Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 17.1955

DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:
Jaroszewski, Tadeusz Stefan: Joachim i Jakub Hemplowie
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.38030#0311

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
JOACHIM I JAKUB HEMPLOWIE


II. 2. Joachim Hempel (?), kościół w Magnuszewie. Widok od frontu. (Fot. w zb. PIS)

W Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersytetu War-
szawskiego w zbiorze po Stanisławie Auguście znaj-
duje się nie podpisana plansza przedstawiająca prze-
krój wzdłużny pałacu w Siedlcach, elewację ogrodo-
wą i frontową (il. 1). Są to być może owe abrysy,
które Hempel miał doręczyć królowi. Czy są to pro-
jekty zamierzonej przebudowy, czy też zdjęcia stanu
istniejącego w r. 1783, trudno ustalić na pewno. Pałac
w tym stanie lub przynajmniej jego projekt mógł już
w każdym razie istnieć w tym roku. Z „Inwentarza
Siedleckiego 24 Octobris 1782 spisanego" wynika, że
pałac miał wówczas piętro i oficyny. Obie elewacje
pałacu mimo mansardowego dachu mają charakter
zdecydowanie klasycystyczny. Zwłaszcza elewacja
ogrodowa surowością może rywalizować śmiało z dzie-
łami Schroegera i Zuga. Po Pałacu Prymasowskim
w Warszawie pałac siedlecki reprezentuje jedno
z najwcześniejszych w Polsce założeń palladiańskich
okresu klasycyzmu.
Udział Joachima Hernpla w przebudowie pałacu
siedleckiego aż do czasu szczegółowego zbadania roz-
proszonych archiwaliów dotyczących Siedlec pozosta-
nie bliżej nieznany. W rachunkach siedleckich z lat
1701—,1782 oraz 1793—1797 nazwisko Hernpla nie

występuje ani razu. Ale nie ma też nazwiska innego
architekta lub budowniczego. Joachim Hempel jest
więc na razie jedynym budowniczym, którego możemy
związać z klasycystyczną przebudową pałacu siedlec-
kiego prowadzoną przez Aleksandrę z Czartoryskich
Ogińską. Sprawę współpracy Hernpla w tej przebudo-
wie mogłoby może częściowo wyjaśnić to, że jest on
najprawdopodobniej twórcą zdecydowanie barokowego
kościoła w Magnuszewie (1786—1787). Świadczyłoby
to przeciw autorstwu lub twórczemu wkładowi Joa-
chima w ukształtowanie palladiańskiego założenia
i klasycystycznej szaty pałacu siedleckiego. Przypusz-
czalnie chwilowo kierował „fabryką", mógł być rów-
nież użyty jako „ wykony wacz" woli i pomysłów
króla.
Następna wiadomość o Joachimie Hemplu pochodzi
z r. 1785. Budowniczy przebywa wówczas w Puławach,
gdzie sprawuje nadzór nad „fabryką", cegielnią i ogro-
dem. W roku tym został podjęty remont rezydencji
na polecenie ks. Adama Kazimierza Czartoryskiego,
który w r. 1782 objął dobra puławskie po śmierci ojca,
ks. Augusta, wojewody ruskiego. Jak wynika z ra-
portów Hernpla z lat 1785—1786, nie podejmowano
wówczas większych prac budowlanych. Raporty te

291
 
Annotationen