Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (12.1950)

ZYGMUNT ŚWIECHOWSKI

W wypadku zastosowania dachu pulpitowego, jaki przykrywał po-
przednio nawy boczne, miałby on przy zwiększonej szerokości powierzchni
przykrywanej zbyt mały kąt nachylenia, względnie przesłaniałby okna
nawy głównej. Uniknięto obu niedogodności, uciekając się do daszków
poprzecznych, umieszczonych ponad nawami bocznymi i kaplicami. Ko-
nieczność wstawienia między oknami nawy głównej kalenic tych daszków,
sięgających wysokości okapu jej dachu, spowodowała, że nie przestrzegają
one podziału wewnętrznego na przęsła, zachowując jednakże w przybli-
żeniu ich szerokość. Skutkiem tego na początku i na końcu nawy przykryto
pozostałe połowy przęseł poprzecznych daszkami pulpitowymi. Wyma-


Rpc. 3. Orneta, fara, fragment ściang szczptotoej elewacji zachodniej i szczptp kapiic
etewacji póinocnej. Rot. E. Kitzmann.

gało to skolei stworzenia dla nich punktów oparcia. Poradzono sobie, wzno-
sząc wysoką ścianę attykową, która jednocześnie skorygowała niepropor-
cjonalny stosunek nawy głównej do poszerzonych naw bocznych. Zam-
knięcie poprzecznych daszków stworzyło szereg zrastających się ze sobą
szczycików. Dzięki temu elewacje boczne budynku kościelnego nawiązały
do charakterystycznego rytmu średniowiecznej ulicy z rzędami stykają-
cych się wąskich ścian szczytowych domów.
Stopniowa budowa kaplic przez poszczególnych fundatorów była
powodem różnic w formach dekoracyjnych szczytów i ścian attykowych.
Przejawiają się one w odmiennych typach szczytów elewacji południowej

312