobne w neofigu-
ratywnym malarstwie końca lat 20. i początku 30. oraz w neoekspresjo-
nistycznym malarstwie końca lat 70. i początku lat 80. A zatem, poli-
tyczna wartość tej mimetycznej regresji nie jest czymś stałym. Jeśli ująć
ją w kategoriach Petera Sloterdijka (dyskutowanych w rozdziale 4), to
regresja ta może być albo Ay/ńcznu (wtedy gdy indywidualna degradacja
doprowadzona zostaje do punktu społecznego oskarżenia), albo cyniczna
(wtedy gdy podmiot akceptuje tę degradację dla ochrony i/lub dla zysku).
Prymarny acatar współczesnego infantylizmu to obsceniczny klown,
który pojawia się u Bruce'a Naumana, Kelley'a, McCarthy'ego, Blake'a
i innych; hybrydalna figura, która wydaje się zarówno kyniczna, jak
i cyniczna, częściowo psychotyczny pacjent, częściowo cyrkowiec.
Powyższe przykłady sugerują, że infantylistyczne persony odgrywają
swoje role - jako szyfry alienacji i reifikacji - głównie w okresach kultu-
ralno-politycznej reakcji^. Jednak te figury regresji mogą być również
figurami perwersji, to znaczy, pćre-cersion, odwrócenia się od ojca, ozna-
czającego uwolnienie się spod jego prawa. Na początku lat 90. ten opór
manifestował się w powszechnym afiszowaniu się z odchodami (lub ich
substytutem: rzeczywisty kał występował rzadko). Freud, jak wiemy,
uznawał dyspozycję do ustanowienia porządku za istotową dla cywiliza-
cji reakcję przeciw analnemu erotyzmowi: w Cyuńhzacń i ję/ 7uebo,gońno-
ściacń (1930) przywołał mit o początku człowieka, zawierający pokrewną
represję, związaną z przyjęciem przez człowieka postawy wyprostowanej.
Wraz z tą zmianą w postawie nastąpiła, zdaniem Freuda, rewolucja
wcześniejszego pokolenia, jest adaptowanie maskarady artysty mężczyzny jako transgre-
sywnej kobiecości po to, by pokazać swoją męskość. W mowie fanzinu powiedzielibyśmy:
dziewczyna [grń t/nng] będąca chłopakiem [óoy t/hgg] będącym dziewczyną [giń tAin.g]
po to, by być złym [bań tA^g]" (A Conuersatiom Fecent Feminist Prncńces, „October" 71
[Winter 1995], s. 58).
62 „Jestem za sztuką zapachu dziecka, jestem za sztuką paplania «mama»" (C. Olden-
burg, .Storę Dnys [New York: The Something Elsę Press, 1967]).
63 Zob. B.H.D. Buchloh, Fig^res o/AMtAońty, CipAers o/Pegression, „October" 16
(Spring 1981): „Tej nowej ikonie klowna, jeśli chodzi o częstotliwość występowania w obra-
zach tego okresu [lata 20. XX wieku], dorównuje jedynie przedstawienie TnanicArno,
drewnianej lalki, urzeczowionego ciała, wywodzącego się z dekoracji witryn sklepowych
i rekwizytów klasycznej pracowni artysty. Jeśli pierwsza ikona pojawia się w kontekście
karnawału i cyrku jako maskarad alienacji ze współczesnej historii, druga pojawia się na
scenie reińkacji" (s. 53).