DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Artykuły
DOI article:Kobielus, Stanisław: Monstrancja jasnogórska ks. Augustyna Kordeckiego: program ikonograficzny i treści ideowe
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48739#0434
STANISŁAW KOBIELUS
II. 5. Monstrancja jasnogórska, monogram IHS wykonany z
diamentów. Fot. Z. Sowiński
III. 5. L'ostensoir de Jasna Góra, le monogramme IHS realise
en diamants. Photo. Z. Sowiński
II. 6. Monstrancja jasnogórska, monogram IHS wykonany
z rubinów. Fot. Z. Sowiński
III. 6. L'ostensoir de Jasna Góra, le monogramme IHS realise
en rubis. Photo. Z. Sowiński
ności Starego i Nowego Testamentu . Nawiązując do
tej idei, Chrystus - Hostia (okrągła) byłby więc znakiem
Nowego Przymierza, zaś zewnętrzna, kolista forma
monstrancji wskazywałaby na Stare Przymierze. Na niej
zresztą, podobnie jak na stopie, umieszczano starotesta-
mentalne figury i wydarzenia typologiczne. Królewski
charakter tronu chwały (il. 4), jakim była monstrancja,
dodatkowo akcentować miała wieńcząca ją korona .
Tak że w tym przypadku można odwołać się do typolo-
gicznych zapowiedzi Starego Testamentu odnoszonych
do osoby Mesjasza . Korona na monstrancji jasnogór-
skiej jest koroną zamkniętą czterema kabłąkami łączą-
cymi się w punkcie centralnym21. Kabłąki te
przypominają w kształcie stylizowane kłosy zdobione
perłami. Koronę wieńczy sfera z szafiru22, z niewielkim
stylizowanym na maltański krzyżykiem, za którym
umieszczono krucyfiks z kryształu górskiego z postacią
Chiystusa wykonaną w kolorowej emalii. Tabliczka nad
głową Ukrzyżowanego informuje, że jest to lesus Naza-
renus Rex ludeorum, a więc Chrystus Król. Krzyż Chry-
stusa, stoi pośrodku sfery, symbolizującej kosmos23.
Ukazani na stopie monstrancji aniołowie nawiązują do
słów 2 Krl 19, 15: Panie, Boże Izraelów, który siedzisz
na cherubach, tyś sam jest Bogiem wszystkich królów
ziemi. Monstrancja jest zatem tronem królewskim Pana
wszechświata24. Ogromna ilość drogocennych kamieni
osadzonych w ostensorium jasnogórskim, a w symboli-
ce nierozerwalnie łączonych ze światłem, miała nie
tylko zdobić lecz tysiącami błysków potęgować blask
Oblicza Boga. Parafrazując tekst Ap 12, 1, odnoszony
głównie do Kościoła i Matki Bożej, Chrystus Euchary-
styczny w monstrancji przyodziany został w słońce
56
II. 5. Monstrancja jasnogórska, monogram IHS wykonany z
diamentów. Fot. Z. Sowiński
III. 5. L'ostensoir de Jasna Góra, le monogramme IHS realise
en diamants. Photo. Z. Sowiński
II. 6. Monstrancja jasnogórska, monogram IHS wykonany
z rubinów. Fot. Z. Sowiński
III. 6. L'ostensoir de Jasna Góra, le monogramme IHS realise
en rubis. Photo. Z. Sowiński
ności Starego i Nowego Testamentu . Nawiązując do
tej idei, Chrystus - Hostia (okrągła) byłby więc znakiem
Nowego Przymierza, zaś zewnętrzna, kolista forma
monstrancji wskazywałaby na Stare Przymierze. Na niej
zresztą, podobnie jak na stopie, umieszczano starotesta-
mentalne figury i wydarzenia typologiczne. Królewski
charakter tronu chwały (il. 4), jakim była monstrancja,
dodatkowo akcentować miała wieńcząca ją korona .
Tak że w tym przypadku można odwołać się do typolo-
gicznych zapowiedzi Starego Testamentu odnoszonych
do osoby Mesjasza . Korona na monstrancji jasnogór-
skiej jest koroną zamkniętą czterema kabłąkami łączą-
cymi się w punkcie centralnym21. Kabłąki te
przypominają w kształcie stylizowane kłosy zdobione
perłami. Koronę wieńczy sfera z szafiru22, z niewielkim
stylizowanym na maltański krzyżykiem, za którym
umieszczono krucyfiks z kryształu górskiego z postacią
Chiystusa wykonaną w kolorowej emalii. Tabliczka nad
głową Ukrzyżowanego informuje, że jest to lesus Naza-
renus Rex ludeorum, a więc Chrystus Król. Krzyż Chry-
stusa, stoi pośrodku sfery, symbolizującej kosmos23.
Ukazani na stopie monstrancji aniołowie nawiązują do
słów 2 Krl 19, 15: Panie, Boże Izraelów, który siedzisz
na cherubach, tyś sam jest Bogiem wszystkich królów
ziemi. Monstrancja jest zatem tronem królewskim Pana
wszechświata24. Ogromna ilość drogocennych kamieni
osadzonych w ostensorium jasnogórskim, a w symboli-
ce nierozerwalnie łączonych ze światłem, miała nie
tylko zdobić lecz tysiącami błysków potęgować blask
Oblicza Boga. Parafrazując tekst Ap 12, 1, odnoszony
głównie do Kościoła i Matki Bożej, Chrystus Euchary-
styczny w monstrancji przyodziany został w słońce
56