DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Miziołek, Jerzy: Henryka Hektora Siemiradzkiego wizja antyku: "Sąd Parysa" w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49354#0089
H. H. Siemiradzkiego wizja antyku: Sąd Parysa w Muzeum Narodowym w Warszawie
83
2. Junona, Minerwa
i Dioskurowie oraz
Parys i Merkury -
fragment Sądu Parysa
Henryka
H. Siemiradzkiego
karkołomnych uliczek, miał niewysłowiony urok"5. Siemiradzki prawdziwie zauroczony
światłem południa i zbytkami antyku grecko-rzymskiego z pasją podjął studia nad litera-
turą antyczną i topografią starożytnej Romy. Gromadził też książki na temat antyku, w
tym m.in. Dizionario d'ogni mitologia e antichitd, sześciotomowe dzieło Girolamo Poz-
zoli i Felice Romani, opublikowane w Mediolanie pomiędzy 1809 i 1825), jak również
wielotomowy corpus Luigi'ego Canina na temat topografii i monumentów antycznego
Rzymu (obydwa te dzieła, ofiarowane przez dzieci artysty, znajdują się w Biblioteca di
Roma dell'Accademia Polacca delle Scienze)6.
Już w okresie monachijskim artysta namalował pierwszy dobrze przyjęte przez krytykę
obraz - Orgia rzymska. Następnie powstały Jawnogrzesznica i Świeczniki chrześcijań-
stwa, znane jako Pochodnie Nerona. To właśnie ogromne płótno, wystawione w 1876 r.
na Wystawie Powszechnej w Wiedniu, przyniosło artyście ogromną sławę i było pokazy-
wane w całej Europie, m.in. w Turynie, Londynie i Sztokholmie. Akademia św. Łukasza
w Rzymie mianowała go wówczas swoim członkiem. Za najwybitniejsze dzieła artysty
uchodzą: Taniec wśród mieczów7, Wazon czy kobieta, Fryne na uroczystości w Eleusis,
Za przykładem bogów, Dirce chrześcijańska i powszechnie znana kurtyna w Teatrze
5 Cytat za: DUŻYK, op. cit., s. 201-202.
6 Zob. B. BILIŃSKI, Una lettera romana del pittore polacco Henryk Siemiradzki (1872), [w:] id., Figure e momenti
polacchi a Roma. Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, s. 315-327, szczeg. 317-318.
7 O obrazie tym tak pisał Henryk SIENKIEWICZ w „Gazecie Polskiej", nr 113, 1880: „Taniec wśród mieczów Henryka
Siemiradzkiego został wystawiony na koniec u Ungra i od niedzieli ściąga prawdziwe tłumy. Rzeczywiście jest to
przepyszne płótno. Przedstawia ono młodą, nagą dziewczynę, zbudowanąjak Wenus, tańczącą na dywanie wśród poza-
tykanych kling. [...] Całość sprawia wrażenie prawie klasyczne; tak spokojne, tak układające do równowagi zmysły
i wyobraźnię. Nagość dziewczyny jest nagością posągu, zatem niewinną", cyt wg przedruku [w:] Z dziejów polskiej
krytyki i teorii sztuki, t. 11, Warszawa 1961, s. 238-239.
83
2. Junona, Minerwa
i Dioskurowie oraz
Parys i Merkury -
fragment Sądu Parysa
Henryka
H. Siemiradzkiego
karkołomnych uliczek, miał niewysłowiony urok"5. Siemiradzki prawdziwie zauroczony
światłem południa i zbytkami antyku grecko-rzymskiego z pasją podjął studia nad litera-
turą antyczną i topografią starożytnej Romy. Gromadził też książki na temat antyku, w
tym m.in. Dizionario d'ogni mitologia e antichitd, sześciotomowe dzieło Girolamo Poz-
zoli i Felice Romani, opublikowane w Mediolanie pomiędzy 1809 i 1825), jak również
wielotomowy corpus Luigi'ego Canina na temat topografii i monumentów antycznego
Rzymu (obydwa te dzieła, ofiarowane przez dzieci artysty, znajdują się w Biblioteca di
Roma dell'Accademia Polacca delle Scienze)6.
Już w okresie monachijskim artysta namalował pierwszy dobrze przyjęte przez krytykę
obraz - Orgia rzymska. Następnie powstały Jawnogrzesznica i Świeczniki chrześcijań-
stwa, znane jako Pochodnie Nerona. To właśnie ogromne płótno, wystawione w 1876 r.
na Wystawie Powszechnej w Wiedniu, przyniosło artyście ogromną sławę i było pokazy-
wane w całej Europie, m.in. w Turynie, Londynie i Sztokholmie. Akademia św. Łukasza
w Rzymie mianowała go wówczas swoim członkiem. Za najwybitniejsze dzieła artysty
uchodzą: Taniec wśród mieczów7, Wazon czy kobieta, Fryne na uroczystości w Eleusis,
Za przykładem bogów, Dirce chrześcijańska i powszechnie znana kurtyna w Teatrze
5 Cytat za: DUŻYK, op. cit., s. 201-202.
6 Zob. B. BILIŃSKI, Una lettera romana del pittore polacco Henryk Siemiradzki (1872), [w:] id., Figure e momenti
polacchi a Roma. Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, s. 315-327, szczeg. 317-318.
7 O obrazie tym tak pisał Henryk SIENKIEWICZ w „Gazecie Polskiej", nr 113, 1880: „Taniec wśród mieczów Henryka
Siemiradzkiego został wystawiony na koniec u Ungra i od niedzieli ściąga prawdziwe tłumy. Rzeczywiście jest to
przepyszne płótno. Przedstawia ono młodą, nagą dziewczynę, zbudowanąjak Wenus, tańczącą na dywanie wśród poza-
tykanych kling. [...] Całość sprawia wrażenie prawie klasyczne; tak spokojne, tak układające do równowagi zmysły
i wyobraźnię. Nagość dziewczyny jest nagością posągu, zatem niewinną", cyt wg przedruku [w:] Z dziejów polskiej
krytyki i teorii sztuki, t. 11, Warszawa 1961, s. 238-239.