DOI Artikel:
Kieszkowski, Witold: Lapidarium renesansowe w Arkadii: ze studiów nad sztuka Jana Michałowicza z Urzędowa
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.34476#0064
LAPIDARIUM RENESANSOWE W ARKADII
R^/c. 37, 38, 39. Lapidariom Arkadt/.jskie, hermp reoesaosoroe.
arcykapłana*", płaskorzeźb tych musiało być pierwotnie więcej, przynaj-
mniej trzy. Ornament kandełabrowy, ściśle wypełniający iłuzjonistyczme
skomponowaną niszę, wywodzi się z kręgu sztuki krakowsko-włoskiej
1-szej poł. XVI w. i sposobem traktowania groteski przypomina orna-
menty rośłinne nagrobka biskupa Izdbieńskiego w katedrze poznańskiej,
zwłaszcza dekorację bocznych pół konsoli oraz dekorację stylobatów co-
kołu nagrobka biskupa Zebrzydowskiego w katedrze krakowskiej. Nato-
miast iluzjonistyczne obramienie tych płycin ozdobnych, składające się
z renesansowych arkad o kasetonowanym podłuczu z rozetami i małymi
rozetkami po zewnętrznej stronie archiwolty, stanowi motyw rzadko spo-
tykany w plastyce polskiej Być może, że motyw ten jest jakimś dal-
szym echem weneckich perspektywicznych płaskorzeźb w S c u o 1 a
di S. Marco ze scenami z życia św. Marka dłuta Tullia Lombardi.
Nie ulega wątpliwości, że zarówno płaskorzeźby weneckie, jak i arkadyj-
skie, pomimo różnicy skali i tematyki, miały wywoływać wrażenie głębi.
^ Dalsze fragmenty wmurowane są w ścianę północną przybudówki od we-
wnątrz i mur wschodni domu arcykapłana, nad arkadą z płaskorzeźbą Staggi'ego.
3? Dr Szabłowski zwrócił mi uwagę na szafkę ścienną w kościele w Starym
Wiśniczu, której drzwiczki ozdobione są perspektywiczną płaskorzeźbą. Szafka po-
chodzi z ok. połowy XVI w., byłaby więc ona najstarszym przykładem perspekty-
wicznie traktowanej rzeźby w Polsce. Motyw ten powtarza się również w kilku
nagrobkach krakowskich, przeważnie jednak późniejszych, a wśród nich i w nagrobku
Spytka Jordana w kościele św. Katarzyny.
55
R^/c. 37, 38, 39. Lapidariom Arkadt/.jskie, hermp reoesaosoroe.
arcykapłana*", płaskorzeźb tych musiało być pierwotnie więcej, przynaj-
mniej trzy. Ornament kandełabrowy, ściśle wypełniający iłuzjonistyczme
skomponowaną niszę, wywodzi się z kręgu sztuki krakowsko-włoskiej
1-szej poł. XVI w. i sposobem traktowania groteski przypomina orna-
menty rośłinne nagrobka biskupa Izdbieńskiego w katedrze poznańskiej,
zwłaszcza dekorację bocznych pół konsoli oraz dekorację stylobatów co-
kołu nagrobka biskupa Zebrzydowskiego w katedrze krakowskiej. Nato-
miast iluzjonistyczne obramienie tych płycin ozdobnych, składające się
z renesansowych arkad o kasetonowanym podłuczu z rozetami i małymi
rozetkami po zewnętrznej stronie archiwolty, stanowi motyw rzadko spo-
tykany w plastyce polskiej Być może, że motyw ten jest jakimś dal-
szym echem weneckich perspektywicznych płaskorzeźb w S c u o 1 a
di S. Marco ze scenami z życia św. Marka dłuta Tullia Lombardi.
Nie ulega wątpliwości, że zarówno płaskorzeźby weneckie, jak i arkadyj-
skie, pomimo różnicy skali i tematyki, miały wywoływać wrażenie głębi.
^ Dalsze fragmenty wmurowane są w ścianę północną przybudówki od we-
wnątrz i mur wschodni domu arcykapłana, nad arkadą z płaskorzeźbą Staggi'ego.
3? Dr Szabłowski zwrócił mi uwagę na szafkę ścienną w kościele w Starym
Wiśniczu, której drzwiczki ozdobione są perspektywiczną płaskorzeźbą. Szafka po-
chodzi z ok. połowy XVI w., byłaby więc ona najstarszym przykładem perspekty-
wicznie traktowanej rzeźby w Polsce. Motyw ten powtarza się również w kilku
nagrobkach krakowskich, przeważnie jednak późniejszych, a wśród nich i w nagrobku
Spytka Jordana w kościele św. Katarzyny.
55