Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (12.1950)

MANIERYZM I POCZĄTKI REALIZMU W PEJZAŻU NIDERLANDZKIM


Rgc. 2. RoelanJ .Sewera/. La,s ?^ad brzegiew ?*zeki, Muzewn Narodowe w Krakowie.
Fot. S. Kolowca.
ożywionej produkcji pejzażowej w Antwerpii przychodzi okres oderwania
od ojczyzny, trudny zapewne okres dziesięcioletniej emigracji. W 1595
powrócił stary już artysta do Niderlandów; oczywista do niepodległej,
protestanckiej Holandii, pracował tam czas jakiś jeszcze i ten właśnie
okres jest w jego twórczości najcenniejszy: owoce wędrówek, doświadczeń
artystycznych, wspomnień i studiów natury, konfrontacji własnych dążeń
z dziełami Niemców, Holendrów i Włochów, powstały właśnie w Amster-
damie. Tamże Coninxloo w 1606 r. umarł.
IV
Reprezentatywnym dla pierwszego okresu, typowo manierycznego
w twórczości Coninxloo jest obraz ,,Sąd Midasa" (Drezno, dat. 1588, por.
ilustr. 3)A Ukazuje on proscenium, na którym odbywa się klasycz-
ne przedstawienie; drugi plan spływa amfiteatralnie w dół, by zaraz
wznieść się bogatą panoramą urozmaiconego krajobrazu, ,,na który pada
^ repr. m. in. Plietzsch, op. cit., Raczyński, op. cit.

115