RECENZJE — WYSTAWY


II. 3. Marcello Bacciarelli, Portret Michała Józefa Massalskiego, przed 1 768.
Fot. M. Bronarski
III. 3. Marcello Bacciarelli, portrait de Michał Józef Massalski, avant 1 768.
Photo M. Bronarski

Prawdą natomiast jest, że Elisabeth-Louisa Vigee-Lebrun
namalowała też ks. Marszałkową Lubomirską w 1793 r. w
Wiedniu i że brak tego obrazu w wykazie prac artystki. Znamy
ten portret: księżna siedzi przy postumencie dźwigającym
rzeźbę głowy jej ukochanego wychowanka Henryka Lubo-
mirskiego. Ta rzeźba jest może dziełem A. S. Damer, należą-
cym obecnie do Ashmolean Museum w Oxfordzie, albo raczej
jednym z trzech „biustów" przesłanych w 1787 r. z Rzymu
do Warszawy13. Portret księżnej, sygnowany jak jej brata,
pozostał w rękach Lubomirskich, póki nie przejęły go władze

rosyjskie i nie wcieliły do Lwiwskoj Kartinnoj Halerei. Wie-
my, że istniało z tego obrazu parę kopii, m.in. ta, którą
wykonał dla króla Mateusz Tokarski. Wymieniam te powtó-
rzenia w cytowanym artykule. Dodać do nich należy tajemni-
czy zapis na liście obrazów przechowywanych ok. 1890 r. na
zamku w Gołuchowie należącym do Czartoryskich: 52.M"e
Vigee-Lebrun, Portrait de la Marechale Lubomirska. 500".
Może ten zapis dotyczy owej kopii Tokarskiego, która na
życzenie Stanisława Augusta miała w licznych szczegółach
odbiegać od oryginału?15 Trzeba było tej sprawie poświęcić

84