Marek Walczak
toyr jest#
gatunkiem historycznym?
Kilka uwag
Średniowieczna twórczość hagiograficzna jako
przedmiot badań naukowych cieszy się powodzeniem
od bez mała czterystu lat. Za symboliczny początek
można tu przyjąć powstanie w początku wieku XVII
jezuickiego Société des Bollandistes, bądź też wyda-
nie przez Ruinarta w Paryżu w roku 1689 Acta pluri-
morum martyrum sincera et selecta1. Mimo to zasadne
wydaje się twierdzenie, że w ostatnich latach badania
te przeżywają szczególny rozkwit. Oprócz powstają-
cych wciąż prac z zakresu wydawnictwa i krytyki źró-
deł pojawiły się nowe interpretacje całości zjawiska,
zrywające z dawnymi, utartymi i szeroko rozpowszech-
nionymi poglądami. Fenomen hagiografii jawi się dziś
jako zjawisko skomplikowane i wielowątkowe, wyma-
gające badania przez przedstawicieli różnych dyscy-
plin humanistycznych.
P.J. Geary w artykule opublikowanym w roku
1 994 za przełomowe uznał pojawienie się dwóch
nowych perspektyw metodologicznych2. Pierwsza
z nich zrodziła się ze zrozumienia znaczenia żywo-
tów świętych w badaniach społeczeństwa, a nie wy-
łącznie religii. Druga wynika z refleksji, iż w bada-
niach nad społeczną funkcją hagiografii nie można
zapominać o literackim charakterze tekstów. Geary
1 O przełomowym znaczeniu tego dzieła ostatnio:
P.-A. Février Martyre et sainteté [w:] Les fonctions des
saints dans le monde occidental (llle-Xllle siéclel. Actes
du colloque organisé par l'Ecole française de Rome
avec le concours de l'Université de Rome „La Sapien-
za", Rome, 27-29 octobre 1988 „Collection de l'Ecole
Française de Rome 149", Rome 1991, s. 51.
2 P. Geary Saints, Scholars, and Society: The Elusive
Goal [w:] Idem Living with the Dead in the Middle
Ages, Ithaca, London 1994, s. 9-29; por. też: idem
Furta Sacra. Thefts of Relics in the Central Middle
Ages, 2nd ed., Princeton 1990, s. 10.
toyr jest#
gatunkiem historycznym?
Kilka uwag
Średniowieczna twórczość hagiograficzna jako
przedmiot badań naukowych cieszy się powodzeniem
od bez mała czterystu lat. Za symboliczny początek
można tu przyjąć powstanie w początku wieku XVII
jezuickiego Société des Bollandistes, bądź też wyda-
nie przez Ruinarta w Paryżu w roku 1689 Acta pluri-
morum martyrum sincera et selecta1. Mimo to zasadne
wydaje się twierdzenie, że w ostatnich latach badania
te przeżywają szczególny rozkwit. Oprócz powstają-
cych wciąż prac z zakresu wydawnictwa i krytyki źró-
deł pojawiły się nowe interpretacje całości zjawiska,
zrywające z dawnymi, utartymi i szeroko rozpowszech-
nionymi poglądami. Fenomen hagiografii jawi się dziś
jako zjawisko skomplikowane i wielowątkowe, wyma-
gające badania przez przedstawicieli różnych dyscy-
plin humanistycznych.
P.J. Geary w artykule opublikowanym w roku
1 994 za przełomowe uznał pojawienie się dwóch
nowych perspektyw metodologicznych2. Pierwsza
z nich zrodziła się ze zrozumienia znaczenia żywo-
tów świętych w badaniach społeczeństwa, a nie wy-
łącznie religii. Druga wynika z refleksji, iż w bada-
niach nad społeczną funkcją hagiografii nie można
zapominać o literackim charakterze tekstów. Geary
1 O przełomowym znaczeniu tego dzieła ostatnio:
P.-A. Février Martyre et sainteté [w:] Les fonctions des
saints dans le monde occidental (llle-Xllle siéclel. Actes
du colloque organisé par l'Ecole française de Rome
avec le concours de l'Université de Rome „La Sapien-
za", Rome, 27-29 octobre 1988 „Collection de l'Ecole
Française de Rome 149", Rome 1991, s. 51.
2 P. Geary Saints, Scholars, and Society: The Elusive
Goal [w:] Idem Living with the Dead in the Middle
Ages, Ithaca, London 1994, s. 9-29; por. też: idem
Furta Sacra. Thefts of Relics in the Central Middle
Ages, 2nd ed., Princeton 1990, s. 10.